Geografisch thema

Blijde-Inkomststraat

ID
8149
URI
https://id.erfgoed.net/themas/8149

Beschrijving

Lange straat met rechtlijnig tracé, vertrekkend ter hoogte van het Herbert Hooverplein en eindigend aan de Tiensevest. Zij maakt deel uit van het geheel der straten die in het oostelijke stadsontwikkelingsgebied tussen de Diestsestraat en de Tiensestraat rastervormig werden aangelegd volgens het in 1839 goedgekeurde rooilijnenplan van toenmalig stadsarchitect F. H. Laenen (zie Martelarenplein). De straat wordt achtereenvolgens gekruist door de Ravenstraat, de Maria-Theresiastraat en de Burgemeestersstraat.

De eigenlijke straataanleg gebeurde fasegewijs. In 1845-1846 werd het straatbegin tot de Ravenstraat aangelegd, waarna in 1848-1849 de verlenging volgde tot de Maria-Theresiastraat en in 1851-1852 het gedeelte tot de Burgemeestersstraat. Pas in 1872 werd de straat verder doorgetrokken tot de Tiensevest.

Vanaf haar totstandkoming ontwikkelde de Blijde Inkomststraat zich tot een typische en voor deze wijk representatieve 19de-eeuwse woonstraat met een in hoofdzaak burgerlijk karakter. Het huidige straatbeeld vormt hiervan nog een duidelijke weerspiegeling.

De bebouwing bestaat overwegend uit burgerwoningen, veelal van het enkelhuistype en doorgaans van drie bouwlagen en twee tot drie traveeën, met lijstgevels in neoclassicistische stijl of met neoclassicistische inslag, in oorsprong bepleisterd en beschilderd, al of niet met verwerking van arduin voor het lijstwerk en de plinten of sokkels met keldergaten. Het zijn karakteristieke opstanden met als voornaamste kenmerken een in hoogte verkleinende ordonnantie met getoogde of rechthoekige deuren en vensters, typerende kordongeleding als duidelijke scheiding tussen beneden- en bovenbouw en doorgetrokken lekdrempels als accentuering van de registers. De panden uit de jaren 1850-1860 zijn nog gekenmerkt door een vlakke gevelbehandeling of een ingehouden decor. Vanaf de jaren 1870 worden zij aangevuld door dezelfde types met een rijker uitgewerkt decor. Voornoemde karakteristieken typeren ook zowel de ruimere, vier traveeën brede herenhuizen als de meer bescheiden, twee of twee en halve bouwlagen hoge panden. Binnen deze homogene rijbebouwing tekenen zich ook een aantal uitgesproken eclectische gevels af met een historiserende - op de gotische, de renaissance- of de barokstijl geïnspireerde - vormgeving en gekenmerkt door kleurrijke materialencombinaties.

Tot de Maria-Theresiastraat zijn de straatwanden samengesteld uit een overwegend voorname bebouwing, met een gevarieerde en bijzonder beeldbepalende gevelarchitectuur. Representatief is verderop ook de homogene gevelwand met neoclassicistisch uitzicht in nummer 40 tot 76, spijts sommige panden intussen ontpleisterd werden.

Behoudens de meest representatieve of gaaf bewaarde voorbeelden wordt de bovengeschetste architectuur nog vertegenwoordigd door meer eenvoudige of thans deels aangepaste versies, zie onder meer het thans gecementeerde nummer 3, nummer 7 (1886) dat tijdens de gedeeltelijke wederopbouw in 1920 werd aangepast, nr. 36 en het hoekgebouw nummer 38 (1898), het repetitieve ensemble 37 tot 41, nummer 63 (1879) met uitstalraam van bij oorsprong, nummers 91 (1879) en 98 (1879), de reeksen 125 tot 129 (1884), 131 tot 135, 137 en 139 (1884), 141 en 143, en nummer 148 (1880); verder de meer bescheiden rijbebouwing nummers 65 tot 71 (1895, deels hersteld na Wereldoorlog II), nummers 90, 92, 96 (1879), 102, 104 (1877) met vitrine van bij oorsprong, nummers 110 en 112, en de eclectische doorsneegevels nummers 128 tot 134 (1899), 136 en het hierbij aansluitende doch meer eigentijds uitgewerkte latere nummer 146 (1911). Naast recentere nieuwbouwcomplexen, waaronder schaalvergrotende appartementsblokken, kantoor- of universiteitsgebouwen, wordt de bovengeschetste scenografie ook sporadisch afgewisseld door minder of meer noemenswaardige 20ste-eeuwse panden waaronder de door architect V. Broos ontworpen panden nummers 34 (1941) en 144 (1950) en zijn eigen woning nummer 140 (1949). Aan onpare straatzijde heeft, op de hoek met de Ravenstraat, de voormalige "woning Wouters de Bouchout", die annex koetshuis en stallingen in 1881-1882 in neogotische stijl werd opgetrokken door architect J. Helleputte, in 1951 plaats geruimd voor het huidige Monseigneur Sencie-instituut van de K.U.Leuven (Erasmusplein).

