Geografisch thema

Dentergemstraat

ID
10752
URI
https://id.erfgoed.net/themas/10752

Beschrijving

Landelijke weg met kronkelend en verspringend tracé, vanaf de spoorlijn Gent - De Panne ter hoogte van de Driesstraat, met zuidoostwaarts verloop tot de Mankemerriestraat, vanwaar, iets meer aan oostzijde, zuidwaarts tot het kruispunt van de Putterij- en Marialoopstraat. Voorheen, zeker tot in 1645, samen met de Driesstraat en de Wielmakerstraat gekend als "Lakestraete" (van het Middelnederlandse "laec" = poel, plas), wat wijst op de ligging in een drassig gebied, zie aan de noordzijde doorkruist de weg de "Kapelrijmeersen" waardoor de Kapelrijbeek stroomt. Reeds circa 1700 vermeld als "Dentergem Straete" in een register van Tielt-ten-Hove. Tracé weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778).

Vormt eertijds de grens tussen de "Haaghoek" en de "Poelberghoek", de zevende en de achtste wijk van Tielt-buiten volgens het landboek van 1645; tevens oostgrens van de "Driesschecerc", gelegen in de voormalige heerlijkheid "ter Hage", bezit van de heren van Tomme.

Het deel van de straat ten zuiden van de Mankemerriestraat is samen met de bebouwing erlangs opgenomen in het dorpsgezicht "Omgeving van de Poelbergmolen" (M.B. 23/07/1993) en in de ankerplaats "Poelbergmolen" in de Landschapsatlas.

Enig gekende herberg langsheen de weg "In Transvaal", is uitgebaat tot in de jaren 1930 en later verdwenen. Verspreide 18de-, 19de- en 20ste-eeuwse hoevebebouwing met losstaande bestanddelen, veelal met erfoprit vanaf de straat; enkele met vernieuwd of nieuw woonhuis.

Nummer 4, hoeve gelegen aan de zuidzijde van de spoorweg, teruggaand op oudere hoeve waarvan woonhuis en een parallel bijgebouw zijn weergegeven op de Atlas der Buurtwegen (1847). Toegang via lange erfoprit en ijzeren hek; omhaagd erf en boomgaard. Huidige hoevegebouwen grotendeels wederopgebouwd na schade door bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog omwille van de ligging aan de spoorlijn. Losstaande verankerde bakstenen hoevegebouwen onder overkragende pannen zadeldaken in U-vorm rond erf met centrale beboomd grasperk en losse verharding. Vernieuwd woonhuis met muuropeningen onder witgeschilderde lateien en lagere aanbouw aan westzijde; baksteenfries. Losstaande schuur- en stalvleugel met poort- deur- en vensteropeningen onder rechte lateien.

Nummer 6, hoeve opklimmend tot minimaal het laatste kwart van de 18de eeuw, zie twee evenwijdig opgestelde gebouwen weergegeven op de Ferrariskaart en de Atlas der Buurtwegen. Thans nieuw woonhuis en bewaarde evenwijdige kleine bakstenen schuurstalvleugel onder pannen zadeldak met dakoverstek; lage aanbouw onder lessenaarsdak met gevelkapelletje waarrond witgeschilderde rondboogomlijsting; nieuwe stallen en serres.

Nummer 10, in oorsprong 18de-eeuwse hoeve met losstaande evenwijdige bestanddelen weergegeven op de Ferrariskaart en de Atlas der Buurtwegen. Toegang via ijzeren hek tussen betonnen pijlers; nieuw aangelegd erf met groot grasperk; waterpartij (restant poel ?). Thans gerenoveerd woonhuis met haakse nieuwe aanbouw; ten zuiden ervan, evenwijdige verankerde bakstenen schuurstalvleugel onder overkragend zadeldak met dakoverstek (nok loodrecht op straat; Vlaamse pannen); diverse poortopeningen onder meer hoge rechthoekige, kleinere segmentboogpoort en onder ijzeren I-profiel waarboven laaddeurtje. Rechts van de toegang, voormalig bakhuis, thans omgevormd tot garage.

Nummer 14, hotel "De Mankemerrie", ondergebracht in gerenoveerde 18de-eeuwse hoeve zie parallelle losstaande volumes weergegeven op Ferrariskaart. Centraal erf verhard voor parking; meer noordelijk gelegen toegang via ijzeren hek tussen betonnen pijlers naar voormalig woonhuis met bewaarde segmentboogopeningen. Langsheen de oprit, bewaard bakhuisje onder zadeldak (Vlaamse pannen). Nummer 12, gerenoveerde witgeschilderde 19de-eeuwse hoeve, thans met grote tuin.

  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisveting en monumentenzorg - Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel III, Brugge, 1923, kolom 183, 586.
  • Gids voor Groot-Tielt 1987, Tielt, 1987, p. 69.
  • HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 212.
  • HOLLEVOET F., Tielt feodaal, in De Roede van Tielt, jg. 33, nummer 3, 2002, p. 130.
  • Tieltsche Mengelingen, getrokken uit de Archiven der Stad, Roede en Vierschare, Tielt, 1878, p. 108-110.
  • VERBRUGGE J., Tieltse caférijkdom. Een overzicht van cafés en uitbaters tussen 1900 en 1980, in De Roede van Tielt, jg. 11, nummer 2-3-4, 1980, p. 72.

Bron: CALLAERT G. & SANTY P. met medewerking van BOONE B., DEVOOGHT K. & MOEYKENS S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Tielt, Deel I: Stad Tielt (straten A-R), Deel II: Stad Tielt (straten S-Z), Deelgemeenten Aarsele, Kanegem en Schuiferskapelle, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL29, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda; Santy, Pieter
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Goed te Karels

  • Omvat
    Hoeve Ten Driessche

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Sint-Apolloniakapel

  • Is deel van
    Tielt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dentergemstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/10752 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.