Geografisch thema

Astridlaan

ID
12601
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12601

Beschrijving

Straat met gebogen verloop vanaf de rotonde met de Kasteelstraat, Veldstraat en Baronielaan zuidoostwaarts met in het verlengde een deel van de Barnumstraat en de Vuilputstraat. Zogenaamd naar de voormalige Belgische koningin Astrid (Stockholm, 1905 - Küssnacht, 1935).

Voorheen een door bomen omzoomde aarden weg met enkele verspreide hoeves als noordelijk verlengstuk van de Vuilputstraat. Op een kaart bij het landboek van 1654-1656 aangeduid als "Eyerstraete" of "straete naar het eyergadt", een gebied ten zuidoosten van de straat (zie Barnumstraat) palende aan de Lapperbeek; tevens aanduiding van de "capelrie Onze-Lieve-Vrouw" aan de hoek met de huidige Baronielaan en " 't Goet te Perycke" aan de noordwestzijde van de straat. Op de Ferrariskaart (1770-1778) wordt een stenen brugje over de Lapperbeek weergegeven, op de kaart van P. Vander Maelen (1850) "Vuylputbrug" genoemd.

Het huidig verbreed tracé dateert pas van 1956 wanneer de straat heraangelegd wordt als onderdeel van de wegenlus voor doorgaand verkeer omheen het centrum.

Eén van de straten waar de eerste textielfabrieken in Meulebeke opgericht worden in de tweede helft van de 19de eeuw. In de jaren 1890 sticht de Kortrijkse lijnwaadfabrikant Edouard (volgens kadaster Albrecht) De Gryse een weverij ("weverij De Gryse") waar men aanvankelijk garens kookt die buiten de fabriek gebobijnd worden en erna in de fabriek geboomd. Deze weefbomen worden aan thuiswevers bezorgd, waarvan er in deze periode enkele in de straat gevestigd zijn. In 1910 wordt door middel van een gasmotor een spoel- en bobijnmolen aangedreven en in 1913 worden de eerste mechanische weefgetouwen geplaatst. In datzelfde jaar nemen de broers Georges en Alfred Lagae, die sinds 1858 een bedrijf in Kortrijk hebben, de weverij over (N.V. Lagae). Na de Eerste Wereldoorlog wordt de fabricatie van halflinnen en katoenen weefsels uitgebreid en de mechanisatie voortgezet. Het bedrijf evolueert in de tweede helft van de 20ste eeuw met onder meer het installeren van de eerste automatische getouwen, het oprichten van een nieuwe weefzaal (1960), de vernieuwing van alle getouwen, de overbrenging van het Kortrijkse magazijn van afgewerkte producten (1985) en de volledige vestiging van het bedrijf in Meulebeke met inhuldiging van nieuwe kantoorgebouwen (1990) (zie nummer 7). Later wordt er gefusioneerd met de weverij Libeert tot Libeco-Lagae N.V., één van de belangrijkste vlasweverijen van West-Europa.

In 1962 wordt de pelswarenfabriek Bouckaert, reeds in 1926 opgericht in de Kapellestraat, ondergebracht in de achtergebouwen van de textielfabriek Vennet met ingang langs de Astridlaan; tevens is er een bijhorende villa in grote tuin die in de jaren 1980 verbouwd wordt (nummer 38, niet zichtbaar van op de openbare weg). In 2004 wordt in een deel van de gebouwen een supermarkt gevestigd, de rest wordt gesloopt.

In de 20ste eeuw wordt in de straat herberg "De Nachtegaal" uitgebaat, sinds 1980 stopgezet.

Voornamelijk woonfunctie; enkele bedrijven en grootwarenhuizen. Rij-, gekoppelde en vrijstaande eind 19de-, doch voornamelijk 20ste-eeuwse bebouwing.

