erfgoedobject

Stalinsstraat

bouwkundig element
ID
102402
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/102402

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Stalinsstraat
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

De Stalinsstraat is een doodlopende steeg met kleine huizen, gelegen tussen de Turnhoutsebaan en het Rivierenhof, parallel met de als dorpsgezicht beschermde Koraalplaats.

De Stalinsstraat werd tot 1921 "Arendspad" genoemd, naar herberg "Den Arend" aan de Turnhoutsebaan, waar tijdens het Franse regime de raadskamer en het bureau van de "maire" waren ondergebracht. Aan weerszijden van de Turnhoutsebaan zijn dergelijke rechte stegen en binnenplaatsen te vinden, in oorsprong teruggaand op een 15de-eeuwse dorpsuitbreiding. Het huidig stratenpatroon en de bebouwing echter, dateert grotendeels uit de tweede helft van de 19de en het eerste kwart van de 20ste eeuw met talrijke latere aanpassingen. De vroegere kasseien in de stegen zijn vervangen door klinkers.

De typische bebouwing in deze stegen bestaat uit arbeidershuizen van één, anderhalve of twee bouwlagen en twee of drie traveeën onder pannen zadeldak, onder meer opgetrokken in groepsbebouwing volgens repeterend of spiegelbeeldschema. In de straten ten zuiden van de Turnhoutsebaan zijn verschillende houten huizen bewaard. Houtbouw was hier verplicht omwille van de militaire erfdienstbaarheden die golden in de straten in de omgeving de Brialmontvesten, de monumentale midden-19de-eeuwse vestinggordel die gelegen was ter hoogte van de huidige ring. Om militaire redenen mochten geen definitieve, stenen gebouwen opgetrokken worden in de buurt van de vesten; de houten huizen konden in geval van oorlog snel afgebroken worden.

Alle woningen in de Stalinsstraat zouden oorspronkelijk in hout zijn gebouwd; de meeste huizen kregen ondertussen echter (gedeeltelijk) stenen muren. Houten woningen die nog aldus te herkennen zijn, zijn de nummers 42-44-46 in het midden van de westelijke huizenrij en de huizen nummer 51, 53, 55, 57, 59, 61, 63, 65, 67, 68, 69, 71 en 73 aan de oostzijde van de steeg. Bij sommige woningen zijn in de geteerde zijgevels brandhaken bewaard die dienden om de woningen snel uit elkaar te kunnen trekken in geval van militaire dreiging. Alle woningen in de Stalinsstraat zijn gebouwd op lange, smalle percelen. De huizen aan de oostzijde hebben een stadstuin doorlopend tot aan de percelen van de Koraalplaats. De huizen aan westzijde zijn op minder lange percelen gebouwd en hebben bijna allemaal een kleine koer en achterhuis.

Een deel van de gemetselde woningen achterin de steeg, zou indertijd bewoond zijn door seizoensarbeiders van de voormalige brouwerij "De Ridder", opgericht in 1887 ten westen van de Stalinsstraat.

  • Informatie uit ongepubliceerde nota van Turninum, Volksmuseum Deurne, 2012.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Stalinsstraat [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/102402 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.