Geografisch thema

Gillisplaats

ID
11301
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11301

Beschrijving

De Gillisplaats is een rond pleintje gelegen in het Zuidkwartier, aansluitend bij de Vlaamse Kaai. Het pleintje maakt deel uit van de oorspronkelijke verkaveling van het Zuid, waar pleinen knooppunten vormen voor de rechte straten. Behalve de Vlaamsekaai komen ook de Verschansings-, de Kasteel-, de Verviers- en de Gijzelaarstraat straalsgewijs op het plein uit. De Gillisplaats verwijst naar Gillis of Peter Aegidius (1486-1533), humanist en Antwerps stadsgriffier tijdens de Tachtigjarige Oorlog, een thema dat op het Zuid vaak aan bod komt in de straatnamen.

Centraal op de Gillisplaats vinden we de 17de-eeuwse, als monument beschermde Waterpoort, die hier in 1936 geplaatst werd. De bebouwing rond het plein bestaat uit smalle hoekgebouwen van vier tot vijf bouwlagen, telkens twee panden op de hoekpercelen tussen twee straten in. Nummer 8 sluit net als het in 1978 gesloopte nummer 1 aan bij de neorenaissance huizenrijen van de Vlaamsekaai. De percelen van nummers 1 en 2, tussen Vlaamsekaai en Verschansingsstraat, worden anno 2010 ingenomen door een nieuwbouw met rood bakstenen parement. Nummers 3 en 4, tussen Verschansings- en Kasteelstraat, zijn panden van vier bouwlagen met een geschilderde en bepleisterde, eenvoudige lijstgevel. Nummer 4 werd gebouwd rond 1898 door aannemer I. Valckx voor eigenaar J.C. Dictus en had oorspronkelijk slechts drie bouwlagen. Nummers 5 en 6, tussen de Kasteel- en de Gijzelaarsstraat, maken deel uit van een beeldbepalend eclectisch ensemble gebouwd rond 1907 door Jos Van der Veken, die op dat moment ook instaat voor het aanleggen van een nieuwe straat, de Edward Pecherstraat, die bij dit bouwblok aansluit. Nummer 7 ten slotte, op de hoek van de Gijzelaarsstraat, is een hoekpand van vijf bouwlagen en heeft een eenvoudige, geel geschilderde pilastergevel. Het gebouw werd rond 1886 gebouwd voor Verreydt naar ontwerp van architect Henri Thielens. Oorspronkelijk telde het pand maar drie bouwlagen.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1886 # 1304 (7), 1898 # 120 (4).

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    De Waterpoort

  • Omvat
    Eclectische eenheidsbebouwing

  • Omvat
    Neorenaissance hoekpand

  • Is deel van
    Het Zuid


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gillisplaats [online], https://id.erfgoed.net/themas/11301 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.