Classicistisch gebouw aan het dorpsplein gelegen ten noordwesten van de parochiekerk.

Historiek

Volgens archivalische gegevens en het jaartal op de voorgevel, in 1767 gebouwd als schepenhuis en herberg door Theodoor Jozef van Vilsteren, baron van Laarne. Op de plaats van een ouder wethuis met herberg opgericht, dat al in 1740 opgetekend staat in een herberglijst van Laarne.

Volgens archiefdocumenten tekende de Gentse bouwmeester Jan-Baptiste Simoens de plannen, Pieter Baudens uit Laarne voerde de werken uit. Later in het bezit van de familie de Ribaucourt, erfgenamen van de heren van Laarne. Sinds 1921 aangekocht door de gemeente, tot 1967 vergezeld van herbergfunctie. Volgens een opschrift in de zandstenen plint (Massangis) hadden herstel- en aanpassingswerken plaats in 1959 onder leiding van architect R. Hanselaer (Laarne). De werken (nieuwe plint, leien dak, gemeentewapen, nieuw binnenschrijnwerk) werden uitgevoerd door aannemer R. Volkaert (Bambrugge). In 1965 werd links van het oude gebouw achter de bestaande blinde muur een conciërgewoning opgetrokken naar ontwerp van architect Eug. De Witte (Wetteren).

Tussen 1997 en 2000 werd ten oosten naast het 18de-eeuwse gebouw een nieuw gemeentelijk administratief centrum opgericht naar plannen van architect E. Van Caelenberg. Een beglaasde doorgang verbindt beide gebouwen. Het oude gemeentehuis vervult nog steeds haar ceremoniële functie en zal na de geplande restauratie een aantal nieuwe gemeenschapsfuncties herbergen.

Beschrijving

Oorspronkelijk vrijstaand dubbelhuis van zeven traveeën en twee bouwlagen onder leien zadeldak afgewerkt met aandaken en twee hoge schouwen op de hoeken. Gepleisterde en witgeschilderde, naar het dorpsplein gerichte voorgevel op een nieuwe zandstenen plint, horizontaal gemarkeerd door een cordonlijst. Afgewerkt met een klassiek hoofdgestel met gelede architraaf, fries met jaarcijfers 1767 en een eenvoudige houten kroonlijst. Volgens archieffoto’s voorheen voorzien van geschilderd opschrift "Afspanning/ Gemeente huis" op de fries. Een driehoekig fronton bekroont het drie traveeën brede middenrisaliet, begrensd door geblokte hoeklisenen. Licht getoogde vlak omlijste vensters met nieuw schrijnwerk en glas-in-loodramen; bewaarde duimen van vroegere luiken. Geaccentueerde middentravee met spiegelboogvormige, sterk geprofileerde hardstenen deuromlijsting op neuten en stoep met twee treden. Bekronend gesmeed ijzeren balkonhek op voluutconsoles; vlaggenmast in het midden. Zandstenen guirlandes op de borstwering van het middenrisaliet. Spiegelboogvormig deurvenster in een gelijkaardige hardstenen omlijsting verrijkt met rocaille en dropmotief. Gemeentewapen in het driehoekige fronton, aangebracht na de restauratie van 1959.

Witgeschilderde zijpuntgevels en links aanleunende muur met oorlogsgedenkteken voor de slachtoffers van beide wereldoorlogen; bloembak en flankerende fakkels.

Bakstenen achtergevel met contrasterende witte gepleisterde platte banden die per travee de vensters markeren; doorgetrokken onderdorpels op de begane grond en bovendorpels op de bovenverdieping. Deels behouden origineel schrijnwerk met kleine roedeverdeling.

Middentravee met spiegelboogdeur; bovenlicht met waaier, in vlakke witgeschilderde omlijsting onder gebogen geschilderde zandstenen waterlijst en spiegelboogvormig bovenvenster. Bekronend dakvenster met halsgevel en driehoekig fronton met kleine oculus. Laadluik met katrol.

Grotendeels behouden interieur en plattegrond van een dubbelhuis met op beide verdiepingen een centrale gang en traphal achteraan; grote kamers links en rechts en kleine vertrekken achteraan. Twee gewelfde kelders met gedrukt tongewelf; keldertrap en vloer van blauw hardsteen onder de linker traveeën.

Imposante 18de-eeuwse trap met kwartslag, trappaal met klauw en balusterleuningen.

Gang beneden en boven met stucplafond versierd met fijn lijstwerk; nieuwe binnendeuren. Linker voorkamer, oorspronkelijk café met behouden balkenlaag waarvan moerbalken met versierd uiteinde; 18de-eeuwse brede haard met zware, zwart marmeren schouwbenen in barokstijl met voluutmotief en schouwboezem met typische afgeschuinde hoeken, lijstwerk en sluitstuk in stuc. In de linker achterkamer bleef een 18de-eeuwse schouw met fijn stucwerk en kinderkopje in schelpmotief bewaard. De rechter benedenkamer, oorspronkelijk gemeentehuis, heeft een gepleisterd plafond met gepleisterde moerbalken en omlopende hollijsten; brede 18de-eeuwse haard met zwart marmeren schouwbenen in barokstijl, haardwand in gesinterde baksteen en schouwboezem verrijkt met weelderige bladlijsten en een sluitstuk met schelpmotief. Achterkamer, beneden rechts, met balkenzoldering, rode tegelvloer en kleine hoekschouw met rocaillestucwerk.

Op de bovenverdieping bezitten alle kamers balkenzolderingen (behalve de rechter voorkamer met een stucplafond) en 18de-eeuwse schouwboezems met lijstwerk en sluitstukken in stuc. De schouwmantels zijn van gesinterde baksteen of voorzien van een imitatiemarmer beschildering.