Geografisch thema

Scheldewindeke

ID
14221
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14221

Beschrijving

Gemeente in Zandlemig Vlaanderen met een oppervlakte van 1.180 ha en 3.068 inwoners (1981). Gelegen in het laag interfluvium tussen Schelde en Dender met een uitgesproken heuvelachtig landschap (gemiddeld 30 à 40 m hoog). Slechts 19 m hoog in de Molenbeekvallei en opklimmend tot 60 m in de wijk Lange Munte (ten westen). De Kerkensbeek in het noordwesten vormt de grensbeek met Munte en Baaigem. Overwegend vruchtbare landbouwgronden, slecht gedraineerd in de vele beekdepressies. Verschillende bronnen, onder meer de zogenaamde "Ginstbergbron" in het noorden van de gemeente, ontdekt in 1897 en sinds 1936 commercieel uitgebaat voor de productie van mineraal bronwater (Ginstbronnen) .

Oudste vermelding "Vuenteca" daterend van 988. Het dorp zou hebben toebehoord aan de heren van Scheldewindeke vooraleer het eind 13de eeuw werd opgenomen bij de heerlijkheid van het Land van Rode in de kasselrij van het Land van Aalst. Te Scheldewindeke zetelde een vierschaar en was het centrum van een leenhof dat tevens bevoegd was over Balegem en Moortsele. Bij de dood van de eerste markies van het Land van Rode, Lopez-Maria Rodriguez d'Evora y Vega in 1697, werd Scheldewindeke met Moortsele en Balegem afgescheiden van de rest van het Land van Rode en verdeeld onder de jongere kinderen van de markies. De afzonderlijke heerlijkheid Scheldewindeke kwam door huwelijk in handen van de familie Dons de Lovendegem. Scheldewindeke telde in de 15de eeuw een groot aantal belangrijke pachthoven. Het grootste pachthof, het "Hof van Scheldewindeke", in het dorpscentrum naast de kerk en aan de rand van de Molenkouter, was waarschijnlijk de zetel van de heerlijkheid van Scheldewindeke. De eigenlijke kern van de gemeente is een typisch straatdorp aan de weg Oosterzele-Beerlegem, onderdeel van de oude verbindingsweg Dendermonde-Oudenaarde. Ruim rechthoekig marktplein met kerk aan voornoemde weg. De gemeente wordt doorsneden door de spoorlijn Gent-Geraardsbergen.

  • VAN HEEGDE D., Van Vuenteca tot Scheldewindeke, Scheldewindeke, 1976.

Bron: BOGAERT C. & VERBEECK M. 1989: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Destelbergen - Oosterzele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Bogaert, Chris; Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    't Waterhof

  • Omvat
    Betsbergebos, Gootbos en Ter Hulst

  • Omvat
    Boerenburgerhuis

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Bunker Av7

  • Omvat
    Bunker Av8

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Directeurswoning van het voormalig klooster

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Ettingebos

  • Omvat
    Gesloten hoeve

  • Omvat
    Gesloten hoeve

  • Omvat
    Heilige Machariuskapel

  • Omvat
    Hemelstraat

  • Omvat
    Herberg

  • Omvat
    Het Wit kasteel

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve van het semigesloten type

  • Omvat
    Kasteelpark met bijgebouwen van verdwenen Oud kasteel van Scheldewindeke

  • Omvat
    Lange Munte

  • Omvat
    Marktplein

  • Omvat
    Molenweg Scheldewindeke

  • Omvat
    Parallelweg Kasteel Smissebroek

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Christoffel met kerkhof

  • Omvat
    Pelgrim

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Semigesloten hoeve

  • Omvat
    Sociale woonwijk Groot Bewijk

  • Omvat
    Stationsstraat

  • Omvat
    Vallei van de Munkbosbeek met het kasteeldomein van Beerlegem

  • Omvat
    Villa

  • Omvat
    Villa 'Pierre Blanche' met park

  • Omvat
    Walhoeve en wegkapel

  • Omvat
    Weg naar voorde op Grote Ettingbeek

  • Omvat
    Wegkapel Heilig Hart van Jezus

  • Omvat
    Wijkschoolstraat

  • Is deel van
    Oosterzele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Scheldewindeke [online], https://id.erfgoed.net/themas/14221 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Gemeente Oosterzele

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.