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, doss. 30713 (bouwverg. 16.03.1877); doss. 33471 (bouwverg. 26.05.1879); doss. 34521 (bouwverg. 14.07.1879); doss. 35139 (bouwverg. 24.11.1879); doss. 35186 (bouwverg. 01.12.1879); doss. 35943 (bouwverg. 20.05.1880); doss. 41999 (bouwverg. 27.03.1884); doss. 42977 (bouwverg. 06.11.1884); doss. 44709 (bouwverg. 01.03.1886); doss. 57297 (bouwverg. 01.08.1895); doss. 60910 (bouwverg. 18.08.1898); doss. 61632 (bouwverg. 05.06.1899); doss. 72985 (bouwverg. 22.06.1911); doss. 79130 (bouwverg. 12.10.1920); doss. 101300 (bouwverg. 06.06.1941/15.10.1941)); doss. 105880 (bouwverg. 27.03.1948); doss. 107021 (bouwverg. 29.04.1949); doss. 107925 (bouwverg. 22.05.1950); doss. 112159/2908 (bouwverg. 15.06.1955).
  • CELIS J., De Leuvense stationswijk, 1875-1875. Het ontstaan en de ontwikkeling van een stadsbeeld in de negentiende eeuw, onuitgegeven licentiaatverhandeling K.U.Leuven, 1985-1986, p. 40, 77, 110-112, 131-132, 151-155.
  • UYTTERHOEVEN R., Leuven weleer. De Nieuwe Bovenstad: tussen "Statiestraat" en Tiensevest, deel 2, Leuven, 1986, figuren 63a-69c.
  • VAN EVEN E., Louvain dans le passé et dans le présent, Leuven, 1895, p. 199.
  • VERMEIREN R., VERPOEST L. & VINTS L., Joris Helleputte. Architect en politicus 1852-1925, II, Oeuvrecatalogus, Leuven, 1998, p. 101-104.

Bron: MONDELAERS L. & VERLOOVE C. met medewerking van VAN ROY D., VAN DAMME M. en MEULEMANS K. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Leuven binnenstad, Herinventarisatie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB2, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Verloove, Claartje; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Architectenwoning van L. Van Arenbergh uit 1882

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuizen

  • Omvat
    Burgerwoning

  • Omvat
    Eclectische burgerhuizen

  • Omvat
    Eclectische burgerhuizen

  • Omvat
    Eclectische burgerwoning

  • Omvat
    Eenheidsbebouwing

  • Omvat
    Eind-19de-eeuws ensemble

  • Omvat
    Geheel van burgerhuizen

  • Omvat
    Geheel van drie burgerhuizen

  • Omvat
    Gekoppelde burgerhuizen

  • Omvat
    Gekoppelde stadswoningen

  • Omvat
    Herenhuis - architectenwoning L. Van Arenbergh

  • Omvat
    Herenhuis Boine

  • Omvat
    Herenwoning en burgerwoning

  • Omvat
    Hoekpand

  • Omvat
    Modernistische burgerhuis

  • Omvat
    Neoclassicistische herenwoning

  • Omvat
    Neogotisch burgerhuis en Faculteit Letteren en Wijsbegeerte

  • Omvat
    Reeks kleinere stadswoningen

  • Omvat
    Ruime burgerhuizen

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoning ontworpen door F. Vanderperre

  • Omvat
    Stadswoningen

  • Omvat
    Stadswoningen

  • Is deel van
    Leuven


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Blijde-Inkomststraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/8149 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.