erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Paulus Bekering

bouwkundig element
ID
44090
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/44090

Juridische gevolgen

Beschrijving

Historiek

Centraal gelegen, georiënteerd bedehuis midden omhaagde grasperken, afgezet met linden. Bouw van een kapel toegewijd aan Heilige Eligius, vermoedelijk begin 7de eeuw; parochie in 1102; 14de eeuw, oprichting van gotische kerk, vernield tussen 1566-1582 door Geuzen, op de toren na; 1620, herstel van kerk; 1798, kerkbrand, toren en muren blijven overeind; herstel en instandhouding tot totale verwoesting tijdens de Eerste Wereldoorlog. Heden driebeukige hallenkerk met westtoren in "neo-baksteengotiek" naar ontwerp van architect Thierry Nolf (Torhout) van 1921. Toren heropgebouwd volgens het algemeen geldend (toren-) patroon van de streek; spits enigszins afwijkend van de vooroorlogse leien bekroning met lichte welving en balustrade, zie oude prentkaarten.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt een vooropgeplaatste westtoren, een schip van vier traveeën, een transept van anderhalve travee met rechte sluiting, een koor van twee + één smallere rechte travee en een driezijdige sluiting, twee zijkoren van twee rechte traveeën en vlakke sluiting, een zuidelijke sacristie, een noordelijke bergruimte en zuidwest gelegen doopkapel, laatst genoemde in aansluitende bouwtrant. Verankerde rode baksteenbouw; natuurstenen torensokkkel (Franse Zandsteen) en gevelparement van Euvillesteen (?). Leien zadeldaken. Vierkante westtoren van vier ongelijke geledingen, gemarkeerd door middel van cordonvormende lekdrempels van arduin. Haaks op elkaar gestelde hoeksteunberen, eindigend op overhoekse wimbergen en pseudocasementen, naar boven toe verslankend. Tegen de noordzijde aanleunende vijfzijdige traptoren met aflijnend rondboogfries onder tandlijst.

Gedrukt spitsbogig westportaal in geprofileerde natuurstenen omlijsting met hogelversiering. Spitsbogig vierlicht met bakstenen tracering en afzaat, onder natuurstenen druiplijst. Twee gekoppelde spitsbogige casementen (tweelichten) met bakstenen maaswerk, onder natuurstenen druiplijst ter hoogte van derde geleding. Gekoppelde spitsbogige galmgaten (tweelichten) met afzaat en natuurstenen druiplijst. Borstwering met spitsbogenfries tussen polygonale hoektorentjes met stenen spits, licht overkragend, op natuurstenen fries met bloemknopmotief; hoektrompen. Bakstenen naaldspits met natuurstenen hogels. Flankerende westelijke tuitgevels (natuurstenen dekplaten) met aandak en muurvlechtingen, gestut door middel van overhoekse steunbeer met versnijdingen; spitsbogig tweelicht, zie toren. In oksel van zuidelijke torenwand en westgevel van zuidbeuk, haaks aangebouwde doopkapel met zuidelijke tuitgevel; spitsbogige muuropeningen.

Zijbeuken, transept en koorpartij geritmeerd door middel van steunberen met versnijding en spitsboogvensters (vierlichten in schip en transept, drie- en tweelichten in koorpartij) met bakstenen tracering en afzaat onder doorgetrokken natuurstenen druiplijst. Uitspringend transept eindigend op tuitgevels analoog aan westgevels en oostelijke zijkoorgevels. Tegen zuidkoor aanleunende sacristie, tegen noordkoor aanleunende bergruimte, beide onder zadeldak (nokrichting parallel aan het koor). Driebeukige hallenkerk: bakstenen spitsbogige scheibogen op arduinen zuilen met achtzijdige sokkel en knoppenkapiteel. Houten spitstongewelven met (beschilderde) trekbalken boven schip, transeptarmen en koorpartij; houten kruisribgewelf boven de kruising en geplafonneerde begane grond in de toren.

Mobilair: Koorbanken, biechtstoelen en preekstoel met neorenaissancistische inslag.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten, 12842.
  • DE BETHUNE J., Sint-Pauluskerk, in Provinciaal Comité voor Monumenten en Landschappen, X, Bulletin nummer 2, 1945, p. 16-18.
  • ROOSE-MEIER B., Fotorepertorium van de Belgische bedehuizen, Provincie West-Vlaanderen, Kanton Ieper I, Brussel, 1978-1979, p. 20-21.

Bron: DELEPIERE A.-M., HUYS M. & LION M. 1987: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kanton Ieper, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Huys, Martine
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

In het noordelijk transept van de kerk bevindt zich een groot spitsboogvormig glasraam, ter herinnering aan de Eerste Wereldoorlog, geschonken door de ingenieur Pierre Nyssens en zijn echtgenote Valerie Convent.

  • DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Paulus Bekering [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/44090 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.