Bij besluit van de Secretaris-generaal van 4 november 1943 beschermd als monument, het belfort werd op 4 december 1999 ingeschreven op de lijst van het Werelderfgoed van de Unesco, samen met 23 belforten in Vlaanderen en 6 in Wallonië.

Een eerste "stedehuus" werd waarschijnlijk kort na het verwerven van de stadskeure (1240) opgetrokken ten zuiden van het kerkhof, aan de noordzijde van het marktplein. Volgens stadsrekeningen werd in 1409-1411 een nieuw gedeelte met "raadkamer" bijgebouwd aan de Marktzijde, voorzien van twee "Doornikse vensters". Volgens stadsrekeningen van 1480-82 hadden nieuwe grote verbouwing plaats waarbij het gebouw ongeveer het uitzicht moest hebben zoals gekend op de kaart van P. Pourbus van 1562. Tijdens de godsdiensttroebelen van het einde van de 16de eeuw werd het schepenhuis zwaar beschadigd, onder meer door brand. Het werd pas hersteld in 1609 en in de periode 1650-54, vermoedelijk op dezelfde grondvesten heropgebouwd en verhoogd met een bouwlaag. Het jaartal 1654 stond voorheen op de deuromlijsting. Van dan af is er ook sprake van het "stadhuis" in plaats van schepenhuis. Twee huisjes flankeerden het nieuwe gebouw en een nieuwe huizenrij, het zogenaamde "rootje" werd ten oosten van het stadhuis gebouwd. De traditionele bak- en zandsteenbouw van negen traveeën en twee bouwlagen boven een souterrain, afgedekt met een zadeldak tussen zijtrapgevels vinden we vandaag nog terug in de gerestaureerde toestand van het westelijke deel van het huidige stadhuis. Volgens een schets uit de Franse periode was het gebouw toen voorzien van een witte pleisterlaag, een gedateerde rondboogdeuromlijsting met steektrap en een centrale barokke, met cartouches versierde topgevel, die het klokkentorentje verstopte. In 1818 werd de klokgevel verwijderd en vervangen door een eenvoudig driehoekig fronton. In 1825 werd onder meer de nog bestaande stenen bordestrap geplaatst. De verbouwingswerken hadden plaats onder leiding van architect J.B. Cornelis. Het gepleisterde gebouw met driehoekig fronton boven de drie middentraveeën, de centrale deur met bekronende rondboognis en dubbele bordestrap, rechts ervan met "estaminet", is goed gekend door prentbriefkaarten en bleef ongewijzigd tot de grote restauratiecampagne en uitbreiding van 1930. De twee flankerende huizen met links de "corps de garde" en rechts de gevangenis, werden circa 1900 gesloopt.

Sinds het einde van de 19de eeuw beheersten discussies over afbraak, vergroting of restauratie van het gebouw de Eeklose politiek. In 1922 werd het stadhuis echter door de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen in de derde klas van burgerlijke openbare kunstwerken gerangschikt waardoor de commissie zich verzette tegen sloop. Uiteindelijk werd geopteerd voor de restauratie van het oude schepenhuis in traditionele stijl en de uitbreiding met een nieuwe administratieve bouw en belfort, in een aangepaste historische stijl. Op 1 februari 1930 keurde de gemeenteraad de plannen van de Gentse architect Amand Janssens goed. De werken werden uitgevoerd door de lokale aannemer E. Heene en zonen, waarbij het oude gebouw met uitzondering van de buitengevels en het dakgebinte volledig diende te worden herbouwd. Inhuldiging op 29 augustus 1932. De 35 meter hoge belforttoren, symbool van de stedelijke vrijheid en democratie, is eveneens opgericht ter nagedachtenis van de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog (zie gedenkplaat).

