erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Lambertus

bouwkundig element
ID
41109
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/41109

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen in de dorpskom in de as van Eindhoutdorp ter hoogte van het voormalige gemeentehuis ertegenover. Ten noordoosten: twee bewaarde grafkruisen van het vroegere kerkhof.

Historiek

Grosso modo georiënteerde oorspronkelijk éénbeukige gotische kruiskerk uit de 16de eeuw met sacristie van circa 1740 en neogotische zijbeuken van 1854-1855 naar ontwerp van E. Gife. Toren gerestaureerd naar ontwerp van J. Van Gastel van 1861. Exterieur gerestaureerd in 1982-1983. Herstellings- en restauratiewerken worden voorzien naar ontwerp van het Architectenbureau R. Steenmeijer en H. Baksteen.

Beschrijving

Driebeukige plattegrond met ingebouwde westtoren, schip en zijbeuken van vier traveeën, transept van één travee en koor van twee rechte traveeën met driezijdige sluiting, sacristie en bergplaats in kooroksels. Baksteenbouw met gebruik van zandsteen voor afzaat, kordons, hoekblokken en venstertraceringen, leien bedaking. Toren van vier geledingen met hoeksteunberen onder ingesnoerde naaldspits. Vroegere opstand van toegangstravee met korfboogdeur onder radvenster tijdens de restauratie van 1861 respectievelijk vervangen door de huidige neogotische spitsboogdeur in geprofileerde omlijsting met vierpas in boogveld en het hoger drielicht met driepas in kop; gedrukte spitsboogvormige galmgaten met zandstenen omlijsting. Ritmerende steunberen en drie- en vierlichten met neogotisch maaswerk. Verkleinde spitsboogvensters in het transept zie bouwnaden. Spitsbogige koorvensters met neogotische tweelichttracering en sober driepasmotief in de kop, gedicht in eerste travee. Ten noorden bergplaats onder afgesnuite bedaking; korfboogdeur in geprofileerde zandstenen omlijsting onder ovaal bovenlicht met omlijsting van gesinterde steen en ijzeren roeden. Zuidelijke sacristie onder lessenaarsdak; getralied spitsboogvenster in het met vlechtingen afgelijnd aandak.

Interieur

Bepleisterd en beschilderd interieur gemarkeerd door de neogotische aanpassingen: spitsbogen op zuilen met koolbladkapiteel en beschilderde polygonale sokkel met arduinen profiel. Eveneens met imitatie-ijzerzandsteen beschilderde omlopende plint. Bepleisterde (pseudo)-kruisribgewelven in midden- en zijbeuken, opgevangen door consoles, tongewelf met geprofileerde belijning in koor en transept aansluitend op de omlopende kroonlijst. Symbolische afbeelding van de Heilige Geest in 18de-eeuws stucwerk in het kruisgewelf van de kruising.

Mobilair

Schilderijen: Marteldood van Heilige Lambertus, Vlaamse School (derde kwart 17de eeuw); Onze-Lieve-Vrouw schenkt rozenkrans aan Heilige Dominicus van L.J. Vouillin (1841).

Beeldhouwwerk: Calvarie in koor; Onze-Lieve-Vrouw met Kind (tweede helft 15de eeuw) van gepolychromeerd hout; Heilige Sebastiaan of Heilige Lambertus (tweede kwart 16de eeuw) van eik; Heilige Franciscus Xaverius door L. Mortelmans van 1887 van gepolychromeerd hout; gekleed Onze-Lieve-Vrouwebeeld met Kind (19de eeuw).

Meubilair: neogotisch hoofdaltaar mogelijk naar ontwerp van P. Langerock met gepolychromeerde beelden en Calvarie. Portiekaltaren van gemarmerd hout uit het derde kwart van de 17de eeuw in de zijbeuken. Eiken koorbanken. 19de-eeuwse preekstoel. Biechtstoelen uit de 18de eeuw. Eiken 18de-eeuwse orgelkast. Classicistische kast in sacristie.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumenten & Landschappen, Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Monumenten en Landschappen, dossier A/0821.
  • Kadaster Antwerpen, Mutatieregisters Laakdal/Eindhout, schetsen 1859/1.
  • Provinciaal Archief Antwerpen, Kerken, plannen, Eindhout.
  • GERITS J., Bouwstoffen voor de kerkelijke kunstgeschiedenis van Eindhout (18de-19de eeuw), in Liber Amicorum E. Van Autenboer, Taxandria, nieuwe reeks LVII, 1985, p. 235-242.
  • JANSEN J., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Antwerpen. Kanton Westerlo, Brussel-Antwerpen, 1975, p. 13-14.

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2000: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Westerlo, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Lambertus [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/41109 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.