erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Gangulfus

bouwkundig element
ID
33742
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33742

Juridische gevolgen

Beschrijving

Tot midden 17de eeuw bevond de kerk zich middenin het kerkhof. Toen werd het gedeelte voor de kerk gesupprimeerd en geïntegreerd bij het dorpsplein. Op het huidige kerkhof, afgesloten door ijzeren hekken tussen bakstenen pijlers aan weerszij van de kerk, staan zeven statiën van Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën, geplaatst in 1935 door de familie Van Haelst-De Nevele.

Reeds vermeld in 1105, toen de kerk door de bisschop werd afgestaan aan de Gentse Sint-Baafsabdij. Door de geuzen vernield in 1568 en slechts gerestaureerd in 1613. Bouw van een volledig nieuwe kerk door de gebroeders Muylaert, metsers te Ronsele, in 1665. Bouw van sacristie in 1828. Herstellingswerken in 1900 onder leiding van architect Hendrik Geirnaert. De grote oorlogsschade van 1918 noodzaakte een nagenoeg volledige heropbouw naar het model van de vernielde kerk onder leiding van architect Valentin Vaerwyck in 1922-23. In 1975 vond nog een grondige restauratiebeurt plaats. Zaalkerkje met een rechthoekig schip van vier travee en een vijfzijdig afgesloten koor met aangebouwde sacristieën. De kerk is opgetrokken uit bak- en zandsteen, afgedekt met een leien zadeldak, waarop in 1923 een nieuwe dakruiter geplaatst werd met een peervormige spits, bij de restauratie van 1975 geheel vernieuwd. De bakstenen westelijke puntgevel op zandstenen plint vertoont een eenvoudige rondboogdeur in een zandstenen omlijsting en sober aangebrachte decoratie, die in 1975 nog werd gerestaureerd. In een zandstenen baroknis staat een stenen beeld van Heilige Gangulfus en erboven het wapenschild van de heren van Ronsele, Adorne, met hun kenspreuk "Animum Virtute Adorna" op een banderol. Eveneens in 1975 vernieuwde hooggeplaatste oculus in barokke omlijsting en cartouches met vermelding van het bouwjaar "Anno 1665". Zijgevels verlicht door vier steekboogvensters gevat in hardstenen omlijsting op oren met drup en overspannende waterlijst. Koor geleed door versneden steunberen van zandsteen. Twee vensters met drieledig maaswerk. In oostgevel van koor, later aangebracht roosvenster met voorstelling van de patroonheilige en in 1936 tegen de gevel geplaatste calvarie ter vervanging van een 19de-eeuwse calvarie.

Interieur

Vernieuwde bakstenen kruisribgewelven geritmeerd door drie zandstenen gordelbogen, oorspronkelijk verrijkt met Lodewijk XV-ornamenten en jaartal 1757.

Mobilair

Beeldhouwwerk: houten beeld van Mater Dolorosa van F. De Lanier van 1864. Altaren door G. Goethyn in 1923 en 1924. Hoofdaltaar van wit marmer met eiken retabel van Blanchaert. Eiken zijaltaren met schilderijen naar Murillo en Rubens en bekroond door beeldnissen met houten beelden van Heilige Lucia en Heilige Rochus. Eiken communiebank in renaissancestijl geleverd in 1924 door firma Goethyn. De eiken kansel van 1669 (bij restauratie verkeerdelijk 1660 gedateerd) van N. Coaigne heeft een merkwaardig voetstuk dat aanvankelijk als biechtstoel werd gebruikt. Voorts nog een fraaie eiken biechtstoel in renaissancestijl. Orgel van J. Stevens van 1930. Doopvont in zwarte marmer met koperen deksel van 1924 door Goethyn. Kruisweg van 1923 geleverd door het huis J. Van Staeye. Verscheidene oude grafzerken in de doopkapel; in koor arduinen grafsteen van Anselme Frans Adorne, overleden in 1679.

  • Archief Bestuur voor Monumenten en Landschappen, Buitendienst Oost-Vlaanderen.
  • RYCKAERT M., Bijdrage tot de geschiedenis van Ronsele, Gent, 1950, p. 78-108.
  • VANDENBUSSCHE-VAN DEN KERKHOVE C.-RENARD R., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie Oost-Vlaanderen, Kanton Zomergem, Brussel, 1975, p. 23-24.

Bron: BOGAERT C., LANCLUS K. & VERBEECK M. 1994: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n5, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Lanclus, Kathleen; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Gangulfus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/33742 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.