erfgoedobject

Café du Dôme

bouwkundig element
ID
6817
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6817

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Café du Dôme
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Café du Dôme
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Het opvallende, rijk uitgewerkte eclectische Café du Dôme werd in 1893 ontworpen door architect Jos Bascourt in opdracht van de "Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen". Het is één van de meest opvallende gebouwen van Zurenborg en een topstuk uit het oeuvre van Bascourt. De rijk gedecoreerde koepel is een realisatie van decorateur J. Verstappen.

De bouwmaatschappij stelde zich tot doel om de nieuwe wijk Zurenborg uit te bouwen tot een aantrekkelijke woonbuurt. Café du Dôme moest één van de sluitstukken van de wijk vormen, op de hoek van de Grotehondstraat en de Windhondenstraat. Toen de spoorweg werd aangelegd, werd de Windhondenstraat van de kaart geveegd. Café du Dôme is nu gelegen aan het pleintje dat gevormd wordt tussen de fraaie spoorwegberm waarop vier straten uitkomen. Het pand werd gebouwd als café/koffiehuis, was een tijd in gebruik als politiekantoor, en is nu een restaurant, waarbij de architecturale kwaliteiten van het pand als visitekaartje worden uitgespeeld.

Het gebouw heeft een uitgesproken eclectische bouwstijl, met elementen uit de neo-Vlaamse-renaissance en de barok. Materiaalgebruik, levendig dakenspel en ornamentiek zijn kenmerkend voor deze pittoreske en rijk versierde trend. De lijstgevels zijn opgetrokken in een combinatie van rode baksteen en witte natuursteen voor entablement, speklagen, ornamentiek en vensteromlijstingen. De leien bedaking bestaat uit een centrale koepel, twee torens met klokkenstoel, aangevuld met schilddaken voor de zijvleugels. De dakvensters kregen gebogen frontons en vleugelstukken.

Café du Dôme bestaat uit een monumentale centrale ronde zaal bekroond door een koepel, geflankeerd door twee hoekrisalieten. Het centrale, ronde gedeelte is door monumentale pilasters in traveeën verdeeld. Aan weerskanten hiervan een opvallende deurtravee, bekroond met een daktorentje en versierd met zware barokornamentiek. Rondboogdeuren in zware omlijsting met diamantkoppen, gebogen, gebroken fronton en geornamenteerd rondboogveld.

Het pand telt drie bouwlagen en kreeg per verdieping een andere vorm van vensteropeningen. Op de begane grond zijn de rechthoekige vensteropeningen bekroond met zware driehoekige frontons. De bel-etage tekent zich expressief af door de bifora's in geblokte archivolten en een strook met dambordpatroon in het siermetselwerk. De bovenverdieping kreeg in elke travee een breed rechthoekig venster met drie natuurstenen deelzuiltjes. Over de volledige gevel verspreid zien we schelpmotieven, friezen, zuiltjes, oeils-de-boeuf, gevoluteerde lucarnen en topvazen.

De exuberante, barokke aankleding wordt doorgetrokken in het interieur. De rotonde is gemarkeerd door een sterk uitgewerkt koepelvormig stucplafond. De ornamentiek van dit plafond is het werk van de Antwerpse decorateur J. Verstappen, die deze realisatie expliciet vermeldt op zijn briefpapier. De koepel vormt het pronkstuk van het gebouw.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1893 # 594, 1901 # 139 (briefpapier Verstappen).
  • VANHOVE B. 1978: De Art Nouveau-architectuur in het Antwerpse: een doorsnede, onuitgegeven licentiaatsverhandeling Rijksuniversiteit Gent, 35.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Café du Dôme [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/6817 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.