Geografisch thema

Nerem

ID
13819
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13819

Beschrijving

Taalgrensgemeente, gelegen in de vallei van de Jeker. Straatdorp, de bewoning geconcentreerd aan weerszij van een centraal, langgestrekt grasplein. Woonforenzengemeente. Landbouw (graan, suikerbieten). De huidige tinfabriek was begin 20ste eeuw een vrij belangrijke koekjes- en speculoosfabriek, gelegen aan de thans buiten gebruik gestelde spoorlijn Tongeren-Luik. Het geheel van fabriek, station en kasteel Rosmeulen domineert het noordelijk gedeelte van de gemeente.

De bewoning klimt op tot de Romeinse tijd (sporen van een Romeinse villa in de nabijheid van de gemeenteschool, sporen van centuriatio). De antieke weg Tongeren-Visé loopt doorheen de gemeente.

Nerem hoorde samen met het Waalse Paifve tot de heerlijkheid Rutten. Het was één van de acht redemptiedorpen, zoals Maastricht een oud Brabants goed, waarop de Verenigde Provinciën, na de verovering van deze stad in 1632 aanspraak maakten; de dorpen kochten hun verplichtingen met een geldsom aan beide heren af. Na het verdrag van Fontainebleau (1785) wordt de volledige souvereiniteit aan de Verenigde Provinciën toegekend.

Het bestuur werd waargenomen door twee burgemeesters, en de schepenbank was tevens bevoegd voor Paifve. Het Vroenhof te Maastricht fungeerde als beroepshof.

Op het grondgebied bevond zich een belangrijk leenhof met kasteel, Scherpenberg, afhankelijk van het leenhof van Hamal te Rutten.

De parochie was een filiaal van Vreren; eerste vermelding van een kapel in 1335; het begevingsrecht had de abt van Flône bij Luik. In 1834 wordt Nerem een onafhankelijke parochie; de kapel wordt gesloopt, en in 1876 wordt de huidige kerk gebouwd.

Oppervlakte: 400 hectare. Aantal inwoners (1988): 948.

  • BAUWENS-LESENNE M., Bibliografisch repertorium van de oudheidkundige vondsten in Limburg, behoudens Tongeren-Koninksem (vanaf de vroegste tijden tot de Noormannen), Brussel, 1968, p.261-262.
  • HUYBRIGTS F., Annales de la Fédération archéologique et historique de Belgique. Comptes-rendus et Mémoires des Congrès, 1923, p.137.
  • SEVERIJNS P., Een greep uit de geschiedenis der kerkdorpen, in: 2000 jaar Tongeren. 15 vóór Chr. tot 1985, Hasselt, 1988, p.216.
  • WILL J., De kapel van Sint-Nicolaas te Nerem, (Limburg, 49, 1970, p.202-204).
  • WILL J., De parochie Nerem, (Limburg, 49, 1970, p.297-300).

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van VANTHILLO C. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Riemst - Tongeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Gemeentehuis van Nerem en gemeenteschool

  • Omvat
    Gesloten hoeve

  • Omvat
    Gesloten hoeve

  • Omvat
    Kasteel Rosmeulen

  • Omvat
    Kasteel Scherpenberg

  • Omvat
    Koekjesfabriek uit begin 20ste eeuw

  • Omvat
    Neoromaanse Sint-Antoniuskapel

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Servatius

  • Omvat
    Station Nerem

  • Omvat
    Winning Jadoul

  • Is deel van
    Tongeren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nerem [online], https://id.erfgoed.net/themas/13819 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.