erfgoedobject

Huis Poswick en omheiningsmuur

bouwkundig element
ID
36925
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36925

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dit dorpsgezicht omvat het rectorshuis, de omheiningsmuur en hun onmiddellijke omgeving.

Historiek

Dit voormalig rectorshuis behoorde toe aan de kanunniken van Hoogcruts, bedienaars van de tegenover het complex gelegen Heilig Grafkapel. Het pand werd gebouwd in 1656. Het gebouw werd aanzienlijk aangepast en vergroot in 1714 en in de tweede helft van de 18de eeuw. In deze periode werd er tevens een pensionaat en humaniora in ondergebracht. In 1798 werd de laatste kanunnik door de Fransen gedeporteerd, waarop de stichting een jaar later werd opgegeven. De goederen werden aangeslagen en verkocht aan de gebroeders Mesmaker van Sittard, reguliere kanunniken van Sint-Augustinus die zelf ook uit hun klooster te Nunheim verdreven waren. Na hun dood gingen de goederen in 1802 over naar de heer van Neerkanne. Later werd het huis eigendom van burgemeester Felix Poswick, aan wie het pand zijn huidige naam dankt. Een gedenkplaat op de voorgevel herinnert aan een moord in het huis tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Beschrijving

Gebouwen

Het gebouwencomplex bestaat uit twee vleugels. De gebouwen zijn opgetrokken in mergelsteen, in een regionale variant van de Maasstijl, doorgaans gekenmerkt door de combinatie van bak- en mergelsteen. Deze streek was immers het centrum van de mergelontginning. Het bouwjaar, 1656, is aangegeven door middel van muurankers op de westelijke gevel van de oostelijke vleugel. Toch vertonen de gebouwen een aangepaste, classicistische ordonnantie uit de tweede helft van de 18de eeuw.

Oostelijke vleugel

De oostelijke vleugel betreft het hoofdgebouw, met name een herenhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. Het gebouw wordt gekenmerkt door een omlopende, geprofileerde mergelstenen kroonlijst. De oostelijke gevel is voorzien van smeedijzeren muurankers met krullen uit de 17de eeuw. De getoogde vensters hebben een kalkstenen omlijsting met licht uitspringende sluitsteen. De deur is gelijkaardig met een kalkstenen tussendorpel, geprofileerde neg en getralied bovenlicht. De westelijke gevel is voorzien van twee getoogde mergelstenen vensters met sluitsteen. De eerste bouwlaag gaat schuil achter aanbouwsels. De noordelijke zijgevel heeft een aandak, twee getoogde mergelstenen vensters en twee kleine rechthoekige vensters in de geveltop. Er bevindt zich ook een gedenksteen met als opschrift: "Hier werden in de nacht/ van 18 augustus 1914/ door Duitse soldaten vermoord/ Mevr. Anna Reggers/ echtgenote van Felix Poswick/ burgemeester en provincieraadslid/ en/ advokaat Jean Derriks/ lid van de Bestendige Deputatie/ van de Provincieraad van Limburg". De zuidelijk gevel heeft een gelijkaardig uitzicht. Op de benedenverdieping zijn er twee rechthoekige vensters in een kalkstenen omlijsting met sluitsteen. Het interieur van het herenhuis is afgewerkt met Lodewijk XVI-stucwerk.

Aan de westelijk gevel zijn twee constructies aangebouwd. Aan de straatzijde betreft het een gebouw van twee traveeën en één bouwlaag onder een mansardedak. Het gebouwtje heeft getoogde, mergelstenen vensters met sluitsteen. Aansluitend is er een laag gebouwtje van drie traveeën onder een lessenaarsdak met een verhoging in het midden. Links is er een licht getoogde deur in een rechthoekige, kalkstenen omlijsting met sluitsteen. Rechts is er een rechthoekige mergelstenen deur en een klein venstertje.

Westelijke vleugel

Ten westen van het herenhuis bevindt zich een mergelstenen gebouw van twee traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. De straatgevel van dit gebouw is blind. Het pand heeft een gewijzigde ordonnantie met rechthoekige, 19de-eeuwse muuropeningen.

Ten noorden situeert zich een aansluitend lager gebouwtje van mergelsteen onder een lessenaarsdak van Vlaamse pannen. Dit gebouw is eveneens voorzien van recentere muuropeningen.

Omheiningsmuur

Het gebouwencomplex is volledig ommuurd en is in het noorden toegankelijk via een houten poort tussen geblokte, kalkstenen pilasters met siervaasbekroning. Het gebied binnen de omheiningsmuur, inclusief het gekasseide erf, maakt volledig deel uit van dit dorpsgezicht.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Huis Poswick en omheiningsmuur [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/36925 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.