erfgoedobject

Rasp- en gasthuis

bouwkundig element
ID
82239
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82239

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Rasp- en gasthuis
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Heden administratief complex deels ingenomen door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de Federale Overheid en de Regie der Gebouwen. Wellicht gebouwd circa 1770 als uitbreiding van het rasp- en gasthuis, gelegen aan de Nieuwe Gentweg nummer 110.

1807: herbestemming van het complex als Bureel van weldadigheid.

1816: bestaande gebouwen gebruikt als bedelaarswerkhuis voor de arrondissementen Brugge en Veurne, naar verluidt bestaande uit werk- (begane grond) en slaapplaatsen (bovenverdieping), keuken, cipierskamers, kamer voor directeur, bureel, magazijn en beboomd binnenplein.

1841-1842: mogelijke uitbreiding van het werkhuis onder meer na afbraak van het godshuis "De Tollenaere" (ter hoogte van de parking vóór huidig nummer 9) en na inname van de groententuin van de toenmalige Sint-Elisabethschool - zie Nieuwe Gentweg nummer 110.

1865: Popp tekent het "Dépôt de Mendicité / Bedelaers Werkhuis" als symmetrisch opgevat complex rondom vier binnentuinen, heden nog slechts gedeeltelijk bewaard.

1883: uitbreiding van het complex na het inpalmen van de gebouwen van vermelde school. Naar verluidt later heropvoedinggesticht met rijkskliniek en kraamafdeling.

1976-1980: sanering naar ontwerp van architect J. Ostin (Brugge) met name herbestemming ten behoeve van kantoren.

Plannen van de vroegere toestand tonen de oorspronkelijke haast gesloten straatgevelwand - zoals nu nog deels behouden - met centrale poort onder driehoekig fronton, geflankeerd door twee voetgangersdeuren, leidend naar een smalle binnenplaats, en zijrisalieten met afzomende hoekkettingen; zwaar natuurstenen kordon en omlopende houten kroonlijst op klossen. Voormalige indeling van de vleugels rondom de nu nog bestaande binnentuin is ten opzichte van huidige toestand volledig gewijzigd, ook wat de circulaties betreft. Op de begane grond lagen de cellen vroeger aan de binnenplaatszijde in de noord en westvleugel; in de overige vleugels was het de gang die op die binnenruimte uitzag. Op de bovenverdieping lagen de cellen aan oost- en westzijde aan de binnenplaats.

Bij restauratie zijn de waardevolle elementen als onder meer gelijkvloerse segmentbooggalerij, samengestelde balklagen en gebinten bewaard terwijl de voormalige kapel en sacristie (parallel aan huidige refter) zijn afgebroken; hetzelfde geldt voor een deel van de afsluitende vleugel aan de Werkhuisstraat waardoor een zekere ontsluiting en parkeermogelijkheden tot stand kwamen. Tevens bouw van de nieuwe vleugel aan de Oude Gentweg in zogenaamd typische, Brugs getinte invularchitectuur uit de jaren 1970-1980. Verankerde en beschilderde baksteenbouw onder zadeldaken (Vlaamse pannen). Natuurstenen negblokken of lateien en diefijzers ter hoogte van de begane grond rond de binnentuin verwijzen naar de vroegere, kleine celvensters. De vleugel op hoek met Oude Gentweg dateert van 1842. De noordelijke dwarsvleugel aan kant van Werkhuisstraat is zwaar verbouwd in 1978-1980 en uitgewerkt naar oud patroon.

  • Stadsarchief Brugge, Bouwvergunningen, nr. 2026/1976, nr. 714/1980.
  • ARNOU R., FORMESYN M., Brugge nog sconer? Een wandeling door het hedendaagse Brugge, Brugge, 1989, nr. 2.
  • BEUCKELS L., Brugse vestingen, Brugge, 1985, p. 99-102.
  • FONTIER J., Eigentijdse architectuur in Brugge (3), in Brugge die scone, XII, 1990, nr. 2, p. 8.

Bron: GILTÉ S., VANWALLEGHEM A. & VAN VLAENDEREN P. 2004: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Brugge, Middeleeuwse stadsuitbreiding, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 18nb Zuid, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Vanwalleghem, Aagje; Van Vlaenderen, Patricia
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rasp- en gasthuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/82239 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.