Geografisch thema

Bruggesteenweg

ID
12738
URI
https://id.erfgoed.net/themas/12738

Beschrijving

Bochtige weg, in het verlengde van de Bruggestraat, op grondgebied Wingene verder gezet als Vagevuurstraat. Tussen de Maria-Aalterstraat en de Sint-Pietersveldstraat vormt de straat de grens met Wingene. Belangrijke uitvalsweg. De steenweg maakt deel uit van de verbinding tussen de dorpskern van Ruiselede en de aansluiting met de steenweg van Beernem naar Wingene ter hoogte van het "Aanwijs", verwijzend naar een wegwijzer (zie Beernem, Aanwijs en Reigerlostraat).

Commissarissen die in 1587 "tghedelf van der Leye" en omliggende gebieden bezoeken vermelden de straat in hun verslag als "de Wystrate loopende van Ruyslede naer den Bullenberch". Het renteboek uit 1641 van Ooigem beschrijft het bezit van de hertog van Aarschot in Ruiselede als "sijnen goede te Wijtstraete en een groote partije Bosch ende velt".

Volgens de Atlas der Buurtwegen (1842) maakt het eerste wegdeel, tussen de Schietspoelstraat en de Wingenesteenweg, deel uit van de weg naar Wingene of "Wyngene Straet". Het tweede deel staat op de Atlas vermeld als "Chemin de Ruysselede à Bruges commençant au Cabaret dit de Klaphulle" of "Brugge Weg" en "Wijdstraet".

Een eerste (gedeeltelijke) verharding met veldsteen circa 1850 heeft te maken met de aanwezigheid van het Rijksopvoedingsgesticht (zie nummers 128-134). Om de aanleg te bekostigen worden er enkele tolbarrières geïnstalleerd ter hoogte van de gehuchten Klaphulle en Wildenburg, laatst genoemde op grondgebied Wingene. De tolheffing wordt in 1907 afgeschaft.

In 1937 wordt het deel tussen de Schietspoelstraat en de Gallatasstraat als macadamweg verbreed. Ter hoogte van nummer 42 getuigt een restvak van het vroegere verloop. In 1962 wordt de weg een betonnen tweevaksbaan.

De weg kruist de Klaphullebeek en, verder noordwaarts, de Wantebeek. Deze beek paalt enerzijds aan het natuurreservaat de Vorte Bossen (ten oosten van de weg, zie Bruwaanstraat) en aan de Gallatasbossen (ten westen van de weg, zie Brandstraat). In de noordoosthoek, grenzend aan de gemeente Wingene, strekt zich het *Sint-Pietersveld (zie Sint-Pietersveldstraat) uit. Een ongedateerde kaart (vermoedelijk eind 18de eeuw) geeft een beeld van de straat ter hoogte van het Sint-Pietersveld. Op dat ogenblik bestaat de bebouwing uit een enkele hoeve. Ook de kapel op de hoek met de Maria-Aalterstraat (thans grondgebied Wingene) is reeds weergegeven, omgeven door een aantal kruisen. De Vorte Bossen-Gallatasbossen en Sint-Pietersveld behoren respectievelijk tot de ankerplaats Schoonbergbos-Vorte Bossen-Wantebeek en Bulskampveld-Sint-Pietersveld en zijn gesitueerd binnen de omvattende relictzone Oude Veldgebieden Hoogveld-Blekkervijver-Bulskampveld.

Meest noordelijk gedeelte van de Bruggesteenweg aan het Sint-Pietersveld, met aanduiding van een enkele woning en kapel met kruisen op de hoek met de Maria-Aalterstraat, ongedateerd (vermoedelijk einde van de 18de eeuw).

Van oudsher landelijke straat met verspreide bebouwing zoals gedeeltelijk te zien op de "Grenskaart tussen de kasselrijen Kortrijk en de Oudburg" van 1627, geschilderd door landmeter Lodewijk de Bersacques. Oudste bebouwing gaat eventueel terug tot de 18de eeuw (onder meer zie nummer 7). Een schetsmatige weergave van de Bruggesteenweg tot aan het kruispunt met de Wingenesteenweg is bewaard in de vorm van een kaart uit 1769 met afbeelding van de eigendommen van de families Triest en Piers. Hierop staan verscheidene hoeves aangeduid, met de naam van de eigenaar ernaast geschreven. Het is niet duidelijk of het hier een exhaustieve weergave betreft.

Enkele hoeves staan aangeduid op de kaart van Ferraris (1770-1778) en de Atlas der Buurtwegen (1842). Deze sites zijn meestal bewaard, de boerderijgebouwen zijn aangepast in de loop van de 19de en de 20ste eeuw.

