Oorspronkelijk neoclassicistisch winkelhuis (hoek Frederik de Merodestraat), naar ontwerp van architect Charles De Roeck uit 1888. Opdrachtgever was Oscar De Lescluze (Brugge, 1854-Berchem, 1935), eigenaar van brouwerij L'Etoile. Destijds telde het gebouw slechts acht traveeën: de afgeschuinde hoektravee geflankeerd door vier traveeën met privé-inkom aan de Frederik de Merodestraat en drie traveeën aan de Terlinckstraat. Twee klassieke houten winkelramen flankeerden de vroegere winkeldeur in de hoektravee, en een zadeldak vormde de dakstructuur.
Het pand werd in drie fasen verbouwd en uitgebreid tot zijn huidige vorm naar ontwerpen door de architect Jan De Vroey uit 1902, 1906 en 1924. Opdrachtgever voor deze werken was toenmalig eigenaar monseigneur Jules De Lescluze (Brugge, 1851-Berchem, 1935), de oudere broer van de oorspronkelijke bouwheer Oscar De Lescluze. Maar in zijn nieuwe vorm was het pand voorbestemd als eigen woning en kantoor van Jan De Vroey zelf, die hier volgens briefhoofden minstens vanaf juni 1904 tot zijn overlijden in 1935 zijn domicilie- en werkadres had. Jules De Lescluze, rector van de Heilig Hartbasiliek in Berchem en geheim kamerheer van Paus Pius X en Paus Benedictus XV, resideerde in het tegenoverliggende hoekhuis van Terlinckstraat en Sint-Hubertusstraat (huidige nummer 16), eveneens ontworpen door Charles De Roeck in 1889, en uitgebreid met een hoektoren door architect Henri Thielens in 1891, dat na zijn overlijden werd gesloopt en heropgebouwd.
Tijdens de eerste verbouwingsfase in 1902 werden van het bestaande gebouw de winkeldeur aangepast tot venster, beide winkelramen verbreed en het zadeldak vervangen door een pseudo-mansarde. Zijde Terlinckstraat breidde De Vroey het gebouw uit met een dienstvleugel (huidige vier rechter traveeën), en zijde Frederik de Merodestraat met een annex van één travee (verdwenen). Ook de huidige tuinmuren aan beide zijden van het perceel dateren uit deze bouwfase, inclusief de inrijpoort zijde Frederik de Merodestraat. Het interieur kreeg een nieuwe indeling in een architectenkantoor- en woongedeelte, met toevoeging van een nieuwe, centrale traphal, een ruime, driezijdige veranda tussen beide zijvleugels in, een keuken in de nieuwe dienstvleugel en gescheiden sanitair voor architectenkantoor en woning in de nieuwe annex. De vroegere winkelruimte kreeg een nieuwe functie als werkplaats of tekenbureel, met aansluitend de eetkamer zijde Terlinckstraat en het eigenlijke kantoor palend aan de inkom zijde Frederik de Merodestraat.
Tijdens de tweede verbouwingsfase in 1906 werden de winkelramen tot hun huidige breedte teruggebracht, en de annex zijde Frederik de Merodestraat uitgebreid tot de huidige drie linker traveeën. Het interieur van dit nieuwbouwvolume kreeg de functie van tekenbureel met een spiltrap naar de bovenverdieping en nieuw sanitair. De werkplaats en het kantoor uit 1902 werden respectievelijk herbestemd tot architectenkantoor en wachtkamer.
Tijdens de derde verbouwingsfase in 1924 werden de veranda en keuken uit 1902 vergroot tot hun huidige vorm.
Afgeschuind hoekgebouw van in totaal vijftien traveeën en twee bouwlagen onder een pseudo-mansarde (leien). Bepleisterde en beschilderde lijstgevel met schijnvoegen op de begane grond, horizontaal geleed door de puilijst, cordonvormende lekdrempels en een klassiek hoofdgestel, en verticaal door risalietvormende gevelpartijen. Registers van rechthoekige muuropeningen, per bouwvolume in een afwijkend ritme, de bovenvensters gevat in geriemde omijstingen met oren en bewerkte sleutel. Een balkon met balustrade en voluutconsoles accentueert de hoektravee boven de vroegere winkeldeur. Houten dakkapellen met driehoekig fronton. Bewaarde houten inkomdeuren.
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Stad Antwerpen
Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2024: Neoclassicistisch winkelhuis, latere architectenwoning Jan De Vroey [online], https://id.erfgoed.net/teksten/436953 (geraadpleegd op ).
Neoclassicistische eenheidsbebouwing met woon- en winkelhuis hoek/Frederik de Merodestraat, waarvoor bouwaanvraag van 27 juni 1888 naar ontwerp van Charles De Roeck. Opdrachtgever Oscar De Lescluze (Brugge, 1854-Berchem, 1935) van brouwerij L'Etoile. Voormalige ingang op afgeschuinde hoek verbouwd tot venster.
Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. & HIMLER A. 1992: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nd, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Plomteux G. 1992: Neoclassicistisch winkelhuis, latere architectenwoning Jan De Vroey [online], https://id.erfgoed.net/teksten/11041 (geraadpleegd op ).