Twee gekoppelde meergezinswoningen in latente art-nouveaustijl, in opdracht van Jos Doms opgetrokken door de aannemer Eduard Van Biesen, naar een ontwerp uit 1922. Aanvankelijk was sprake van twee opdrachtgevers, voor nummer 71 Doms en voor nummer 73 Louis Van Mulder, die zich uiteindelijk terugtrok. Vroeger uit 1922 dateert een eerste vastgoedproject op dit terrein, voor eigen rekening van de aannemer Gebroeders Van Biesen, met een gelijkaardig programma van zes in plaats van de huidige acht huurkwartieren.
Eduard Van Biesen, die in 1911 in de nabije Kruishofstraat zijn kantoren en ateliers had gevestigd, was vóór de Eerste Wereldoorlog als aannemer en bouwpromotor bijzonder actief in de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt". Behalve meerdere rijhuizen in de Kruishofstraat, de Berkenlaan en de Eglantierlaan, bouwde hij nog twee beeldbepalende horecagelegenheden met een strategische hoekinplanting. De gebroeders Gustaaf en Louis Van Biesen waren de zonen en sinds begin jaren 1920 de opvolgers van Eduard Van Biesen. Zij realiseerden op hun beurt meerdere panden in de Berkenlaan en de nabije Eglantierlaan, zowel voor eigen rekening als in opdracht van derden.
Met een gevelbreedte van drie, respectievelijk twee ongelijke traveeën, omvatten de rijwoningen vier bouwlagen onder een plat dak. De gelijkaardig opgebouwde lijstgevels die zich onderscheiden door hun detaillering, hebben een volledig natuurstenen parement op een plint uit arduin. Horizontaal geleed en asymmetrisch van opzet, legt de compositie telkens de klemtoon op het brede zijrisaliet, dat wordt gemarkeerd door twee- of drielichten, met in het gevelontwerp een bekronend fronton. De art-nouveau-inslag komt vooral tot uiting in de gevarieerde boogvormen van de muuropeningen, de golvende waterlijsten, ingekerfde profileringen, en het drukke patroon van de gietijzeren borstweringen. Klassieke ornamenten zoals bloemenguirlandes met strik en chutes zijn dan weer ontleend aan de Lodewijk XVI-stijl. In nummer 71 vallen vooral de ingekerfde cirkel- en trigliefmotieven van de derde bouwlaag op; gedateerd Anno 1923, met een cirkelvormig deurvenster in de topgeleding, draagt het nummer 73 onder de kroonlijst de initialen JD van bouwheer Jos Doms. Op de inkomdeur van nummer 71 na is het oorspronkelijk houten schrijnwerk vernieuwd; van de gietijzeren borstweringen zijn er slechts twee bewaard op nummer 73.
De gespiegelde plattegrond van beide panden, beantwoordt volgens de bouwplannen aan het type meergezinswoning met één huurkwartier per verdieping, ontsloten door de gemeenschappelijke, zijdelings ingeplante inkom- en traphal met bovenlicht. De bovenwoningen bestaan vooraan uit een grote en een kleine slaapkamer, en achteraan uit een eetkamer en veranda, met de keuken, bijkeuken en toilet in de smalle achterbouw. De benedenwoningen onderscheiden zich door een klassieke enfilade van salon, eetkamer, veranda en overdekt terras, met een keuken van hetzelfde type.
Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Braeken J. 2014: Gekoppelde meergezinswoningen in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/157636 (geraadpleegd op ).
Twee gelijkaardige burgerhuizen van het enkelhuistype, twee traveeën en vier bouwlagen onder zadeldak (nokrichting parallel met de straat) waarvoor bouwaanvraag van 1922 naar ontwerp van E. Van Biesen (aannemer of architect ?); nummer 73 op gevel 1923 gedateerd.
Art-nouveau-getinte lijstgevels met natuurstenen parement en markerende vensterrisalieten met balkons. Gevarieerde muuropeningen. Opvallende ingegrifte, geometrische versiering op de derde bouwlaag van nummer 71. Onder de kroonlijst van nummer 73 cartouches met initialen J en D.
Bron: KENNES H., PLOMTEUX G. & STEYAERT R. met medewerking van WYLLEMAN L. & HIMLER A. 1992: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Stad Antwerpen, Fusiegemeenten, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 3nd, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita; Kennes, Hilde
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Steyaert R. & Kennes H. 1992: Gekoppelde meergezinswoningen in art-nouveaustijl [online], https://id.erfgoed.net/teksten/11544 (geraadpleegd op ).