Oud schepenhuis. Deels onderkelderd traditioneel bak- en zandstenen gebouw van negen traveeën en twee bouwlagen boven een souterrain, afgedekt met een leien zadeldak met drie, bij de restauratie toegevoegde getrapte dakvensters, zes kleine dakkapelletjes en een zeshoekig opengewerkt houten dakruitertje met leien peerspits in het midden. Overstekende kroonlijst op uitgewerkte consoles. Trapgevels met bekronende hoge schoorstenen werken de blinde zijgevels af. Marktgevel geritmeerd door vernieuwde zandstenen kruiskozijnen met wit- en groengeschilderde gevouwen luiken, onder bak- en zandstenen ontlastingsbogen; horizontaliserende geprofileerde waterlijst ter hoogte van de onderdorpels. Souterrain met bolkozijnen. Verhoogde begane grond met brede korfboogdeur in nieuwe zandstenen omlijsting, onder waterlijst en sluitsteen met bekronend bolornament; nieuwe houten deur met ijzeren beslag. Erboven, nieuwe barokke rondboognis in zandstenen omlijsting, onder geprofileerde waterlijst, met beeld van Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen, vermoedelijk van beeldhouwer F. Nisol, van 1905. Ervoor dubbele bordestrap van hardsteen met ijzeren leuning en lage deur onder het bordes.

Volledig vernieuwd interieur met enkel hergebruik van de laatgotische haard met zandstenen wangen in het burgemeesterskabinet. Enkele jaren geleden herontdekte gewelfde kelder aan de oostzijde, te dateren tussen 1411 en 1445.

Belfort. Deels vrijstaande en op de rooilijn van het oude gebouw vooruitspringende 35 meter hoge vierkante toren opgetrokken uit bak- en zandsteen in een historiserende stijl. Zandstenen onderbouw met korfboogpoort onder geprofileerde waterlijst met bekronend eikelmotief en vier bovengeledingen begrensd door hoekkettingen doorbroken door kleine venstertjes. Bekronende overkragende borstwering met vier gekanteelde hoektorentjes en achtzijdige lantaarn met opengewerkte klokkenkamer en leien peerspitsbekroning, refererend naar de historische belforten. Ruimte tussen het oud schepenhuis en het belfort links, afgesloten door een korfboogpoort en deur. Beiaard in 1985 geïnstalleerd op initiatief van de VVV in het kader van de 40ste verjaardag van de bevrijding.

Nieuwe administratieve vleugel, aan de Marktzijde van het oude gebouw gescheiden door een binnenhofje met poort en het belfort, opgetrokken in oranjerode baksteen en zandsteen op een plint van blauwe hardsteenblokken; afdekkend leien schilddak met getrapt dakvenster. Historiserende kruiskozijnen en markerende driezijdige loggia met balkon in de middentravee, voorzien van gedenkplaat van de bevrijding in 1944 door de Canadezen en wapenschild van Eeklo, uitgevoerd door de Gentse beeldhouwer Oscar Sinia.

Volledig nieuwe achterbouw met tweeledige achtergevel van respectievelijk drie brede traveeën op de plaats van het oudste 14de-eeuwse gedeelte en tien traveeën, met twee, iets verspringende bouwlagen boven het souterrain. Overgang tussen beide delen gemarkeerd door een breed risaliet met bekronende trapgevel; afgedekt met verspringende leien schilddak met overstekende daklijst op consoles, links met twee getrapte dakvensters. Sterk horizontaliserende registers van kruiskozijnen, verbonden door speklagen, omlopend over de zijgevels. De raadzaal in neorenaissancestijl bevindt zich in deze nieuwe vleugel en is bereikbaar via een lange dwarsgang, zogenaamde "burgemeestersgang" door de portretten van de Eeklose burgemeesters sinds 1830. De ruime, aan twee zijden verlichte zaal heeft een hoge houten lambrisering, parketvloer en een fraai neorenaissance stucplafond verrijkt met wapenschilden en zware witgeschilderde moerbalken versierd met vergulde eikels.