erfgoedobject

Schuur van hoeve Wallecan

bouwkundig element
ID
71302
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/71302

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Wallecan
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd monument Hoeve Wallecan: boerenwoning en schuur
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Wallecan
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Tot het begin van de jaren 2020 bewaarde de historische “hoeve Wallecan" twee hoevegebouwen. Ten noorden van het erf bevond zich de boerenwoning uit het einde van de 17de of het begin van de 18de eeuw, ten oosten de 19de-eeuwse dwarsschuur. In de periode 2021-2024 werd de oude woning met aangebouwd stalletje echter gesloopt en vervangen door een nieuwbouw.

Historische evolutie van de site

De “hoeve Wallecan" is genoemd naar de familie Wallecan die van 1919 tot aan het begin van de 21ste eeuw de hoeve pachtte. De historische hoeve is voor het eerst vermeld in het "Landtbouck van Wevelghem" van 1677 als “behuysde hofstede met lant”. De hoeve is ook aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). De tot de jaren 2020 bewaarde opstelling van het woonhuis en de schuur is al afleesbaar op het primitief kadasterplan (circa 1835) en op de Atlas der Buurtwegen (1841). Uit de mutatieschetsen van het kadaster blijkt dat het bij het woonhuis aangebouwde stalletje van 1934 dateerde.

De boerenwoning uit het einde van de 17de of het begin van de 18de eeuw vormde een éénlaags volume, gevat onder een zadeldak (deels rode mechanische en Vlaamse pannen, deels golfplaten). De naar het zuiden gerichte erfgevel telde zes onregelmatige traveeën. Kenmerkend was de gewitte, verankerde baksteenbouw boven een zwart gepekte plint. De erfgevel was opengewerkt door rechthoekige muuropeningen met houten schrijnwerk, deels onder getoogde ontlastingsbogen. Twee deuren waren geflankeerd door wit geschilderde bolkozijnen met grote roedeverdeling en groen geschilderde luikjes. De roodbakstenen oostelijke zijgevel (vanaf het erf bekeken rechts) was afgelijnd door vlechtingen. Een getoogd venster in deze zijgevel werd dichtgemetseld bij het aanbouwen van een stalletje rond 1934. Dit lagere en smallere gebouwtje was opgetrokken in rode baksteen boven een zwart gepekte plint. Naast licht getoogde staldeuren onder strek was er ook de deur van het privaat. De naar het noorden gerichte achtergevel van het stalletje en de woning vertoonde heel wat bouwsporen en -naden. Zo waren er dichtgemetselde asemgaten bij het stalletje. De achtergevel van de woning was vrij gesloten en was slechts opengewerkt door enkele vensters.

Beschrijving

Van de historische erfconstellatie zijn enkel de bakstenen toegangspijlers, ter hoogte van de oostelijke erfoprit, en de 19de-eeuwse dwarsschuur bewaard (situatie 2024). Het is onduidelijk wat er van de vroegere gekasseide erfaanleg bewaard is. In het exterieur en het interieur van de dwarsschuur zijn geen jaartallen bewaard. Een natuurstenen jaar- of naamsteen in de noordelijke zijgevel is sterk verweerd en onleesbaar. De plattegrond van de schuur is reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1835). Op basis van bouwmaterialen en typologie is de schuur waarschijnlijk in de 19de eeuw gebouwd.

De schuur is opgetrokken in rode baksteen en gevat onder een zadeldak. De niet oorspronkelijke mechanische pannen werden recent vervangen door rode Vlaamse pannen. Zowel de zijgevels als de vrij hoge langse gevels zijn verstevigd met muurankers. De naar het westen gerichte langse erfgevel is opengewerkt door een hoge schuurpoort, tot onder de dakoverstek. De korfboogpoort is afgelijnd door een bakstenen strek met druiplijstje en ingevuld met groen geschilderde houten opgeklampte poortvleugels met rechts klinket. De schuurpoort is geflankeerd door een aantal rechthoekige staldeuren onder meer met schuifdeuren en stalvensters. De rechthoekige muuropeningen vervangen vroegere boogvormige deuren en vensters (vermoedelijk midden 20ste eeuw gewijzigd). De lage rechthoekige poort, rechts van de schuurpoort, geeft het vroegere wagenhuis aan. Tussen de rechthoekige muuropeningen en de dakoverstek steken verticale asemgaten.

De langse oostgevel is vrij gesloten met uitzondering van de hoge schuurpoort (gelijkaardig als deze in de erfgevel) en de rechthoekige stalvenstertjes. Op de hoek met de noordelijke zijgevel hangt een houten Mariakapelletje.

De noordelijke zijgevel heeft op de hoek met de oostelijke langse gevel een afgeronde hoek. In verzorgd getrapt metselwerk wordt de overgang gemaakt naar een rechte hoek onder de dakoverstek. Deze gevel is op de begane grond en in de geveltop voorzien van asemgaten. In de top steekt een houten laadluik onder strek en druiplijst (luik verbreed in de loop der jaren). Vanaf de afgeronde hoek maakt een laag bakstenen muurtje de verbinding met de erftoegang met vierkante bakstenen erfpijlers. Tegen de zuidelijke zijgevel (eveneens voorzien van asemgaten) is in de tweede helft van de 20ste eeuw een smallere en lagere loods aangebouwd.

In het interieur van de schuur zijn de 19de-eeuwse houten dakgebinten bewaard. De oorspronkelijk door lage bakstenen muren afgeboorde poortdoorrit (dorsvloer) bleef slechts gedeeltelijk herkenbaar. De stalindeling met natuurstenen ‘slieten’ (afsluiting tussen de standplaatsen van de koeien) is niet bewaard.

  • Gemeentearchief Wevelgem, Landboek van Wevelgem, 1677, nummer 480.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Wevelgem, 1934/1.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale legger, Wevelgem artikel 3348.
  • DELEU L., VANDEVELDE M., VANOVERBERGHE L. & VERVENNE L. 2002: Architectuur in eigen buurt. Gevels en gebouwen in Wevelgem, een kennismaking, Kortrijk, 21.
  • VANSTEENKISTE L. 1995: De kruishoek, anekdotes uit het verleden (1), Wibilinga 8.1, 48.

Auteurs: Vanneste, Pol
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Schuur van hoeve Wallecan [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/71302 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.