erfgoedobject

Gedenkzuil voor het 5de regiment lansiers

bouwkundig element
ID
78536
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78536

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het Onze-Lieve-Vrouwehoekje, zoals het gehucht geheten wordt, bestaat uit de gedenkkapel 'Onze-Lieve-Vrouw der Zege', omringd door 41 gedenkstenen. Voor de kapel staan twee gedenkzuilen: links voor het 5de regiment Lansiers, rechts voor het 1ste en 2de bataljon Karabiniers-Wielrijders. Naast deze kapel staat de versterkte torenruïne, met bovenaan de oriëntatietafel, met gedenkplaten voor Mardaga en Lekeux en met vlakbij demarcatiepaal nr. 11. Achter de woning Oud-Stuivekens 4 staat een Belgische commandopost. De toegangsweg naast het gedenkkapelletje voor Delacave geeft uit op hoeve Goemaere, dat deels met gerecupereerde betonblokken is opgebouwd.

Historische achtergrond

De eervolle vermelding 'Reigersvliet' werden aan twee eenheden toegekend: het 5de regiment Lansiers en het 1ste en 2de bataljon Karabiniers-Wielrijders. Dit hadden ze gekregen naar aanleiding van hun wapenfeiten bij de gevechten bij de Grote Wacht Reigersvliet en de Grote Wacht Oud-Stuivekenskerke in maart 1918. Toen verdedigde de Cavaleriedivisie de sector Oud-Stuivekenskerke. Deze sector omvatte een stuk van twee kilometer aan de spoorweg, met daarvóór twee grote wachtposten ten oosten van de Reigersvliet: in het noorden Reigersvliet, in het zuiden Oud-Stuivekenskerke.

In de morgen van 6 maart 1918 werden beide grote wachtposten( beschoten en daarna aangevallen. Bij Oud-Stuivekenskerke konden de mitrailleurs van de 2de compagnie van het 2de bataljon Karabiniers-Wielrijders de Duitse aanval breken. De stelling bleef behouden. Bij de Reigersvliet moesten de verdedigers wijken en kwam de stelling grotendeels in Duitse handen. Aangekomen versterking, waaronder twee pelotons patrouilleurs van de cyclisten (respectievelijk één van het 1ste en 2de bataljon), konden de verloren posten heroveren.

In de morgen van 18 maart 1918 kwam een nieuwe dubbele aanval. Bij Reigersvliet konden de verdedigers standhouden, een tegenaanval door het 5de regiment Lansiers kon de grote wachtpost ontzetten. Grote Wacht Oud Stuv werd bezet door de 3de compagnie van het 1ste bataljon Karabiniers-Wielrijders: door de Duitse druk moesten ze wijken. Door de tegenaanval van de 2de compagnie van hetzelfde bataljon werd Oud-Stuivekenskerke heroverd. In die dagen verloor het regiment van het 5de Lansiers 290 man (doden, gewonden, vermisten en krijgsgevangenen), wat ongeveer de helft van zijn getalsterkte betekende.

De gedenkzuil werd onthuld op zondag 1 augustus 1948 door de Verbroedering der Oud-strijders van het 5de regiment Lansiers. Het gedenkteken staat 900 meter zuidwaarts van de hoeve en grote wachtpost Reigersvliet, waar het 5de Lansiers op 6 en 18 maart ingezet werd. De leuze "Salus patriae suprema lex", de wapenspreuk van de Vuurkruisers, betekent “Het heil van het vaderland is de hoogste wet”.

Kenmerken

Op een vierkante basis staat een hoog hoekig geprofileerd voetstuk dat een eveneens geprofileerde naar boven toe versmallende vierkante spitszuil draagt, die eindigt in een spitse top. Onderaan is de zuil bezet met drie rijen parallel geplaatste palmetten. Het geheel is uitgevoerd in hardsteen. Op de zuil: op de voorkant een koperen plaatje met het kenteken van de Vuurkruisers, daaronder twee schuin gekruiste lansen met driekleurige lansvaantje en met polsriem. Ernaast: "1914-1918", eronder "5e regiment lanciers"; op het voetstuk: op de voorkant "Reigersvliet 6 & 18.3.1918", "Salus patriae suprema lex"; op de rechterkant "Haelen 12.8.1914"; op de linkerkant "Antwerpen Anvers Sept - Oct - 1914". Op de achterkant een zwarte bladerkrans met twee afhangende linten. Zwarte hoofdletters in vlakreliëf. Hoogte: 324,5 centimeter, breedte: 109,5 centimeter, diepte: 110,5 centimeter.

Uitvoering: Tackoen, Dixmuide, steenkapper (gesigneerd).

  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • Onderzoek / notities door Roger Verbeke.

Bron: WOI Relict (351): Obelisk voor het 5de regiment Lansiers (Stuivekenskerke - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Het Onze-Lieve-Vrouwhoekje


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gedenkzuil voor het 5de regiment lansiers [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78536 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.