Geografisch thema

De Breyne Peellaertstraat

ID
9006
URI
https://id.erfgoed.net/themas/9006

Beschrijving

Van de Grote Markt in het verlengde van de Admiraal Ronarchstraat naar de Oostendestraat. Vroeger 'Noordstraat' genaamd, als verbindingsweg van het historische stadscentrum met de "Noordpoort", die ongeveer ter hoogte van de overgang met de Oostendestraat was gesitueerd. De huidige benaming gaat terug op Pierre De Breyne Peellaert die van 1836 tot 1863 burgemeester was. Als tracé reeds aangeduid op de kaart van Jacob Van Deventer (circa 1550). In 1649 is de straat reeds volledig bebouwd volgens het stadsplan dat toen door landmeter Vedastus du Plovich werd opgemaakt.

Vanaf 1856 vestigen zich hier vanuit Kortrijk de Zusters van Sint-Niklaas (zie De Breyne Peellaertstraat nummer 23). Volgens historische foto's werd deze straat voor de Eerste Wereldoorlog getypeerd door een aaneengesloten bebouwing van bepleisterde lijstgevels van twee à drie bouwlagen.
Bij de wederopbouw van Diksmuide wordt de straat op het oorspronkelijk tracé volledig heropgebouwd in een eerder sobere eclectische wederopbouwarchitectuur met als meest karakteristieke kenmerken de trapgeveltjes en rechthoekige muuropeningen gevat in korfboognissen. Voor zover kon worden nagegaan, werd hierbij enkel het huis De Breyne Peellaertstraat nummer 3 min of meer naar vooroorlogs model heropgebouwd.

Opvallend in deze straat is de hoge concentratie van voormalige handelspanden wat zich nu nog in de architectuur veruitwendigt in de vele winkelpuien, de grote raamopeningen op de begane grond, de bewaarde puilijsten en sommige poorttraveeën. Voorts, eenvoudige woningen van twee bouwlagen met minimale decoratieve elementen, onder meer nummer 39 met typerende baksteenomlijsting rond de deur, nummers 29-31 van 1924 naar ontwerp van architecten Burgraeve & Boevens (herkomst onbekend) onder mansardedak en klimmende dakkapellen en met gedeeltelijk bewaard houtwerk. Nummer 51: voormalig handelspand, zie bewaarde puilijst boven rechter poorttravee.

Bij het Duitse bombardement van 27 mei 1940 worden eveneens een aantal huizen in de De Breyne Peellaertstraat zwaar getroffen, die nadien heropgebouwd worden, onder meer nummer 30: typisch na-oorlogse rijwoning met gebogen oplopende baksteenerker en siermetselwerk, in de plint gesigneerd door architect E. Rossey (Veurne). Nummer 32: eenvoudig roodbakstenen rijhuis met datumsteen "1940-1945". Eveneens recentere architectuur, onder meer nummer 26: imposante rijwoning van het villatype uit de jaren 1950 met erker in puntgevel uitlopend en aansluitende garage met gestileerde aediculanis met Onze-Lieve-Vrouwbeeldje.

  • Stadsarchief Diksmuide, Bestand wederopbouw Diksmuide na 1914-1918 (niet genummerd).
  • CARPENTIER A., Honderd jaar schoolleven. Het Instituut van de Zusters Sint-Niklaas te Diksmuide, in Studien en Berichten, 196, p. 121-130.
  • DEMOEN H., Het Diksmuidse van toen. Een verzameling beknopte historische gegevens, aangevuld met historische foto's en prentbriefkaarten, Brugge, 1984, p. 37.
  • DEVREKER R., Diksmuide in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1973.

Bron: MISSIAEN H. & VANNESTE P. met medewerking van GHERARDTS F. & SCHEIR O. 2005: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Diksmuide, Deel I: Deelgemeenten Diksmuide, Beerst, Esen, Kaaskerke, Keiem en Lampernisse, Deel II: Deelgemeenten Leke, Nieuwkapelle, Oostkerke, Oudekapelle, Pervijze, Sint-Jacobskapelle, Stuivekenskerke, Vladslo en Woumen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL18, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Missiaen, Halewijn
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis uit de wederopbouwperiode

  • Omvat
    Dokterswoning

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Hoekhuis

  • Omvat
    Hoekhuis met Handzamevaart

  • Omvat
    Hoekhuis met winkel

  • Omvat
    Hoekhuis met winkel

  • Omvat
    Hoekhuis met winkel aan Invaliedenplein

  • Omvat
    Klooster en kapel van de zusters van Sint-Niklaas

  • Omvat
    Samenstel van stadswoningen

  • Omvat
    Samenstel van stadswoningen

  • Omvat
    Samenstel van winkels

  • Omvat
    Stadswoning

  • Omvat
    Stadswoningen met winkels

  • Is deel van
    Diksmuide


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: De Breyne Peellaertstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/9006 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.