Werkenstraat (Werken)

Straat met een quasi recht tracé vanaf de dorpskom van Handzame tot aan de dorpskom van Werken. Voor de fusie van 1977 heet de straat Handzamestraat, en nog daarvoor Hillestraat. Eerste vermelding van "Hillestraete" in 1418. Op de Ferrariskaart (1770-1778) kent de straat nog een kronkelend tracé, waarvan één stukje bewaard is als zijweg ten noordwesten van de Bombeek. Op het einde van de 18de eeuw kende de straat een beperkte verspreide bebouwing. Bij de aanleg van de steenweg op Werken in 1863-1864 wordt de straat recht getrokken.

In de tuin van Werkenstraat nrs. 13-15 bevindt zich een Duitse betonnen constructie van de Eerste Wereldoorlog. Deze constructie maakte deel uit van de stelling "Werken-Riegel" die met de verplichte hulp van tewerkgestelden uit verder afgelegen dorpen was uitgebouwd en die het centrum van het dorp omspande. Het betreft een halfondergrondse betonnen constructie, met vermoedelijk langwerpig grondplan. Het dak is deels halfgebogen. Er is één toegang te zien, die bovenaan afgeschuind is maar momenteel niet toegankelijk is. Naar verluidt zou zich aan de andere kant van de constructie een gelijkaardige deuropening bevinden, die wel nog toegankelijk is.

De straat wordt getypeerd door verspreide lage arbeiderswoningen en vrijstaande interbellumvilla's. Net voor de Bombeek overgang naar landelijk gebied met verspreide hoevebouw.
In de Werkenstraat bevindt zich ook de toegang tot de recent aangelegde Gemeentelijke Begraafplaats. De begraafplaats is deels ommuurd, deels omhaagd (ligustrum en haagbeuk), met ter hoogte van de toegang een roodbakstenen nutsgebouw onder pannen schilddak. De doorlopende muur is gedeeltelijk gebruikt voor memorandumplaten. Centraal een zone afgezoomd door wilg en taxus. Het oudste grafteken dateert van 2001.

INVENTARISATIE VAN RELICTEN UIT WO I IN DE WESTHOEK (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen, 2002-2006).
WERBROUCK M., Oude en nieuwe straten te Kortemark na de fusies, s.l., 1978, p. 30, 32.