Teksten van Ensemble De Twaalf Apostelen

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11127

Ensemble De Twaalf Apostelen ()

Dit opvallende, eclectische ensemble "De Twaalf Apostelen", bestaande uit drie grote burgerhuizen, werd in 1906 ontworpen door Frans Van Dijk in opdracht van de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. Deze maatschappij was in 1886 opgericht om Zurenborg te ontwikkelen tot woonwijk voor de hogere middenklasse. De maatschappij bouwde voor eigen rekening tal van modelwoningen en –ensembles, in samenwerking met verschillende bouwmeesters, om op die manier de bouw van woningen door privé-investeerders te stimuleren. Ook was het duidelijk te bedoeling om aan te sturen op de keuze voor rijk uitgewerkte, eclectische ontwerpen.

Vrijstaande groep van drie burgerhuizen, die alle drie twee ongelijke traveeën en twee en een halve bouwlaag tellen, gevat onder een groot leien schilddak. Een smalle voortuin met laag hek scheidt het ensemble van de straat af; aan weerszijden een ijzeren hek dat de doorgang afsluit. De woningen hebben heel levendige, kleurrijke gevels, waarin het rode bakstenen parement afgewisseld wordt met blauwe hardsteen voor de plint, witte natuursteen voor sokkel, speklagen en omlijsting of kozijnen van de muuropeningen, houtwerk, imitatievakwerk, en panelen met sgraffiti, waarin de huisnaam en de hoofden van de twaalf apostelen zijn afgebeeld. Deze sgraffiti zijn een ontwerp van kunstenaar Paul Cauchie.

Het ensemble is uitgewerkt in een rijke eclectische bouwstijl, waarin de combinatie van bak- en natuursteen, de algemene opstelling van de gevels en de hoektoren met jaartal 1907 verwijzen naar de neo-Vlaamserenaissance. De sgraffitopanelen hebben dan weer art-nouveaureminiscenties, terwijl de vormgeving van de bovenverdiepingen met puntgevels en imitatievakwerk overgenomen is uit de cottagestijl. Lijst- en flankerende puntgevels, gekarakteriseerd door insprongen en uitkragingen.

Nummer 13 met beeldbepalende hoektoren onder leien spits, waarin op de begane grond de portiek is uitgespaard, onder rondboogarcade en met natuurstenen zuil. Brede venstertravee met puntgevel, begane grond met vierlicht in natuurstenen kozijn, verdiepingen met brede houten balkons, imitatievakwerk in de geveltop.

Nummer 15 onder lijstgevel, met breed korfboogvenster en rondboogdeur op de verhoogde begane grond, kruis- en kloosterkozijnen op de eerste verdieping, en een vierlicht ingewerkt in de imitatievakwerk van de mezzanino. Hedendaags interieur en tuinterras naar ontwerp van Marc Van Bortel.

Nummer 17 onder gevelbrede puntgevel, waarvan de punt helemaal is ingevuld met imitatievakwerk, doorlopend in de zijgevel. Voordeur in de zijgevel, straatgevel met vierlicht in natuurstenen kozijn op begane grond en brede driezijdige erker op de eerste verdieping.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1906 # 1429.

Auteurs:  Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ensemble De Twaalf Apostelen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/167745 (geraadpleegd op ).


Drie villa's De Twaalf Apostelen ()

Vrijstaande groep van drie villa's, 1907, naar ontwerp van Frans Van Dijk, zie gevelsteen toren. Begane grond en algemene opstelling in eclectische stijl met art-nouveaureminiscenties, vormgeving der bovenverdieping in cottagestijl.

Lijst- en flankerende puntgevels, gekarakteriseerd door insprongen en uitkragingen, uitgevoerd in een combinatie van bak- en natuursteen, leien en hout, pseudo-vakwerk en sgraffiti, laatstgenoemde met de hoofden der twaalf apostelen en huisnaam. Nummer 15 met hedendaags interieur en tuinterras naar ontwerp van Marc Van Bortel.

  • ELAUT A. & J. POSSEMIERS 1988: Op wandel door de belle époque, Brussel, 142.
  • DE CLERCK P. 1990: Op het scherp van de gulden snede, in Nieuwsblad, 18-19 augustus 1990.

Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. & HIMLER A. 1992: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nd, Brussel - Turnhout.
Auteurs:  Plomteux, Greet
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Ensemble De Twaalf Apostelen [online], https://id.erfgoed.net/teksten/11127 (geraadpleegd op ).