Geografisch thema

Brouckenstraat

ID
12614
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12614

Beschrijving

Landelijke weg met kronkelend verloop vanaf het kruispunt Ingelmunstersteenweg - Randweg - Baronielaan ten oosten tot aan de Kleine Roeselarestraat ten westen. Zogenaamd naar de nabijgelegen vochtige graslanden bij de Devebeek, die langsheen het oostdeel van de straat loopt.

Zowel op een kaart bij het landboek van 1654-1656 als op de Ferrariskaart (1770-1778) wordt het tracé van de weg weergegeven met enkele al dan niet omwalde hoeves erlangs; het oorspronkelijk afstromingspatroon van de Oude Devebeek is reeds aangepast door het graven van een doorsteek langsheen de weg.

Op de Atlas der Buurtwegen (1846) reeds huidige benaming, ook omschreven als "weg van d' hoeve Maertens naer degene Blanckaert voorbij d' hofplaets Vandenbroucke".

In 1854 wordt de spoorlijn Tielt - Ingelmunster aangelegd, die de straat aan de oostzijde doorkruist. Na de opheffing ervan in 1984 blijven de restanten van een spoorwegbrugje over de Devebeek bewaard, net als de verhoogde spoorwegberm duidelijk afleesbaar in het omgevende landschap.
Agrarische functie. Deels door bomen afgezoomde weg met aan de zuidzijde enkele geprononceerde kouterruggen met vruchtbaar open akkerland die teruggaan op oudere ontginningen.

Verspreide hoevebebouwing, waarvan enkele sites opklimmen tot de 17de eeuw, aangevuld met onder meer 18de- en 19de-eeuwse hoeves. Nummer 3, in oorsprong volledig omwalde hoeve reeds weergegeven op een kaart bij het landboek van 1654-1656; op het primitief kadasterplan (circa 1830) configuratie van woonhuis, parallel bijgebouw en bakhuis. Het woonhuis wordt achtereenvolgens vergroot in 1844 en 1878 en in 1898 richt men een "suikerijdrogerij" op. Thans met in de jaren 1950 vernieuwde of nieuw opgetrokken gebouwen en restant van walgracht aan de noordoostzijde. Erftoegang via nieuwe bakstenen pijlers en deels ontmanteld roodgeschilderd ijzeren hek gedateerd "18[...]" (weggehaalde vleugel : "[...]65"). Aan noordzijde, vernieuwd woonhuis onder zadeldak (nok evenwijdig met straat; mechanische pannen) met onder meer donkere bakstenen deuromlijsting; noordgevel met opkamertravee, getoogde en getraliede kelderopening en haakse aanbouw onder zadeldak. Recentere bijgebouwen en ouder bakhuis. Ten westen van het woonhuis, half ondergrondse en begroeide bakstenen aardappelkelder met korfboogdeurtje.

De meeste hoeves hebben een vernieuwd woonhuis of zijn volledig gerenoveerd. Nummer 2, hoeve met erftoegang via ijzeren hek tussen gekandelaberde linden, eenlagig woonhuis onder zadeldak (zwarte Vlaamse pannen) met vernieuwde erfgevel en dito muuropeningen, haakse witgekalkte bijgebouwen en klein bakstenen stalletje. Nummer 4, gerenoveerde hoeve met laag omhaagd en heraangelegd erf, nieuw woonhuis en bakstenen bijgebouwen onder zadeldak (Vlaamse pannen); achterliggend ouder eenlagig woonhuis onder zadeldak (Vlaamse pannen) met onder meer muuropeningen onder strek en deur in zwartbakstenen omlijsting.

Zonder nummer, aan het oostelijk uiteinde van de straat, restanten van bakstenen spoorwegbrugje over de Devebeek, recent grotendeels afgebroken omwille van beheerswerken.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207 : Mutatieschetsen, Meulebeke, Afdeling 1, 1844/14, 1878/156, 1898/19, 1955/146.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van Westelyk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel II, Brugge, 1921, kolom 878.
  • DEVELTERE F., De Devebeek - Oude Devebeek te Meulebeke, Een verkenning, brochure n.a.v. de Wereldwaterdag, een initiatief van De Torenvalk VZW - Bond Beter Leefmilieu - Werkgroep Heemkunde & Erfgoed Mulenbeca, 30 maart 2008, s.p.
  • GERMONPREZ R., Het boek van Meulebeke, Meulebeke, 1982, p. 36.
  • MAES F., Toponymie van Meulebeke t.e.m. 1700, onuitgegeven licentiaatverhandeling, Universiteit Gent, 1998-1999, p. 50, 67.
  • VANNESTE H., Meulebeke, in HOLLEVOET F. e.a., Als straten gaan… praten. De roede van Tielt, Tielt, 2005, p. 84-85.

Bron: CALLAERT G. met medewerking van BOONE B. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Meulebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL38, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Callaert, Gonda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouckenstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/12614 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.