De molen Nieuw Leven is een vroeg 19de-eeuwse korenmolen, van het type houten staak- of standaardmolen met halfopen voet.

De straat waar de molen gelegen is, gaat terug op de vroegere Heerbaan, op de grensscheiding van Leut en Meeswijk. Rond 1600 stond er reeds een staakmolen op deze plek. Vanuit het nabijgelegen kasteeldomein Vilain XIIII van de graven van Leut liep een dreef in westelijke richting naar de windmolen, die, zeker vanaf de 17de eeuw, behoorde tot de domeingoederen van de graven. De molen werd in 1750 herbouwd, circa 1800 vernield tijdens een orkaan. De huidige molen dateert uit 1801 en werd aanvankelijk De Wachter genoemd. De familie Vilain XIIII verkocht de molen samen met het kasteel in 1920 aan de s.a. "Limbourg-Meuse" of de maatschappij "Koolmijnen Limburg-Maas", die onder meer de koolmijn van Eisden exploiteerde. De molen werd grondig hersteld en de benaming "De Wachter" werd in 1924 omgedoopt tot "Nieuw Leven". De molen kreeg een gietijzeren molenas van één van de molens van de Honderd Morgen in Moerkapelle (Zuid-Holland, NL). Deze as werd gegoten door ijzergieterij Prins van Oranje (Den Haag). In 1925 werden twee ijzeren Potroeden gestoken, afkomstig van twee verschillende molens in Nederland. In 1933 werd de molen verdekkerd, als eerste in België. In 1946 werd de verdekkering door de gebroeders Stijnen (Weert, Nl) vervangen door Van Bussel stroomlijnwieken. Het was de laatste molen die onder de supervisie van Chris van Bussel werd gemoderniseerd. Molenaar Hubert Van Bussel richtte de molen zodanig in dat hij zowel met de wind als met elektriciteit kon malen. Vanaf midden jaren 1960 stopte de molen met malen en trad verval in. In 1995 was de gemeente eigenaar van de molen en liet deze maalvaardig herstellen door de firma Adriaens Molenbouw (Weert, NL). Hierbij werden de Potroeden vervangen door gelaste roeden (firma Derckx, Wessem, NL).

De molen Nieuw Leven is een met haag omringde houten standaardmolen met halfopen voet onder piramidevormig dak (gepotdekselde beplanking). Het onderstel heeft typisch Kempische, langwerpige gemetselde teerlingen. De in originele kleuren geschilderde molenkast heeft aan windzijde een bekleding met houten schaliën en een baard, de zijwanden en staartzijde hebben een verticale beplanking, op de zijwanden met loergaten en een golvende onderrand. De staartzijde, tevens met baard, is voorzien van de inkom met balkon en daarboven het korenluik. De molenkap (kunstleien) op klossen heeft aan staartzijde een brede dakoverstek op schoren, fungerend als luikap. Het wiekenkruis is uitgerust met gelaste roeden en Van Bussel stroomlijnwieken. De staartconstructie bevat een staart met loopstaken, een trap met dubbele leuning die eindigt op het balkon met inkom. Het kruiwerk gebeurt door middel van een kruihaspel met ketting en kruipalen.

De molen is een tweezolder met bewaarde maalinrichting. De oude structuur van de molenkast is quasi volledig bewaard. De molen is voorzien van een gietijzeren molenas, een blokvang met evenaar en van één koppel kunststenen maalstenen. De regulator wordt  aangedreven door het staakijzer. Het luirad van het sleepluiwerk is een schijf van een rondsel geweest.