Geografisch thema

Scharestraat (Ruddervoorde)

ID
11562
URI
https://id.erfgoed.net/themas/11562

Beschrijving

Zie ook: Hertsberge.

Historische verbindingsweg vertrekkende in het noorden op de grens met de gemeente Oostkamp, in het verlengde van de Waterstraat, en verder zuidelijk lopend tot de gemeente Wingene. Lange straat als grens tussen in het westen de gemeentes Ruddervoorde en Waardamme en in het oosten de gemeente Hertsberge. Aan de westzijde behoren slechts enkele gebouwen tot de gemeente Waardamme (nummers 2, 4 en 6), het grootste gedeelte van de straat loopt langs het grondgebied Ruddervoorde (even nummers). De oostzijde van de weg bevindt thans zich op het grondgebied Hertsberge (oneven nummers), maar behoorde tot 1920 tot Ruddervoorde: in 1920 wordt Hertsberge een zelfstandige gemeente en wordt het gebied ten oosten van de Scharestraat bij Hertsberge gevoegd. Ongeveer halverwege wordt de Scharestraat doorsneden door de Poversbeek.

De benaming "de Schaerstraete" is genoemd naar de wijk Schare, volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1653 in een ommeloper van Oostkamp. De vermeldingen van "scharkin" en "scaerkin" worden volgens De Flou vermeld vanaf 1551. Reeds weergegeven op de Grote Kaart van het Brugse Vrije van Pieter Pourbus (1561-1571), gekopieerd door Pieter Claeissens (1601), met bebouwing ten zuiden van de huidige Proosdijstraat. Ter hoogte van de Kortekeerstraat bevindt zich de wijk Kortekeer, voor het eerst vermeld in 1726 in een ommeloper van Ruddervoorde van 1724-1729. Deze ommeloper gebruikt verschillende benamingen voor de Scharestraat: "straat van Wynghene naar Brugge" (19de begin), "De Schaarstraete loopende naer de Stad Brugge" (21ste begin), "straete van Pitthem naer Brugge genaemd de Schaerestraet" (22ste begin) en "De straete van Wyngene naer Brugge genaemd de Schaerstraet" (23ste begin). De herberg "de Schaere" wordt voor het eerst op deze kaarten vermeld. Omschreven als "Schaer straete" op de Kabinetskaart der Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). Voornamelijk bebouwing ten noorden van de Proosdijstraat aan de westzijde van de straat (Ruddervoorde) en aan het kruispunt met Proosdijstraat. Ten zuiden van de Proosdijstraat en de Sterredreef voornamelijk bebouwing tegen de gemeente Wingene, zowel op het grondgebied Ruddervoorde als op het huidige grondgebied Hertsberge. In juli 1823 vermeldt De Flou "d'oude schaere" en de "nieuwe schaere" (zie Hertsberge, Scharestraat). Vermelding op het primitief kadasterplan (circa 1835) als "de oude schaere herberg" en "de nieuwe schaere herberg" en op de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) "De nieuwe Schare cabaret". Scharestraat weergegeven als "Chemin n° 7" omschreven als "Chemin de Wynghene à Bruges par Oostcamp", zogenaamd de "Wambekestraet". Bebouwing nog steeds voornamelijk ten noorden van en aan het kruispunt met de Proosdijstraat. Daarnaast ten zuiden van de Proosdijstraat enkele grotere hoeves: "Ferme Boutens" (Hertsberge), "Ferme Verhaege" (Ruddervoorde) en "Ferme Van Kesenbulck" (Ruddervoorde). Opnieuw vermelding op de Atlas van Vandermaelen (1846-1854) van "Oude Schaer Cab" en "Nieuwe Schaer Cab", daarnaast "Den Korten Keer Cab" (Hertsberge) bij het kruispunt met de huidige Hertsbergeveldstraat. Vermelding van twee hoeves met "Ferme" tussen de Proosdijstraat en de Poversbeek (Ruddervoorde) en een hoeve bij de grens met Wingene (Hertsberge). Op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (1861-1884) wordt ten noorden van de Proosdijstraat de wijk Schare vermeld en ten zuiden de wijk Kortekeer. De bebouwing aan de Scharestraat op het grondgebied Waardamme behoort tot de wijk Rooiveld. Op 22 september 1892 vermeldt schepen Henri Claeys in zijn dagboek dat de molen aan de Schare is afgebrand. Hoewel elke weergave op het historisch kaartmateriaal ontbreekt, mogelijke verwijzing bij nummer 16A in de benaming van de taverne - feestzaal "De Molenhoeve" (Ruddervoorde).

Thans voornamelijk bebouwing ten noorden van de Proosdijstraat, met hoeves die teruggaan tot de 18de en 19de eeuw en met 20ste-eeuwse woonhuizen. Nummer 12 met bewaarde stal en schuur volgens het kadaster daterend van 1891 en voorheen behorend tot een verdwenen eind 18de- of begin 19de-eeuwse hoeve zie weergave op het primitief kadasterplan (circa 1835). Stal en schuur loodrecht ten opzichte van elkaar en beiden onder een overkragend zadeldak met pannen. Zijgevel van schuur met uilengat en rondboogvormig luik met bovenliggende druiplijst, gelegen tussen twee luchtsleuven. Nummer 28, hoeve teruggaande tot het begin van de 18de eeuw met woonhuis van het langgeveltype. Woonhuis reeds weergegeven op de ommeloper van Ruddervoorde van 1724-1729 (nummer 303). Ten laatste in 1866 aanpassing van het woonhuis en uitbreiding met de schuur, thans voorzien van centrale dwarse doorrit en voederluiken. Ten zuiden van de Proosdijstraat verspreide hoevebebouwing: 18de-eeuwse hoeves van grotere schaal en 19de- en 20ste-eeuwse hoeves.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Ruddervoorde, 1869/39, 1891/34.
  • Rijksarchief Brugge, Landmetersarchief Peper (16de - 18de eeuw), nummer 400, Ommeloper van de parochie Ruddervoorde, naar Cornelis Verhaeghe, J. Ghuuse, Simon Vandewalle, 1724-1729, 1e kohier, 19e en 21e begin.
  • Rijksarchief Brugge, Landmetersarchief Peper (16de - 18de eeuw), nummer 401, Ommeloper van de parochie Ruddervoorde, naar Cornelis Verhaeghe, J. Ghuuse, Simon Vandewalle, 1724-1729, 2e kohier, 22e en 23e begin.
  • CLAEYS, G., Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 342.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1928, deel VIII, p. 353.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1933, deel XIV, p. 174-175, 178.

Bron: VANWALLEGHEM A. met medewerking van CREYF S. 2007: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Oostkamp, Deel I: Deelgemeente Oostkamp, Deel II: Deelgemeenten Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL30, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Boerenwoning met bijhorend bakhuis

  • Omvat
    Dorpswoningen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Is deel van
    Ruddervoorde

  • Is gerelateerd aan
    Scharestraat (Hertsberge)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Scharestraat (Ruddervoorde) [online], https://id.erfgoed.net/themas/11562 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.