erfgoedobject

Feestzaal en café Amicitia

bouwkundig element
ID
12025
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12025

Juridische gevolgen

Beschrijving

Achterin gelegen feestzaal met theatercafé, toegankelijk via een rechthoekige doorgang onder het aanpalende kursaal. Opgetrokken in 1913 naar ontwerp van bouwmeester A. Vander Heyden, in opdracht van de kring Amicitia; deze vereniging van vooraanstaande katholieke burgers, opgericht in 1868, zou in de loop der volgende jaren een grote invloed in Turnhout uitoefenen; in 1869 sloot ze zich aan bij de Fédération des Cercles Catholiques; doelstelling van de sociëteit was haar leden deftige ontspanning te bezorgen in een geest van christelijke eendracht en broederlijkheid; in 1906 werd het verbod om politieke discussies te voeren opgeheven; sedertdien stonden zowel politieke als culturele activiteiten op het programma. Van 1868 tot 1913 vonden de bijeenkomsten plaats in Café Suisse op de markt.

Volledig onderkelderd, in oorsprong rechthoekig gebouw van 12 op 26 meter, achteraan met licht versmallende uitbouw met toneeltoren; het haakse aanbouwsel vooraan is recent. De bestaande toestand komt niet helemaal overeen met de plannen ingediend door Vander Heyden in 1913: het volume achter de scène, de doorgang op de gelijkvloerse verdieping en de tussenverdieping komen er niet op voor wat wijst op latere ingrepen.

Vrijstaande kopgevel van drie traveeën, langsgevels van elf traveeën met souterrain en hoge bovenverdieping onder zadeldak (mechanische pannen). Ontworpen als gietijzeren skeletbouw met bakstenen lijst- en puntgevels, in de kopgevel onopvallend gemarkeerd door enkele segmentboogvensters en een door lisenen aangegeven inkomtravee met rechthoekige toegang en trappen; een rechthoekige doorgang met gietijzeren latei werd onder de volledige diepte van de rechter travee aangebracht.

Interieur: eenbeukige toneelzaal overspannen door vijf opengewerkte, metalen spanten op ranke gietijzeren zuiltjes met Korinthisch kapiteel en pijlers, die tevens de omlopende galerij ondersteunen; deze laatste wordt afgeschermd door een buikige gietijzeren leuning met florale motieven: vormgeving en constructie van het gietijzeren skelet, vermoedelijk afkomstig van een Brussels tentoonstellingspaviljoen, zijn ouder dan de opbouw van de zaal.

Bepleisterde en beschilderde wanden en gebogen plafond, doorbroken door segmentboogvensters in de langsgevels. Licht oplopend podium afgesloten met een korfboog in geprofileerde omlijsting met laurierbladeren en maskerkopsleutel. De bakstenen wanden van podium en toneeltoren zijn niet afgewerkt; de toneeluitrusting is nog aanwezig.

De dragende metalen structuur loopt door in het souterrain, zie gietijzeren pijlers en troggewelven op I-balken.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Antwerpen, Cel Monumenten en Landschappen, archief, doss. A/0809.
  • DE KOK H. & VAN AUTENBOER E., Turnhout. Groei van een stad, 1983,Turnhout, p. 528-539.
  • GEENS J., Katholieke Kring Amicitia 1868-1968, Turnhout, 1968.
  • MAES J. & ADRIAENSENS H., Restauratie zaal Amicitia, voorontwerpdossier, historisch onderzoek, Onuitgegeven document.

Bron: DE SADELEER S. & PLOMTEUX G. 1997: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Turnhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Plomteux, Greet; De Sadeleer, Sibylle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

De licht versmallende uitbouw met toneeltoren en het haakse aanbouwsel vooraan op het perceel werden inmiddels gesloopt.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Feestzaal en café Amicitia [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/12025 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.