Heden drukke verkeersader met verspreide bebouwing, overwegend woonstraat.
Concentratie van huizen in het gehucht Klaphulle ter hoogte van de kruising met de Klaphullebeek. De oudste vermelding van dit gehucht komt voor in een renteboek van 1529, maar de oorsprong is wellicht veel ouder. Hypothetisch kan de naam gelinkt worden met een prehistorische grafheuvel waar het woord hulle, hill of heuvel eventueel naar verwijst. Een hulleke kan evenwel ook slaan op een groepje (huizen). Het toponiem "Claphulle" wordt ook aangeduid op een kaart in Sanderus' Flandria Illustrata (1641-1644). Indertijd ook de naam van een hoeve, herberg (op de zuidelijke hoek met de Vlaagtweg, zie afbeelding op een figuratieve kaart uit 1769) en tot op heden nog steeds van de wijk die zich concentreert rond het begin van de Vlaagtweg, Klaphullestraat en Wingenesteenweg. In de buurt waren in de 20ste eeuw meerdere winkels en herbergen (ook elders langs de steenweg) gehuisvest. Deze activiteiten worden in de loop van de tweede helft van de 20ste eeuw stopgezet, de huizen zijn vervangen door nieuwbouw of grondig vernieuwd.

Voorts enkele lage woningen uit het eind van de 19de eeuw of uit het interbellum. O.m. nummer 87 (met gewijzigde muuropeningen) een vroegere herberg en maalderij, nummer 84 (dubbelhuisje met mansardedak). Nummer 85 is een vrijstaande woning uit de jaren 1930, gevel met modernistische inslag.

Het geheel van jachtwoning, boswachterswoning en koetshuis (nummers 71-73), gelegen in de Gallatasbossen herinnert aan de jachtactiviteiten van de familie de Kerchove d'Ousselghem. Vanaf de Bruggesteenweg toegang tot het domein "Reedpool" (nummer 82) met landhuis uit 1947 en grote ecologische tuin. Op de grens met Wingene ligt aan het Sint-Pietersveld het grote complex van de Gemeenschapsinstelling "De Zande" (nummers 128-132), of het voormalige Rijksopvoedingsgesticht. Aan de overkant van de straat bevinden zich op grondgebied Wingene meerdere woningen gebouwd ten behoeve van surveillanten en ander personeel van de instelling. Het betreft onder meer lage woningen in neoclassicistische en koppelwoningen in anglo-normandische stijl.

  • Archief Ruimtelijke Ordening West-Vlaanderen – Onroerend Erfgoed, Archiefnummers W/00525, W/01671.
  • Administratie Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg, Monumenten en Landschappen, Landschapsatlas, 2001, OC GIS-Vlaanderen.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plans, nummer 854, nummer 2765.
  • BRAET M., Rusleda 900 jaar. Een kroniek 1106-2006, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 23, nummer 4, 2006, p. 178-179.
  • BRAET M., Verklaring van de Ruiseleedse straatnamen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 23, nummer 1, 2006, p. 9-10.
  • DEGUFFROY G., De Bruggesteenweg 40 jaar geleden, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 19, nummer 2, 2002, p. 63-66, p. 70.
  • DEGUFFROY G., WYCKHUYS R., Winkels en herbergen op de Klaphulle, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 15, nummer 1, 1998, p. 9-21.
  • DEPREDOMME J., Ruiseleedse gebouwen en plaatsnamen op de Grenskaart van 1627, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 2, nummer 2, 1985, p. 87-92.
  • GELAUDE F., VAN WONTERGHEM E., Ruiseleedse kroniek van het jaar 1900 (2), in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 17, nummer 2, 2000, p. 83.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Afspanning 't Gentsche Veld

  • Omvat
    Begraafplaats op het Sint-Pietersveld

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoningen

  • Omvat
    Boswachterswoning gelegen in de Gallatasbossen

  • Omvat
    Dorpswoningen

  • Omvat
    Herberg 't Koopmanswelvaren

  • Omvat
    Herberg 't Wulveke

  • Omvat
    Herberg De Krommekeer

  • Omvat
    Herberg De Radio

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Jachthuis, koetshuis en fazantenkwekerij

  • Omvat
    Landhuis Reedpool

  • Omvat
    Rijksopvoedingsgesticht en Penitentiair Landbouwcentrum

  • Omvat
    Villa

  • Is deel van
    Ruiselede


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bruggesteenweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/12738 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.