erfgoedobject

Hof Kleinenberg

bouwkundig element
ID
40925
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40925

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hof Kleinenberg
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Hof Kleinenberg
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Hof Kleinenberg met omgeving
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hof Kleinenberg
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Het 'Hof Kleinenberg' is vandaag de enige bewaarde historische hoeve van Sint-Stevens-Woluwe; ze ligt bovendien in één van de schaarse, min of meer landelijk gebleven zones van de gemeente, dicht bij de grens met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Door haar ligging op een heuvelrug domineert ze de omgeving.

Historiek

De oudste vermelding van de hoeve klimt op tot 1497 bij een rente-overdracht; het hof werd na een brand heropgebouwd in 1651, jaartal dat voortgaande op oude foto’s voorheen vermeld werd in de oostgevel van de woning en in de zuidgevel van de stal. In 1709, bij de overdracht aan Charles Boot, heer van Veltem, Oppem en Sombeke en zijn broer Florent Boot, omvatte de hoeve volgens F. Maes en J. Lauwers "stenen en arduinen huizingen, bedekt met schaliën, alsook een grote schuur, stallen, borreput, 'appaerte retraect camers oft somer quartier' en een boomgaard".

Op de Ferrariskaart van 1771-1777 wordt de hoeve aangeduid als 'c(en)se Kleynenbergh' en bestaat ze uit drie onderscheiden volumes: een langgerekt volume ten oosten een kleiner ten westen en een ruim complex volume ten noorden. Baron J.B. de Spoelberg, rentenier te Brussel, wordt als eigenaar vermeld in 1836.

Op de Poppkaart is de hoeve, in tegenstelling tot de Ferrariskaart, aangeduid als een gesloten geheel; de gesloten structuur moet dus tot stand de gekomen zijn in de loop van het laatste kwart van de 18de en de eerste helft van de 19de eeuw.

Vandaag is de hoeve volledig gerenoveerd en aangepast aan de nieuwe functie als Internationale Montessorischool. Diverse muuropeningen werden nieuw ingebracht of aangepast, maar het algemene volume bleef volledig bewaard.

Beschrijving

De op een heuvelrug gelegen Kleinenberghoeve is een monumentale gesloten hoeve met overluifelde toegangspoort in de zuidwestelijke hoek, gevat tussen woning en stal; de nieuw gekasseide binnenplaats is omgeven door het L-vormige woonhuis ten zuiden, de schuur ten noordoosten en de stallen ten westen. Ten zuiden van het gesloten complex bleef nog een overdekte waterput met pomp bewaard.

De vandaag volledig witgeschilderde gebouwen op zwart geschilderde plint zijn deels opgetrokken uit zandsteen deels uit baksteen en zijn afgedekt door volledig vernieuwde pannen zadeldaken; ook de dakvensters en dakkapellen werden volledig vernieuwd en/of toegevoegd in functie van bijkomende lichtinval voor de inrichting als schoolgebouw.

Eenvoudig poortgebouw met pannen zadeldakje boven een rechthoekige houten poort met houten latei; op de poort zit er een metalen plaatje met opschrift 'Jozef Cornelis/ Kleinebergstr./ St-Stevens-Woluwe/ Brabant'.

De oost- en westvleugels die oorspronkelijk de boerenwoning en stallen omvatten, hebben vandaag overwegend, al dan niet nieuwe, rechthoekige muuropeningen ten dele met houten lateien en deels bewaarde zandstenen omlijstingen; aan binnenplaatszijde bleven enkele rondboogdeurtjes in een zandstenen omlijsting bewaard. De stal (oostvleugel) telt zes traveeën en heeft aan de straatzijde een gesloten karakter, terwijl de boerenwoning ook aan de buitenzijde voorzien is van muuropeningen, rechthoekige of steekbogige. De noordwestelijke gevel van het woonhuis behield een aandak, vlechtingen en schouderstukken.

De tweebeukige schuur telt vijf traveeën en behield haar aandaken, vlechtingen en schouderstukken. Beide kopgevels vertonen diverse lichtgleuven. De rechthoekige muuropeningen zijn overwegend voorzien van houten lateien. In de westzijde zijn nog een houten latei en zandstenen hoekblokken van een gedichte poort zichtbaar.

  • MAES F. en LAUWERS J. 1973: 1000 jaar geschiedenis van Sint-Stevens-Woluwe, Sint-Stevens-Woluwe, 174-177.
  • VERBESSELT J. 1972: Het parochiewezen in Brabant, deel 12, Pittem, 371-373.

Auteurs: Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hof Kleinenberg [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/40925 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.