Geografisch thema

Dorpsstraat

ID
6852
URI
https://id.erfgoed.net/themas/6852

Beschrijving

Lange straat die Mariakerke ten westen over de hele breedte afzoomt, van de Nieuwpoortsesteenweg tot de Zeedijk. Belangrijkste straat in het oude dorp, lopend langs het in kern 14de-eeuwse Duinenkerkje; als voet- of kerkpad reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Oudste 18de-eeuwse bewoning bestaande uit vissershuisjes in de buurt van de kerk, in aansluiting met de Duinenstraat; nu verdwenen.

In de 19de eeuw blijft bebouwing grosso modo gelijk; ten westen van de Dorpstraat, (toen "Chemin 5"), de "Chemin Parmentier" waarlangs eveneens enkele vissershuisjes (zie Atlas der Buurtwegen, 1843, kaarten van het Militair Cartografisch Instituut van 1867 en 1883, oude foto's en tekeningen). Op de hoek met Nieuwpoortsesteenweg in het laatste kwart van de 19de eeuw een molen (zie kaart van het Militair Cartografisch Instituut van 1883).

In het kader van de beginnende verstedelijking in functie van het toerisme, eind 19de eeuw bouw van enkele neoclassicistische burgerhuizen in het noordelijke gedeelte van de straat, en van de verdwenen eclectische villa en natuurhistorisch museum Stracké van 1897 tot 1903, op circa 250 m. ten westen van de Dorpsstraat, gesloopt tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Begin 20ste eeuw bouw van meerdere burgerhuizen als vakantieverblijven meer naar het zuiden toe aan de oostkant van de straat, onder meer kleurrijke eclectisch ensemble tussen Wierenstraat en Duinhelmstraat; voornamelijk lijstgevels (zie nummer 71), ook twee topgevels (zie nummer 69).

Aanvulling in interbellum, hetzij met historiserende gevels, bijvoorbeeld nummers 15 en 17, gecementeerde burgerhuizen met neoclassicistische vormentaal, hetzij in meer vooruitstrevende stijl, bijvoorbeeld nummer 31, art-deco-getint rijhuis in gele baksteen met rode voegen en gecementeerde details; driezijdige erker op eerste bouwlaag. Eveneens uit interbellum begin van hotelfunctie van de straat: "Hotel Alfa" van 1933 naar ontwerp van B. Christiaens (Oostende) en oorspronkelijk gedecoreerd door M. Boel (Oostende), beeldbepalend modernistisch gebouw, in 1996 gesloopt.

Huidig uitzicht van de straat sterk gewijzigd. Enige restant van de oorspronkelijke bebouwing is het laag, witgeschilderd vissershuisje naast de kerk uit 1822, dat beschermd is binnen het dorpsgezicht rond de kerk bij K.B. van 22/9/1981.

Verder geen bebouwing meer aan westkant van de straat, in 1957 werden twee enige villa's gesloopt: open zicht op duinen tot in Raversijde, enige open gebied aan de middenkust. Dit duinen- en polderlandschap nabij de kerk van Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen werd bij K.B. van 07/09/1979 als landschap beschermd.

Burgerhuizen van twee of drie traveeën en twee à drie bouwlagen voornamelijk bewaard tussen Wierenstraat en Duinhelmstraat. Elders vaak met vernieuwde parementen of vervangen door recente appartementsgebouwen, voornamelijk aan begin en einde van de straat, tegen de Zeedijk aan tot zeven bouwlagen.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg West-Vlaanderen, Cel Monumenten en Landschappen, Archief, DW356, DW409.

Bron: CALLAERT G., DELEPIERE A.-M., HOOFT E., KERRINCKX H. & VANNESTE P. met medewerking van SANTY P. & SNAUWAERT L. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostende, Deel IA: Stad Oostende, Straten A-M, Deel IB: Stad Oostende, Straten N-Z en wijken Haven, Hazegras, Opex, Deel II: Deelgemeenten Mariakerke, Raversijde, Stene en Zandvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL6, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Delepiere, Anne Marie; Kerrinckx, Hans; Vanneste, Pol; Hooft, Elise; Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Eclectische burgerhuizen

  • Omvat
    Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart met omgeving

  • Is deel van
    Mariakerke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dorpsstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/6852 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.