Omvat het eigenlijke, langgerekte rechthoekige landelijke dorpsplein met parochiekerk en bijbehorend kerkhof aan de korte westelijke pleinzijde; daarnaast de vroegere Pastorijstraat (eertijds deel van de Pontstraat) en Kloosterstraat, in lusvorm aaneensluitende oude straten achter de zuidelijke pleinwand, evenals het jonge weggedeelte vanaf de kerk tot Ronse Baan. Het schuine verbindingsstraatje tussen het eigenlijke plein, achter het kerkkoor, tot de Ommegangstraat werd pas in de jaren 1840 getrokken. Oude benaming Bergstraat voor Kloosterstraat alluderend op de verheven ligging van het dorpscentrum op de Kwaremontberg.
Beide lange pleinwanden vertonen aaneengesloten woningbouw van één en twee bouwlagen waarvan slechts weinig oudere dorpshuizen hun oorspronkelijk karakter nog vertonen. Nummers 18-20, eenvoudige bakstenen dorpshuizen van één bouwlaag uit begin 20ste eeuw. Nummer 22, hoekhuis dat tot de sloop ervan in najaar 1997 van de pleinbebouwing het best zijn karakter van landelijke 19de-eeuwse dorpswoning bewaarde, teruggaand op oudere kern. Breedhuis van zeven traveeën met poort rechts, onder zadeldak (pannen). Links zijpuntgevel met vlechtingen en kruisvormige decoratieve topanker getuigde van oudere kern; woning in 1998 vervangen door nieuwbouw naar ontwerp van architect O. Quackelbeen met reconstructie van de voorgevel.
Rij jonge linden voor de lange noordelijke pleinwand. Korte Oostelijke-pleinkant tussen Broektestraat en Keuzelingsstraat begrensd door gesloten hoeve (nummer 27) met vierkante aanleg; aan de straat palend boerenhuis recent aangepast met behoud van vroeger volume doch met nieuw bakstenen gevelparement; typische gewitte bakstenen bedrijfsgebouwen omsluiten nog het erf achter de woning.
Korte westelijke pleinzijde met grote kerkhoftoegang; achter de lage kerkhofmuur en in de as van het plein staande Paardenkastanje naast obeliskvormig hardstenen oorlogmonument ter herdenking aan de slachtoffers van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog.
Zonder nummer Ommegangstraat. Rechthoekig bakstenen elektriciteitscabine van twee bouwlagen onder verspringende lessenaarsdakjes, in de regio als type kenmerkend voor de periode circa 1930. Hoger opgaande voorste deel met omlijste deur in spaarveld onder witte boogfries met hardstenen imposten.
