erfgoedobject

Hotel Het Zuidkasteel

bouwkundig element
ID
6321
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6321

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dit imposante eclectische hoekcomplex werd in 1882 ontworpen door architect François Smet in opdracht van aannemer Frederic Masson. Aannemer Masson, wonende in de Brusselstraat nr. 6, was zeer actief in de opbouw van het Zuid en investeerde met dit gebouw in een hotel op een toplocatie van de verkaveling, vlakbij de plaats die voorzien werd voor het Zuidstation. Op het moment van de bouwaanvraag zijn de meeste percelen in de buurt nog onbebouwd. Ook van het station is nog geen sprake; dat zal uiteindelijk pas in 1896-1898 gebouwd worden. De bouwaanvraag handelt over de bouw van drie woningen op het smalle hoekperceel met de Emiel Banning- en de Gijzelaarsstraat. Het feit dat het zeer gedetailleerde gevelplan in de bouwaanvraag de naam "HET ZUUD KASTEEL" en het opvallende wapenschild in de geveltop weergeeft, laat ons concluderen dat het van bij het begin als hotel werd gebouwd. Daarmee is het één van de oudste, één van de meest imposante en tevens één van de best bewaarde horecazaken die op de Bolivarplaats door investeerders werden ingeplant.

Het complex, vier bouwlagen tellend en gevat onder een mansardebedaking, neemt het spitse hoekperceel in van de Bolivarplaats, de Emiel Banning- en de Gijzelaarsstraat. Het zwaar versierde, torenvormige hoekgebouw (Bolivarplaats 2) bestaat uit één brede travee aan elk van de drie zijden, bekroond met een hoog leien schilddak met ijzeren balustrade, bewerkte dakvensters en oeils-de-boeuf. De hoofdgevel, gericht op de Bolivarplaats, is bekroond met een cartouche waarin het wapenschild van Antwerpen in reliëf. Op de ontwerptekening zien we dat deze cartouche omgeven is door twee gebroken frontons met topornamenten, rustend op pilasters. De lijstgevels van dit hoekgebouw zijn bepleisterd en witgeschilderd, en worden gekenmerkt door opvallend zware bossage, panelen en brede kordons. Het gelijkvloerse is uitgewerkt als sokkel met gebuikte bossage; zes rondbogige dubbele deurvensters, omlijst met scherp profiel en met fraai origineel schrijnwerk. Centraal tussen de bogen zitten gesculpteerde kanonmonden in versierde medaillons. Op de verdiepingen zitten rechthoekige, per twee gekoppelde deurvensters met balkon, gevat tussen verticaal doorlopende geblokte pilasters. Aansluitend, in Emiel Banning- en Gijzelaarsstraat, eenvoudiger uitgewerkt lijstgevels van twee traveeën: aan elke zijde een rondbogige vensteropening op het gelijkvloerse, aansluitend bij de deurvensters van de hoektraveeën, op de verdiepingen enkelvoudige vensters met geriemde omlijsting, sleutel en paneel.

De drie traveeën tellende flankerende panden, Emiel Banningstraat 58 en Gijzelaarsstraat 69, sluiten wat betreft de afwerking van de verdiepingen naadloos aan bij de zijtraveeën van het hoekgebouw. Op de gelijkvloerse verdieping kregen deze winkelpanden een fraaie houten winkelpui, allebei verdwenen. De drie panden worden samen beëindigd door een doorlopende, verstekte houten kroonlijst op klossen, tandlijst en consoles.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1882 # 36.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hotel Het Zuidkasteel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6321 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.