Geografisch thema

Hippodroomstraat

ID
14792
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14792

Beschrijving

Straat ten zuidwesten van het centrum van Harelbeke op de wijk Zandberg, die loopt van de Elfde-Julistraat tot aan de grens met de stad Kortrijk. De straat is genoemd naar de voormalige hippodroom, die hier van circa 1900 tot in het derde kwart van de 20ste eeuw was gelegen.

Het tracé zelf is echter al veel ouder en verbindt van oudsher Kortrijk met Beveren-Leie (Waregem). Op de hoek van de Hippodroomstraat met de Peter Pauwel Rubensstraat zijn in 1973 sporen van een nederzetting uit de 10de-12de eeuw teruggevonden. Eerste afbeelding van de volledige straat dateert uit de 18de eeuw zie de kaart uit het landboek van Harelbeke-buiten, opgemaakt in 1768 door landmeter Frans De Bal. De straat, omschreven als "Oude Herwegh van Cortryck naer Deerlyck", is weergegeven met licht gebogen tracé met ten noorden en ten zuiden ervan telkens een (olie- en wind)molensite.

Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt de straat vermeld als "Ouden Gentschen heirweg", geklasseerd als "Chemin n° 18" met als beschrijving "Chemin de l'endroit dit Peerd Eersgat vers Courtrai au Strop". In 1897 wordt tussen de Hippodroomstraat en de Kortrijksesteenweg - ter hoogte van de huidige Forestier Ingelramstraat - een hippodroom met de naam "Les Tilleuls", verwijzend naar de bomenrij langs de weg Harelbeke-Kortrijk, aangelegd en op 4 oktober van dat jaar ingehuldigd. De open vlakte wordt in de loop van haar bestaan behalve voor paardenwedstrijden, ook gebruikt voor vliegmeetings, circussen en wielerwedstrijden.

In het begin van de 20ste eeuw loopt doorheen de straat een belangrijke tramweg als verbinding tussen Kortrijk en Harelbeke en naar verluidt volgen de sporen daarvoor niet de parallel lopende Kortrijksesteenweg om de lindebomen uit de Oostenrijkse tijd te sparen. Die tramlijn wordt in 1931 geëlektrificeerd, in 1959 terug opgeheven en het vervoer verzorgd door bussen.

Op de kaart van het Ministerie van Openbare Werken en van Wederopbouw van 1952 staat de hippodroom duidelijk weergegeven, ongeveer ter hoogte van de huidige Hugo Verrieststraat en de Julius Sabbestraat. In het begin van de jaren 1960 raakt de hippodroom in onbruik en worden de gronden ervan verkaveld. Er wordt een nieuwe straat doorheen getrokken, de Forestier Ingelramstraat, die parallel loopt met de Hippodroomstraat. De nieuwe kavels, aan de noordwestzijde van de straat dus, worden in het laatste kwart van de 20ste eeuw bebouwd met onder meer losse, vrij residentiële appartementsblokken die worden getypeerd door de gemansardeerde bedaking en met vrijstaande eengezinswoningen met tuin. Thans brede straat met wegdek van betonplaten en voornamelijk bebouwd met architectuur uit de tweede helft van de 20ste eeuw. Ter hoogte van de kruising met de Julius Sabbestraat vertoont de straat, sinds de verkaveling van de voormalige hippodroom en de bouw van de Sint-Ritakerk (Julius Sabbestraat) in 1961-1968, een soort pleinachtige aanleg als open ruimte bij de Sint-Ritakerk.

  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nr. 1933: Zesde carte figurative van Den sesden canton genaemt Harlebois palende suyd ten oosten over den Deerlycksche herwegh de twee volgende cantons, in Landboek van Harelbeke-buyten, J. De Lannoy naar plan van F. De Bal, 1768.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 144, 171, 175, 177, 236.
  • LAMPAERT F., De Harelbeekse straatnamen in 1845, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 2, nr. 3, 1999, p. 4.
  • LAMPAERT F., De tram in Harelbeke, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 4, nr. 1, 2001, p. 16.
  • LAMPAERT F., OPSOMER G., Zes eeuwen kermis, ommegang, feesten en vieringen. Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 2004, p. 50.
  • MATTON A., FERFERS F., Harelbeke in de Romeinse tijd, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 12, Harelbeke, 1993, p. 11.
  • OOGHE R., DEBRABANDERE F., DESPRIET P., Archeologische en historische monografieën van Zuid-West-Vlaanderen, Deel 1 Kortrijk, Kortrijk, 1979, p. 60-61.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 26.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hippodroomstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14792 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.