erfgoedobject

Nieuwhof of Buijthuijs

bouwkundig element
ID
88078
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88078

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Nieuwhof of Buijthuijs
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Hofstede of buitenhuis "Nieuwhof" of "Buijthuijs", opklimmend tot de 18de eeuw. Gelegen op het einde van een oostelijke zijarm van de Waterstraat op de wijk Nieuwenhove net ten noorden van de Rivierbeek. Oorspronkelijk omwald, heden grondig gewijzigd.

Historiek

18de eeuw. Op de Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op het initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), worden een drietal gebouwen weergegeven binnen een omwalling.
Het goed wordt op 4 maart 1785 door Philippe de Stappens-Veranneman († 1788) gekocht, heer van de heerlijkheid (Rode-) Nieuwenhove. Aangezien de Stappens snel na de aankoop komt te overlijden, komt het domein kort daarna in handen van baron Gustave de Negri.

19de eeuw. Een notarisakte van 13 juni 1806, verleden voor notaris Charles Beaucourt, vermeldt dat het goed een kasteel is, dat er vroeger een molen was en dat het ooit een leen was geweest. Op het kadastraal plan van 1810 uit het Rijksarchief te Brugge en op het primitief kadasterplan (circa 1835) wordt één opgedeeld volume en een tweede in het verlengde gelegen gebouwtje weergegeven, gelegen ter hoogte van het huidige nummer 31 doch later afgebroken. Ten zuiden van de bebouwing bevinden zich twee beboste percelen die omgeven worden door een gracht, die wellicht overeenkomt met de voormalige omwalling rond de 18de-eeuwse bebouwing. Ook de perceelstructuur van een dreef, die op de Ferrariskaart het goed verbindt met de huidige Hertsbergsestraat, net ten noorden van de kruising met de Rivierbeek, is nog afleesbaar. Circa 1835 wordt Gilliodts Custer vermeld als eigenaar; de gebouwen worden verpacht aan Antoine Beuselynck en Pieter Hostelein.
Ongewijzigde configuratie op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) en de Atlas van Vandermaelen (1846-1854). In 1851 registreert het kadaster de vereniging van beide wooneenheden in opdracht van Joseph de Negri, ontvanger te Oostkamp. In 1854 laat Joseph de Negri een tweede woonhuis bouwen met een kleine schuur (beide van nummer 29); vermoedelijk wordt dit huis bewoond door de eigenaar. In 1859 worden er bij dit nieuwe woonhuis (nummer 29) nog twee landgebouwen bijgebouwd, waaronder de bewaarde paardenstallen. Ten zuiden van het andere woonhuis (nummer 31) bouwt men in 1859 drie bijgebouwen.
Baron Gustave de Negri-Veranneman Watervliet, ontvanger van belastingen in Oostkamp, zal in 1879 naar aanleiding van overstromingen op Nieuwenhove de dreef naar zijn kasteel ophogen. In 1883 laat hij een later afgebroken bakhuis (nr. 29) bouwen en worden de landgebouwen ten zuiden van het eerste woonhuis uitgebreid (nummer 31).
Het "Nieuwhof" wordt in 1891 verdeeld; de boedelbeschrijving vermeldt dat bij dit herenhuis gebouwen waren van een molen die met stoom wordt aangedreven (onder andere een magazijn), een hofstede met paardenstal, een koetshuis, een bakoven, een boomgaard, land, weiden, bos en een dubbel woonhuis.

20ste-21ste eeuw. Het kadaster registreert in de 20ste eeuw mutaties in het jaar 1957 (nummers 29-31) en in de jaren 1980-1990 (nummer 29).
De hoeve nummer 29 wordt in 2003 uitgebreid met twee landgebouwen gebruikt voor de veeteelt.

Beschrijving

Voormalig buitengoed heden opgesplitst in twee hoeves. Bijhorende boomgaard met ommuring.
Nummer 29. Hoeve met losse bestanddelen, bereikbaar via een verharde oprit en gelegen bij een met gras begroeid erf, afgesloten met een haag en betonnen palen. Boerenhuis van het langgeveltype met een voormalige geïncorporeerd stalgedeelte.
Vernieuwd en sterk overkragend zadeldak met pannen. Verankerde baksteenbouw op een zwart gepekte plint. Zijgevel witgeschilderd. Rechthoekige vensters met vernieuwd houtwerk en aangepaste openingen.
Schuur en stal dwars op het boerenhuis gelegen. Verankerde baksteenbouw onder overkragende zadeldaken met pannen op een zwart gepekte plint. Schuur (koetshuis) met dubbele dwarse doorrit en wagenkot met bovenliggend laadluik. Roodgeschilderd houtwerk. Zijgevel met uilengat. Paardenstallen eveneens met roodgeschilderd houtwerk (onder meer laadluik in de zijgevel).
Nummer 31. Een hier afgebeelde foto geeft wellicht het imposante woonhuis weer dat in 1854 hier is opgetrokken en mogelijk al in de eerste helft van de 20ste eeuw terug werd gesloopt. Monumentaal landgebouw vermoedelijk voorheen gebruikt als stoomkorenmolen. Verankerde, bruine baksteenbouw van twee bouwlagen onder een sterk overkragend zadeldak bedekt met rode en blauw gesmoorde pannen. Gevels met rechthoekige, segment- en rondboogvormige openingen op een zwart gepekte plint. Gedichte, vierkante vensters ter hoogte van de tweede bouwlaag en in de achtergevel tussen de eerste en tweede bouwlaag. Achtergevel met gedichte deur- en poortopening.

KADASTERARCHIEF WEST-VLAANDEREN TE BRUGGE, 207: Mutatieschetsen, Oostkamp, 1851/57, 1854/11, 1859/95, 1883/123.
RIJKSARCHIEF BRUGGE, Verzameling kaarten en plannen, nr. 1618: Kadastrale kaarten van Sijsele, Oostkamp, Zedelgem en Sint-Kruis, 1810.
BOULJON B., Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen. Een verzameling foto's van de vier Oostkampse deelgemeenten in de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, Brugge, 1984, p. 64.
CLAEYS G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 46, 250, 302.
CLAEYS G., Oostkamp in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1982, nr. 61.
DE CRAEMER W., Hoevebenaming, in De Merel, jg. 9, nr. 1, 1979, p. 19.
KONINKLIJK INSTITUUT VOOR HET KUNSTPATRIMONIUM, Fototheek.


Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nieuwhof of Buijthuijs [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/88078 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.