Geografisch thema

Boomgaardstraat

ID
12537
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12537

Beschrijving

Lange straat van de Kattestraat naar de Brugsesteenweg, gelegen in het zuidoosten van de gemeente.
Tracé reeds gedeeltelijk weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778). In het landboek van de heerlijkheid Leenhove en ammanie Stuerenambacht (1784) vermeld als "Straete van den oude heerwegh naer de Waefelstratte", een beboomde, vermoedelijk onverharde, landelijke weg. Op de Atlas der Buurtwegen (1844) weergegeven en samen met de huidige Kongostraat vermeld als "Heule Watermolenstraat". De straat is nagenoeg onbebouwd met ten noorden de voormalige hoeve zogenaamd "Vandewalle" en naar de dorpskern toe enkele verspreide breedhuizen. Vanaf de tweede helft van de jaren 1950 wordt de straat geleidelijk aan bebouwd door onder meer sociale woningbouw, koppelwoningen van twee bouwlagen, gerealiseerd door de Kuurnse Bouwmaatschappij en vormt de noordelijke grens van de zogenaamde "Hoevewijk" (Elfde Julilaan, Begonialaan, Loverlaan, Krokussenlaan). In 1989 wordt aansluitend bij de wijk, in opdracht van de Kuurnse Bouwmaatschappij, de sociale woongroepering "Ter Groenen Boomgaard" gebouwd, naar ontwerp van architecten L. Hagen en P. Huyghebaert.
Naast woonfunctie heeft de straat ook een belangrijke dienstenfunctie met onder meer het cultureel centrum, sportpark, bibliotheek en gemeenschapsschool.
Het cultureel centrum en het sportpark bevinden zich in en rond de in 1977 gerenoveerde "hoeve Vandewalle".
De gemeentelijke bibliotheek werd geopend in 1985 en is gelegen te midden van een grasplein. Het gebouw zelf is uitgewerkt in een open stervormige opstelling van de verschillende delen. Centraal gelegen is een cirkelvormige inkomhal, als scharnier van het geheel, van waaruit iedere afdeling afzonderlijk rechtstreeks bereikbaar is. Drie kunstwerken werden geselecteerd en kregen een plaatsje in en rond de bibliotheek."De Boekenmolens": geplaatst rond de bibliotheek en bestaande uit metalen kegels met een minimum hoogte van ongeveer 2,5 meter, schieten als het ware uit de grond en ondersteunen twee armen. Op de beide uiteinden is een open boek aangebracht. De hele bovenconstructie kan draaien en lichtjes op en neer balanceren. "Beeldende lectuur": een waterval van informatie stroomt naar beneden. Het geheel bestaat uit elf banden met honderden kleine geglazuurde lamellen met bedrukte teksten. Het wandproject is geïnstalleerd in de polyvalente ruimte. "Gedachtensculptuur": tientallen hersenen werden symmetrisch aan enkele muren van het gebouw verankerd. De hersenen zijn op natuurlijke grootte nagemaakt en symboliseren de creativiteit, de gedachtengang en de energie van de mens.
In het begin van de straat, vestigingsplaats van de gemeenschapsschool campus "De rijzende ster".

Het eerste deel van de straat wordt gekenmerkt door heterogene rijbebouwing, hoofdzakelijk daterend uit de eerste helft van de 20ste eeuw, waarvan de oudste gebouwen teruggaan tot het tweede kwart van de 19de eeuw.
Eenvoudige bakstenen lijstgevels, al dan niet beschilderd onder meer nummer 12 en 14. Nummer 22, met eenvoudige bakstenen lijstgevel geritmeerd door getoogde muuropeningen met gekleurd glas in de bovenlichten. Nummer 37, uit het interbellum, met beglaasd muurnisje met heiligenbeeld en lateien bekleed met granito. Nummer 55, lijstgevel verfraaid door het gebruik van gele sierbaksteen.
Ook verschillende typische voormalige vlasarbeiderswoningen met laadluiken op de verdieping. Nummer 52, met aangepaste muuropeningen en dichtgemaakte opening voor laadluik.
Nummers 68-70, voormalige woning met bijhorend magazijn en in de tuin gelegen vlasfabriek (zwingelarij?), thans verdwenen, gebouwd in 1903 in opdracht van landbouwer Adolf Maelfait, zie kadastrale gegevens. Eenvoudige bakstenen lijstgevel met deels aangepaste muuropeningen en bewaarde laadluiken onder de kroonlijst. Nummer 74, vermoedelijk gebouwd in het tweede kwart van de 20ste eeuw, met typisch beglaasd muurnisje met heiligenbeeld in omlijsting van zwarte baksteen en laadluikje onder de kroonlijst.
Voorts ook enkele vlasschuren onder meer nummer 45.
Het tweede deel van de straat wordt gekenmerkt door rij- en lintbebouwing van na de Tweede Wereldoorlog.
Doorsneewoonhuizen van twee bouwlagen onder pannen zadeldaken en vrijstaande eengezinswoningen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Kuurne, 1903/34.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten, nr. 5483: Landboek van de heerlijkheid Leenhove en ammanie Stuerenambacht, 1784, opgemaakt door P.J. Wallays.
  • Konfrontaties in Moderne Architectuur. Een "promenade" in en rond Kortrijk, Kortrijk, 1990, p. 144.
  • Van Cuerne tot Kuurne. Het dorp van toen, Kuurne, Kuurne, 2007, p. 205-207.
  • Natuur in de buurt: 'Heulebeekdomein', in Info-Kuurne, 1982/1.

Bron: DE GUNSCH A. met medewerking van MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kuurne, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL37, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: De Gunsch, Ann
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Eenvoudige arbeiderswoning

  • Omvat
    Eenvoudige dorpswoning

  • Omvat
    Hoeve Vandewalle

  • Omvat
    Twee arbeiderswoningen

  • Is deel van
    Kuurne


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Boomgaardstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12537 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.