erfgoedobject

Kasteel van Teuven

bouwkundig element
ID
37957
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/37957

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel van Teuven
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Gulpvallei met omgeving
    Deze bescherming was geldig van tot

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Gulpvallei met omgeving
    Deze bescherming was geldig van tot

Beschrijving

HISTORIEK

U-vormig, tot circa 1864 omgracht kasteel met hoektoren op de westhoek, de open zijde gericht naar de kasteelhoeve ten zuidoosten, eveneens U-vormig en met de open zijde van het erf naar het kasteel gericht. Beide delen zijn door een bakstenen brug over de thans gedempte gracht met elkaar verbonden. Een vijver werd op de plaats van de voormalige omgrachting aangelegd.

Het kasteel vervangt de oorspronkelijke residentie van de heren van Teuven. Het huidige kasteel dateert voornamelijk uit midden 17de eeuw, doch werd aangepast in de eerste helft van de 19de eeuw - midden 19de eeuw; de voorgevelordonnantie van de zuidwestelijke hoofdvleugel dateert uit deze periode. Van een oudere gebouw rest de breukstenen onderbouw in de hoektoren. De huidige glazen veranda tegen de voorgevel vervangt een neoclassicistische, 19de-eeuwse veranda, die onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog nog bestond; in deze periode was het dak van de toren ook hoger en spitser.

Eigenaars van het kasteel en aanvankelijk ook van de heerlijkheid Teuven waren Mathilion (1370), de families van Gronsveld, van Brempt (15de eeuw), Draeck (begin 17de eeuw), de Negri (18de eeuw), die het goed verkoopt aan Victor Haan; in 1851 verkocht aan W. Moulan van Luik, in 1876 aan C. Magis, in 1901 aan E. Sano van Brussel en in 1947 aan H. Duesberg van Verviers; sinds 1985 eigendom van de Vlaamse Gemeenschap en in gebruik als hotel-restaurant.

BESCHRIJVING

Bakstenen gebouwen van twee bouwlagen onder zadel- en schilddaken, de toren onder een mansardedak (leien en kunstleien). De zuidwestelijk gelegen hoofdvleugel is breder dan de andere twee vleugels, die een duidelijk 17de-eeuws volume hebben met steile dakhelling. De noordwest-vleugel heeft een bouwnaad na de eerste twee rechter traveeën van de noordwestelijke vleugel; in deze traveeën is de kroonlijst iets hoger dan in de rest van de gevel. De noordoostvleugel is aan de rechterzijde duidelijk ingekort; hier bevond zich vóór 1864 een vrij ruim aanbouwsel (toren?); thans een aangebouwde travee onder lessenaarsdak.

Kalkstenen hoekbanden. Gesmeed ijzeren, S-vormige muurankers. De oudste vensters (midden 17de eeuw) zijn kloosterkozijnen in een gebouchardeerde kalkstenen omlijsting met negblokken en sponningbeloop aan het benedengedeelte; voorheen beluikt. Vensters van dit soort komen voor in de toren, de zijgevel en erfzijdegevel van de hoofdvleugel, de benedenverdieping aan erfzijde van de twee overige vleugels, en de rechter travee van de achtergevel van de noordwestvleugel. Voorts komt er nog een ander type kloosterkozijn voor, in vlakke omlijsting, mogelijk als aanpassing uit een latere periode. De noordwest en noordoostvleugels zijn op de bovenverdieping voorzien van houten kloosterkozijnen met sponningbeloop, waarschijnlijk uit de 18de eeuw. De vensters in de voorgevel der hoofdvleugel, rechthoekig in een vlakke, kalkstenen omlijsting dateren uit de eeste helft van de 19de eeuw - midden 19de eeuw. In de erfzijdegevel van deze vleugel bevindt zich een lage rondboogdeur in een gebouchardeerde, kalkstenen omlijsting met negblokken (midden 17de eeuw); de noordoostvleugel heeft aan dezelfde zijde een kalkstenen kelderdeur. De overige deuren zijn aanpassingen uit een latere periode. Tegen de voorgevel van de toren is een marmeren gedenksteen voor de familie de Draeck geplaaatst met de wapenschilden van de aanverwante families en de datering 1663.

De hoeve is grotendeels recent (eind 19de-, begin 20ste eeuw). Bakstenen gebouwen onder zadeldaken, gegroepeerd rondom een rechthoekig erf, bereikbaar via de oorspronkelijke 17de-eeuwse inrijpoort in de zuidwestvleugel: een bakstenen rondboogpoort met posten van gebouchardeerde kalksteen.

  • CRANSHOF V., onuitgegeven nota's.
  • NIJSSEN J., Manuscript Voerense percelen, 1992.
  • POSWICK G., Les délices du duché de Limbourg, Verviers, 1951, pagina 265-276.
  • SCHAEPKENS A., onuitgegeven nota's, Prentenkabinet, Koninklijke Bibliotheek, Brussel.

Bron: SCHLUSMANS F. 1992: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kanton Voeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Ten noorden, oosten en zuiden van het kasteel bevindt zich een omvangrijke hoogstamboomgaard. De hoogstamboomgaard ligt op de historisch permanente graslanden tussen het kasteel en de Gulp.

Het perceel ten zuiden van het kasteel is reeds vanaf de Kabinetskaart van de Ferraris permanent een hoogstamboomgaard. In het midden van de 20ste eeuw is de hoogstamboomgaard uitgebreid tot zijn huidige omvang.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
  • Kaart van België, Militair Geografisch Instituut, uitgegeven in 1949-1970, schaal 1:25.000.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Is deel van
    Gulpvallei met omgeving

  • Is deel van
    Teuven

  • Omvat
    Tamme kastanjedreef bij Kasteel van Teuven


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel van Teuven [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/37957 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.