erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Petrus en Paulus

bouwkundig element
ID
23291
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23291

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Georiënteerd bedehuis gelegen te midden van gekasseid plein met linden. Omlopend bakstenen druippad. Ten zuiden, monument ter herdenking van de slachtoffers van Eerste en Tweede Wereldoorlog. Driebeukige hallenkerk aanknopend bij de regionale baksteengotiek qua algemene opzet en een aantal details als onder meer metselaarstekens van rode baksteen; in 1924-1929 opgetrokken naar ontwerp van architect J. Viérin (Brugge), ter vervanging van de oorspronkelijke romaans-gotische kerk, welke tijdens de Eerste Wereldoorlog vernield werd. Grosso modo naar vooroorlogs uitzicht heropgebouwd echter een tiental meter oostwaarts verschoven, zie aanleg- en rooilijnplan.

In oorsprong romaans-gotische kerk waarvan de bouwcampagne start in de 13de eeuw en beëindigd wordt in de 15de eeuw. In 1564 wordt een nieuwe gotische toren geplaatst. Na zware beschadigingen tijdens de godsdienstoorlogen wordt de kerk in het eerste kwart van de 17de eeuw heropgebouwd door J. Van Ooststraete (Izegem) en krijgt het interieur van de kerk een barokke aankleding. In 1641 worden de koren uitgelengd. Na afbraak van de oude houten toren wordt in 1860-1888 een nieuwe toren geplaatst, die reeds in 1890 vernield wordt en herbouwd in 1900, onder leiding van P.N. Croquison (Kortrijk). De toren wordt opnieuw vernield tijdens de Duitse terugtrekking in 1918.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt: een voorgeplaatste zware vierkante westtoren, een driebeukig schip van zeven traveeën, zijbeuken met rechte sluiting en een koor van één halve travee en een driezijdige sluiting. Zuidelijke sacristie. Ten noorden doopkapel ter hoogte van tweede travee.

Lichte baksteenbouw waardoor de kerk de indruk wekt volledig uit witte natuursteen te zijn opgetrokken; leien zadeldaken.

Westtoren van vier geledingen gemarkeerd door haaks op elkaar gestelde hoeksteunberen met versnijdingen, afgelijnd door een borstwering met blinde driepasboog; polygonale hoektorentjes; natuurstenen plint. Verdiept korfboogportaal in natuurstenen omlijsting; druiplijst met hogels en kruisbloem. Derde geleding getypeerd door blinde spitsboogvensters onder druiplijst en metselaarstekens. Gekoppelde spitsbogige galmgaten. Achtzijdige spits gemarkeerd door hogels. Polygonale traptoren eveneens onder bakstenen spits.

Traveeën van schip en koor geritmeerd door versneden steunberen en spitsboogvensters (drie- en vierlichten) in geprofileerde omlijsting op afzaten.

Interieur

Bepleisterde en witgeschilderde hallenkerk geritmeerd door bakstenen spitsbogige scheibogen op natuurstenen (Euville) zuilen met achtzijdige sokkel en bladkapiteel. Houten spitstongewelf met gepolychromeerde ribben en balksleutels; trekbalken op natuurstenen consoles. Vlak overzolderd portaal. Doksaal met mangat.

Mobilair

Nog deels 18de-eeuws meubilair onder meer preekstoel van 1715; communiebank van 1739 met onder meer symbolen van de eucharistie; eiken renaissancekoorgestoelte uit het eerste kwart van de 16de eeuw. Neogotische altaren en doksaal uit de 19de eeuw. Romaanse doopvont. 16de-eeuwse graftombe in zuidelijke zijbeuk van Jacob van Thiennes en zijn tweede echtgenote Katelijne van Ognies met ligfiguren van het overleden echtpaar en hun respectievelijke wapenschilden.

Koor met drie figuratieve glasramen die onder meer Heilige Jozef, paus Pius X en Kasteel en kerk van Rumbeke weergeven. Orgel van J. Anneessens (Menen) na de Eerste Wereldoorlog.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten, 11323.
  • Archief Afdeling Monumenten en Landschappen-Brussel, plannenfonds Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, provincie West-Vlaanderen, Roeselare, parochiekerk Rumbeke.
  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen West-Vlaanderen, cel monumenten en landschappen, archief, nr. 1414.
  • Broeder FIRMIN (F. Desmet), De Romaanse kerkelijke bouwkunst in West-Vlaanderen, 1940, Gent, p. 162-163.
  • MUYLAERT F. (o.l.v.), Kerken in West-Vlaanderen, 1. Parochiekerken, decanaten Izegem, Lichtervelde, Roeselare, Staden, Tielt, Torhout, s.d; Rumbeke St.-Petrus en Paulus, p. 63-65.
  • ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, kanton Roeselare, Brussel, 1976-1978, p. 33-36.
  • ROOSE P., persoonlijke notities.

Bron: DE GUNSCH A., METDEPENNINGHEN C., TANSENS A. & VANNESTE P. 1999: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kanton Roeselare, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: De Gunsch, Ann; Metdepenninghen, Catheline; Tansens, Annick; Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Aannemers Verstraete

In 1899 voerde aannemer Leonard Verstraete uit Rumbeke herstellingen uit aan gewelven binnenin de kerk. In 1900 kreeg hij de opdracht de torennaald en de vier hoektorentjes van de kerktoren te herbouwen. De kerktoren werd gedynamiteerd op 14 oktober 1918 door de terugtrekkende Duitse soldaten, maar vernielde bij zijn val ook het schip van de kerk.

Tussen 1922 en 1924 werd de kerk heropgebouwd door L. Verstraete & Zonen, naar ontwerp van architect Joseph Viérin. De metseltekens JV  and VL op de kerktoren herinneren hieraan. Bij de heropbouw van de kerk werd de toren een 20 meter achteruit geschoven om zo een ruimer kerkplein te creëren.

In mei 1940 was er opnieuw oorlogsschade aan de toren, en in 1940-1941 voerden de Gebroeders Verstraete herstellingswerken uit aan de torenspits, onder toezicht van de architecten Joseph en Luc Viérin.

  • Informatie verkregen van Luc Spyckerelle (maart 2021).
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Bouwjaar

De kerk werd opgericht in 1922-1924 en niet in 1924-1929, zoals vermeld in boekdeel 17n1 van de reeks Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen.

In 1922 werd de wederopbouw gestart en op 8 juni 1924 werd de kerk ingewijd door deken de Saegher uit Roeselare. Het startjaar van de bouw is aangebracht op de rechtse steunbeer van de toren, met daaronder het wapenschild van Rumbeke.

  • Informatie verkregen van Jo Spyckerelle (oktober 2020).
Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Petrus en Paulus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/23291 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.