erfgoedobject

Rusthuis Sint-Vincentius

bouwkundig element
ID
91547
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91547
Dit erfgoedobject heeft geen erfgoedwaarde meer. De erfgoedwaarden waarom we het object opnamen in de inventaris, zijn niet meer aanwezig, bijvoorbeeld door verbouwing of sloop.

Beschrijving

Gebouwd rond het midden van de 20ste eeuw ter vervanging van het rusthuis uit het tweede kwart van de 19de eeuw.

Historiek

In 1827-1828 wordt onder impuls van pastoor De Beir en burgemeester Wallays een rusthuis of "Huis van Barmhartigheid" gebouwd, geopend in 1829. Het rusthuis wordt in eigendom gegeven aan het "Bureel van Weldadigheid", de verzorging gebeurt door de Zusters van het Huis van Barmhartigheid, vanaf 1856 gevoegd bij de congregatie van de Zusters van de Heilige Vincentius. In 1840 wordt een hospitaal bijgebouwd langsheen de Pastoor De Beirstraat. De gebouwen bestonden uit één bouwlaag. In 1875 wordt het rusthuis uitgebreid waarbij de beide gebouwen worden verlengd en aaneen gebouwd (geregistreerd bij kadaster in 1878). In 1887 wordt het voorgebouw van een verdieping voorzien. Vanaf 1891 wordt ook een afdeling als jongensweeshuis ingericht.

In 1907 wordt bij het rusthuis aan de achterzijde van het hoofdgebouw een kapel gebouwd, geregistreerd bij kadaster in 1909. Rond 1913 wordt ten zuidoosten een apart gebouw voor het weeshuis opgericht. Het rusthuis wordt zwaar beschadigd in 1944 bij de ontploffing van "Den Tap". In 1945 verkoopt de COO het rusthuis aan de zusters, die het circa 1950 laten heropbouwen, met behoud van de oudere kapel en mogelijk de oudere kernen van de hoofdgebouwen. Aan de oostzijde van het binnenplein wordt een nieuwe vleugel opgericht. Van 1951 tot 1961 wordt er in een vleugel van het rusthuis een moederhuis ondergebracht. Na de Tweede Wereldoorlog hield ook het weeshuis op te bestaan, het zuidelijke gebouw wordt samen met enkele huizen gesloopt en in 1962 vervangen door een nieuwbouwvleugel naar ontwerp van architect Seraphin Wylein uit Izegem. Vanaf 1998 heeft de nieuwe "vzw Seniorenzorg Sint-Vincentius" het beheer van het rusthuis overgenomen. Plannen voor een nieuw rust- en verzorgingstehuis zijn opgemaakt door studiebureau Lannoo-Snoeck & partners, een eerste fase is reeds in uitvoering. Daarbij wordt de bestaande bebouwing gesloopt.

Beschrijving

Rond het begin van de 20ste eeuw bestaat het gebouw aan de straatzijde uit een bakstenen volume van twee bouwlagen en tien traveeën onder zadeldak in Vlaamse pannen, het voortuintje afgesloten van de straat door laag tuinmuurtje met ijzeren hek, centrale toegang onder een gaanderijtje. De vleugel langsheen de Pastoor De Beirstraat bestaat eertijds uit één bouwlaag.

De vormentaal van het oude rusthuis wordt voor een stuk herhaald in de naoorlogse herbouwing. Huidige situatie bestaand uit twee grote vleugels in L-vorm gelegen op de hoek van Izegemsestraat en Pastoor De Beirstraat, volumes van twee bouwlagen onder schilddaken in gesmoorde Vlaamse pannen. Dakvlakken doorbroken door dakvensters met driehoekig fronton. Zeszijdige houten klokkenruiter met leien spits. Rechthoekige muuropeningen onder strek waarin houten schrijnwerk met kleine roedeverdeling. Ramen van eerste en tweede bouwlaag per travee gevat in een licht verdiepte nis. Gevel langs de Pastoor De Beirstraat van in totaal 18 traveeën gekenmerkt door twee rondbogige poorten (3de en 14de travee) in bepleisterde omlijsting met horizontale imitatievoeg. Gevel langsheen de Izegemsestraat van 10 traveeën, inspringend ten opzichte van de haakse vleugels, met klein voortuintje met lage ommuring. Hoofdtoegang via een open portiek, gevormd door twee geblokte baksteenpijlers met ijzeren hek, die een stomp zadeldak met fronton dragen. Onder het fronton de vermelding "SINT VINCENTIUS RUSTHUIS" en op de pijlers "1829" en "1950". Aan de zuidzijde de haakse vleugel uit 1962 van drie bouwlagen, alle ingedeeld in kamers. Aan de oostzijde wordt de binnentuin afgesloten door een eenvoudige bakstenen vleugel van twee bouwlagen.

Centraal in de binnentuin staat de kapel uit 1907, via een lagere doorgang aangebouwd aan de oostgevel van het hoofdgebouw. Opgetrokken in donkerrode baksteenbouw onder half schilddak (mechanische pannen), op rechthoekig grondplan. Vier traveeën van twee aan twee gekoppelde lancetvensters met omlijsting in lichtrode baksteen. Westelijke puntgevel met arduinen dekstenen en dito kruis. Interieur oorspronkelijk voorzien van neogotische beschildering met onder meer IHS-monogrammen, polychroom houten neogotisch altaar. Bij een verbouwing in de jaren 1960 volledig heringericht met hoge houten lambrisering en verlaagd plafond. Bewaarde briefpaneeldeuren.

  • Archief Roger Vandewalle, Handgeschreven notities op basis van religieus tijdschrift Hemellawerke.
  • Gemeentearchief Lendelede, Bouwvergunningen, 1961-1962.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Lendelede, 1866/11, 1867/3, 1868/2, 1878/4, 1909/25, 1950/18, 1966/28.
  • DELAERE J., Geschiedenis van Lendelede tot 2000, Kortrijk, 2000.

Bron: SANTY P. & DEVOOGHT K. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Lendelede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL41, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Devooght, Kristien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rusthuis Sint-Vincentius [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91547 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.