Resterende eenlaagsbebouwing onder pannen zadeldaken (nok evenwijdig met straat) met verankerde en al dan niet witgeschilderde bakstenen parementen. Nummer 25, vrijstaand woonhuis met onverhard erf, gebouwd in 1896 door de Meulebeekse brouwer Gustaaf Vanderougstraete. Dubbelhuis van oorspronkelijk zes traveeën, thans tweede travee rechts gedicht, met rechthoekige en licht getoogde muuropeningen waarin bewaard houtwerk; zijtoegang en gedichte halfcirkelvormige opening in zuidzijgevel. Haaks gecementeerd bijgebouwtje. Nummers 43-45-47, eenlaagswoonhuizen met ondiepe voortuintjes als uitbreiding van 1838 bij enkele bestaande boerenhuisjes (zie nummer 41). Nummer 43, dubbelhuis met muuropeningen onder geschilderde lateien en nieuw schrijnwerk. Circa 1909 laat smid Prudent Delafontaine uit Meulebeke en Gisleen Delafontaine-Verstraeten de woningen nummers 45-47 verbouwen en verhogen met een bouwlaag; thans gewijzigde muuropeningen. Nummers 19-21, gekoppelde enkelhuizen in spiegelbeeldschema van twee bouwlagen onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat) met aanpalend werkhuis, gebouwd circa 1929 door wever Ignace Vanhollebeke uit Meulebeke. Later aangebracht parement van gele siersteen en natuurstenen omlijstingen; deuren onder rechte luifel met bovenlicht. Links, bijgebouw onder nieuw zadeldak met gecementeerd en van schijnvoegen voorzien parement.

Nummers 4-6-8, woonhuizen van twee bouwlagen onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat) daterend uit het derde kwart van de 20ste eeuw met typerende roodbakstenen lijstgevels en natuurstenen plint, omlijstingen en onderdorpels. Rechthoekige, onder meer als twee- of drielicht opgevatte muuropeningen; schrijnwerk met roedeverdeling en glas-in-loodinvulling. Nummers 4 en 6 met geïntegreerde garagepoorten.

Nummer 30, villa "Elda", woonhuis in landelijke stijl gebouwd in 1958 met achterliggend complex voor handelaar Maurits Ledoux uit Meulebeke, in 1979 uitgebreid aan de westzijde voor ingebruikname als grootwarenhuis.

Aan de oostzijde van de straat, recente eenheidsbebouwing van twee bouwlagen onder licht hellende zadeldaken, getypeerd door oranjebruin bakstenen parement en vooruitspringende met hout beklede uitbouwen met inkom.

Nummer 7, voormalige bedrijfsgebouwen van de weverij De Gryse, later N.V. Lagae, na de fusie met de weverij Libeert overgebracht naar de Tieltstraat, waarna de gebouwen in gebruik genomen zijn door het schrijnwerkbedrijf Eeckhout-Vereecke. Achterliggend bakstenen complex onder gekoppelde pannen zadeldaken (nok evenwijdig met straat) met onder meer gedichte oculi. Aan de straat gelegen bedrijfsgebouw onder plat dak, met uitbreiding van 1986 en parking.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Meulebeke, Afdeling 1, 1897/24, 1909/25, 1929/146, 1945/41, 1958/63, 1979/20, 1986/25, 1986/40.
  • BAERT G., Tentoonstelling Meulebeke textielgemeente, brochure, Meulebeke, 1989, p. 32-37, 47.
  • BAERT G., Van aubergien, lantsherberghskens en brandewijnhuysen te Meulebeke, in De Roede van Tielt, jg. 18, nummer 4, 1987, p. 91.
  • DENDOOVEN L., Dit is West-Vlaanderen. Steden, gemeenten, bevolking, 1960, p. 1101.
  • GERMONPREZ R., Het boek van Meulebeke, Meulebeke, 1982, p. 110.
  • VANNESTE H., Het andere Meulebeke, Een getekende terugblik, Meulebeke, 2007, p. 50.
  • VANNESTE H., Meulebeke, in HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 82.

Bron: CALLAERT G. met medewerking van BOONE B. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Meulebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL38, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Half vrijstaande boerenwoning

  • Omvat
    Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Fatima

  • Omvat
    Villa

  • Is deel van
    Meulebeke


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Astridlaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/12601 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.