erfgoedobject

Semigesloten stadshoeve

bouwkundig element
ID
78737
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78737

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd monument Semi-gesloten stadshoeve
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Semi-gesloten stadshoeve
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Stadskern Damme
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Historische stadshoeve opklimmend tot de 18de eeuw, gelegen in het centrum van Damme.

Hoeve met 18de-eeuws boerenhuis en bijgebouwen, reeds weergegeven op Ferrariskaart (1770-1778) en eind 18de-begin 19de eeuw uitgebreid met bijgebouwen aan zuidzijde, reeds weergegeven op het primitief kadasterplan (1834).

In het verlengde van het woonhuis wordt vermoedelijk nog in de 18de eeuw een schuur en stal langsheen de Speystraat opgetrokken. In de loop van de eerste helft van de 19de eeuw uitbreiding van het woonhuis met één bijkomende travee aan de zuidzijde, een overdekte poorttoegang en een L-vormige stalvleugel langsheen de Sint-Janstraat. Tevens bouw van drieledig wagenhuis met onderkelderde bergplaats aan de overzijde van de straat, op de zuidwestelijke hoek met de Speystraat; beide reeds weergegeven op het primitief kadasterplan (1834).

De stadshoeve is in de 19de eeuw onder meer eigendom van Franciscus Traen, later burgemeester van Damme, en bijgevolg ook gekend als "Traentjes Hof". Hoeve in uitbating tot in de jaren 1980. In 1998 gedeeltelijke instorting van de wagenschuur, die in 2002-2004 wordt herbouwd als woning.

Beschrijving

Hoeve met semigesloten erfopstelling van de gebouwen. Oorspronkelijk 18de-eeuws boerenhuis als oudste gedeelte van de hoeve, opgetrokken op L-vormig grondplan en voorzien van gekasseide stoep langs de Sint-Janstraat. Verankerde en witgekalkte baksteenbouw met gepekte plint onder zadeldak (nok loodrecht op straat; Vlaamse pannen) met hogere nok dan overige hoevegebouwen. Woonhuis van twee traveeën met puntgevel uitkomend op de Sint-Janstraat; vier traveeën onder meer opkamertravee langs de Speystraat. Arduinen onderdorpels. Rechthoekige muuropeningen onder meer  twee zoldervensters. Opkamer met rondboogopening waarachter rechthoekig venster. Houtwerk met grote roedeverdeling. Getraliede kelderopening. Bewaarde luikduimen. Rechthoekige deuropening waarin thans nieuwe deur met bovenlicht (glas in lood).

In het verlengde van het woonhuis (oostzijde) aangebouwde dwarsschuur langs de Speystraat, vermoedelijk daterend uit de 18de eeuw. Verankerde geelbruine baksteenbouw onder zadeldak met dakoverstek (nok lager dan woonhuis; Vlaamse pannen). oostpuntgevel voorzien van vlechtingen, oorspronkelijk behorend tot naastgelegen, ouder (gesloopt) gebouw. Grote rechthoekige poort; klimmend beluikt dakvenster boven staldeurtje.
Aan westzijde van het erf, witgekalkt bakstenen bijgebouw met gepekte plint, onder zadeldak (Vlaamse pannen) als 19de-eeuwse uitbreiding zie linkertravee met beluikt venster waarin grote roedeverdeling; betegelde onderdorpels. Centrale toegangspoort en kleine beluikte stalvensters. Achterliggend haakse stal, evenwijdig met woonhuis en schuur.

Aan westzijde van de straat, vrijstaand voormalig drieledig wagenhuis, na gedeeltelijke instorting in 1998 heropgebouwd als woning. Thans grijsgekaleide baksteenbouw onder hoog zadeldak met dakoverstek (nok evenwijdig met straat; Vlaamse pannen). Licht vooruitspringend muurgedeelte op de hoek. Drie korfboogvormige poortopeningen aan straatzijde, links in de loop der tijd dichtgemetseld doch opnieuw geopend, thans allen voorzien van nieuw schrijnwerk; deuropening rechts. Voormalig laadvenster onder sleepdak vervangen door twee nieuwe vensters. Zuidzijgevel voorzien van luchtspleten en oculus in top; nieuwe rechthoekige muuropeningen op begane grond. Noordpuntgevel (zijde Speystraat) voorheen onder meer met laadvenster; links, voormalige toegang tot aardappelkelder. Aan zuidzijde, bijgebouwtje onder zadeldak (nok loodrecht op straat; Vlaamse pannen) met nieuwe korfboogopening (garage), verbonden met voormalig wagenhuis door bakstenen muurtje met poort.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, Archief nrs. W/00247, W/00829 en Levend Archief.
  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek ACL, nr. B141635 (1953).
  • BALLEGEER J.; BRAEMS J., De Zwinstreek in oude prentkaarten, deel 2, Zaltbommel, 1977, afb. 9.
  • DEVLIEGHER L., Damme, in Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, deel 5, Tielt, 1971, p. 170.
    VAN POUCKE G., Archiefbeelden Damme, v.z.w. 't Zwin Rechteroever Grondgebied Damme/Gloucestershire, 2003, p. 59.

Bron: CALLAERT G. & HOOFT E. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Damme, Deel I: Stad Damme, Deelgemeenten Hoeke, Lapscheure en Moerkerke, Deel II: Deelgemeenten Oostkerke, Sijsele en Vivenkapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL17, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Semigesloten stadshoeve [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/78737 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.