Naam ontleend aan de Sint-Veerlekerk in 1212 ten zuiden van het plein opgericht als hofkerk van de graven van Vlaanderen (gesloopt in 1581), dankt zodoende haar ontstaan aan het nabijgelegen "Gravensteen". Van 1407 tot einde 18de eeuw gerechtsplaats voor misdadigers, de enige strafplaats in Vlaanderen voor valsmunters (thans aangeduid door een pijler bekroond met een leeuw in het midden van het plein). Sinds 1780 tot circa 1900 vroege groentenmarkt.

Homogene bebouwing van traditionele architectuur gedomineerd door merkwaardige ingang van de Vismarkt, maar vooral door het Gravensteen, allen in het kader van de wereldtentoonstelling (1913) gerestaureerd in de oorspronkelijke toestand.