erfgoedobject

Goed te Corbie

bouwkundig element
ID
81635
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81635

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Goed te Corbie
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historische hoeve zogenaamd "Goed te Corbie" of "Goed ter Zele", gelegen nabij de dorpskern, ten zuidoosten van de kerk. De hoeve vormde het centrum van de gelijknamige heerlijkheid en was in het bezit van de abdij van Corbie, heren van Kaster. De oudste vermeldingen gaan terug tot 1200. De hoeve is één van de belangrijkste historische hoeves in het Westvlaamse Scheldegebied.

Ten gevolge van de slechte financiële toestand en de zwakke leiding van de abdij wordt in 1559 de Gelderse edelman Godfried van Bocholt, heer van Grevenbrouck, eigenaar van de talrijke bezittingen van de abdij van Corbie in de Zuidelijke Nederlanden. Zo koopt hij ook het Goed ter Corbie, dat hij later met grote winst terug verkoopt. De processen die hierop volgen slepen aan tot 1672, wanneer de Soevereine Raad van Doornik de heerlijkheid Kaster en de Proosdij van Huise toewijst aan de abdij. De nazaten van Godfried van Bocholt weigeren zich bij deze uitspraak neer te leggen en het juridisch steekspel wordt pas in 1742 voor de Grote Raad van Mechelen beslecht. Beide bezittingen worden toegewezen aan de prins de Ligne, een verre nakomeling van de heer van Grevenbrouck. Zijn zoon, Karel-Jozef-Frans-Lamoral-Alex, prins de Ligne, verkoopt in 1794 de heerlijkheid met leenhof, hoeve, renten, tienden en bijbehorende rechten aan de Gentenaar Karel-Robrecht-Jan, Markies Maelcamp, heer van Schoonberge, Raveschoot en Walle. Het foncier beslaat dan 36 1/2 bunder.

De hoeve wordt weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) als "ter Zele" met grosso mode gelijke opstelling en met vierkante omwalling.
Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1846) vermeld als "'t Goed te Corbie" en met volledige omwalling en grosso modo gelijke opstelling.
Op het primitief kadasterplan (circa 1830), herkent men duidelijk het poortgebouw en de duiventoren.
Volgens de kadastrale gegevens worden het poortgebouw en de duiventoren in 1861 afgebroken. Op hetzelfde ogenblik wordt het bakhuisje (oosten) verbouwd en vermoedelijk uitgebreid met wagenhuis. In 1881 en 1890 worden verschillende verbouwingen uitgevoerd aan de hoeve.
De hoeve wordt tijdens een tankslag in de Tweede Wereldoorlog sterk beschadigd in 1944.

Volledig omwalde hoeve met semigesloten opstelling rond deels gekasseid erf. Brede omwalling aangeduid door populieren, waarvan één gelegen aan de erfoprit gemarkeerd wordt door houten kapelletje met heiligenbeeld. Lange gekasseide erfoprit aan het erf gemarkeerd door ijzeren hek. Ten noordwesten van de hoeve, buiten de omwalling, staakkapelletje met Christus aan het kruis en omgeven door ijzeren hek tussen gerotseerde pijlers.

Verankerde bakstenen bestanddelen onder pannen (Vlaamse en mechanische) zadeldaken.
Ten noorden boerenhuis met 19de-eeuws uitzicht maar met oudere kern. Gewit parement op gepikte plint. Dakruiter. Aflijnende geprofileerde bakstenen kroonlijst. Licht getoogde vensters met luiken. Tweede venster links vergroot. Oostelijke zijpuntgevel met vlechtingen, die wijst op de oudere kern.
Aangepaste interieurindeling en -aankleding. Deels bewaarde balkroostering.

Ten zuiden dwarsschuur die de in 1944 vernielde schuur vervangt, gebaseerd op oorspronkelijk model. Links lagere stalvleugel met varkens- en schapenstallen.

Ten westen langgestrekte vermoedelijke 18de-eeuwse stalvleugel (varkens en koeien) met deels verhoogde bakstenen stoep met ervoor liggende verdiepte mestvaalt. Licht getoogde muuropeningen. Dichtgemetste deuropening met natuurstenen negblokken (links). Bakstenen vloer en behouden slieten. De noordelijke zijpuntgevel wordt gemarkeerd door steunbeer, asemgaten en vlechtingen. Dwars aansluitende paardenstal en wagenhuis. Ten oosten 19de-eeuws tweeledig wagenhuis met recente poorten en aansluitend vermoedelijk 18de-eeuws bakhuis (noorden) met aandak en vlechtingen in de zijpuntgevel. Behouden schoorsteen en schouwmantel.
Ten oosten, buiten de omwalling gelegen oorlogsbarak van 1946 en recente loods.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 201: primitief perceelplan, sectie A, 1ste blad, perceelnummers. 441, 442, 443.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Kaster, 1861/47, 1881/21,1890/15.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 208: oorspronkelijk aanwijzende tabel, Kaster, nummers 441, 442, 443.
  • Kaart uit privé-archief.
  • DESPRIET P., Het Goed ter zele (Te Corbie)in Kaster, in Twintig Zuid-West-Vlaamse hoeven, deel 1, Kortrijk, 1978, p. 95-103.

Bron: DE GUNSCH A. & DE LEEUW S. met medewerking van CALLENS T. 2006: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Anzegem, Deelgemeenten Anzegem, Gijzelbrechtegem, Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL27, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann; De Leeuw, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Goed te Corbie [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/81635 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.