Geografisch thema

Veerle

ID
14102
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14102

Beschrijving

Meest zuidoostelijke gemeente van het arrondissement Turnhout en de provincie Antwerpen, op de grenzen van Vlaams-Brabant (Scherpenheuvel/Zichem) en van Limburg (Tessenderlo). In 1971 uitgebreid met het noordwestelijk gelegen Varendonk. Totale oppervlakte van 1.758 50 hectare, namelijk Veerle 1.392 hectare en Varendonk 366 hectare; totaal aantal inwoners: 5.365 (01/01/2000).

Prehistorische vondsten op het grondgebied wijzen op een mogelijke bewoning. Eerste vermelding in 1219 en tijdens de Middeleeuwen deel van het Land van Geel dat achtereenvolgens in het bezit kwam van de families Berthout (vóór 1155-1366), van Hoorne (1366-1484), de Merode (1484-1601), van Wittem-van den Berg (1601-1640), van Lorreinen (1640-1761) en de Rohan-Soubise (1761-1795).

Aanvankelijk kerkelijk behorend tot de Sint-Niklaasabdij van Reims, doch als een enclave binnen de bezittingen van Averbode in 1295 geruild en bij de abdijgoederen gevoegd. Het patronaat van de oorspronkelijk vrije kerk was in het bezit gekomen van de bisschop van Kamerijk en werd in 1329 door deze laatste eveneens afgestaan aan Averbode.

Grondgebied doorsneden door de Grote (noorden), de Kleine en de Rode Laak (zuiden). Landelijke, op de dorpskern na, schaars bebouwde gemeente met centrum op het kruispunt van de banen naar Turnhout, Geel, Diest en Tessenderlo; overwegend 20ste-eeuwse bebouwing met inplanting van recente woonwijken rondom het centrum en aan de uitvalswegen, concentratie van woningen uit periode 1940-1960 na testamentaire verkoop van gronden Zerezo de Tejada. Aanvankelijk drie gehuchten, namelijk Dorp, Makel en Haenven met in de 19de eeuw het ontstaan van het bosrijke gehucht Veerle-Heide (zuiden), voornamelijk in de loop van de 20ste eeuw uitgegroeid tot belangrijke woonkern en zelfstandige parochie met kerk van Sint-Jozef-Werkman van 1967-1969 naar ontwerp van R. Van Steenbergen. Op grens met Vorst: watertoren van het type met polygonale kuip en steunberen, opgericht in 1974.

  • Jaarboeken van Laakdal, Eindhout, Varendonk, Veerle, Vorst, I-VI, Westerlo, 1982-1993.
  • VAN GEHUCHTEN F., Veerle, arm en trots (1219-1976), Laakdal, 1997.>

Bron: KENNES H. & STEYAERT R. 2000: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Turnhout, Kanton Westerlo, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 16n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Burgerhuis met café

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand

  • Omvat
    Kasteel van de familie Zerezo de Tejada

  • Omvat
    Kempische langsschuur

  • Omvat
    Landhuis Op Haanven

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Langgestrekte hoeve

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Jozef Werkman

  • Omvat
    Sint-Jozefkapel

  • Omvat
    Varendonk

  • Omvat
    Veerledorp

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Vorstse Baan

  • Omvat
    Woonstalhuis

  • Is deel van
    Laakdal


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Veerle [online], https://id.erfgoed.net/themas/14102 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.