Geografisch thema

Waterstraat

ID
14880
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14880

Beschrijving

Straat in het westen van Bavikhove. De straat vertrekt van de Kuurnsestraat en loopt in westelijke richting grosso modo evenwijdig met de grens met Hulste; ter hoogte van de Kwadestraat draait de straat af in zuidelijke richting om er verder te lopen tot de N36. De straatnaam wordt van oudsher gebruikt; zowel in Bavikhove als in Harelbeke was er een Waterstraat. De straat kruist halverwege de Darmbeek.

De Waterstraat wordt voor het eerst weergegeven op de kaart uit het landboek van Bavikhove, opgemaakt in 1639 door Loys de Bersacque; afbeelding van een hoeve op de hoek met de Vrijlegemstraat (nummer 2). Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), worden er vier verspreid gelegen hoeves weergegeven (onder meer nummer 2). Op de Atlas der Buurtwegen (1845) samen met de Kwadestraat weergegeven als de "Oudenmolen of Waterstraet" met als aanduiding "Chemin n° 4" en omschrijving "Chemin de celui dit Meulebekestraet vers Lendelede". De Oudemolen- of Waterstraat wordt volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1846. Op de kaarten van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1885, circa 1910) zijn de verspreid gelegen hoeves weinig toegenomen in aantal.

Landelijke, (slechts) geasfalteerde straat met verspreide hoevebebouwing en vlaserfgoed (nummer 9). Nummer 2/ Vrijlegemstraat: hoeve bestaande uit losse bestanddelen met bewaard doch gerenoveerd woonhuis, verdwenen landgebouwen en een verwaarloosd, tweeledig bakhuis en loods. De waterplas achter de loods is een overblijfsel van de gedeeltelijke omwalling. De hoeve maakte deel uit van de rentegronden van Duyfhuyse, gehouden door de heerlijkheid Aishove te Kruishoutem. Eén van de kaarten uit het landboek van 1639 geeft aan de overzijde van de Vrijlegemstraat bebouwing weer die eveneens tot de hoeve behoort. Op een schets van de hoeve van 1651 afgebeeld zonder omwalling. In 1834 eigendom van de familie Leopold Surmont uit Brussel. Op de Atlas der Buurtwegen (1845) en op de Popp-kaart-kaart (1856) aangeduid als "Ferme Lavens"; afbeelding van een gedeeltelijk omwalde hoeve met boerenhuis en schuur. In 1904 is de hoeve eigendom van Jeanne Surmont uit Ieper, echtgenote van graaf Charles de Hemptinne.

Nummers 18-20, thans gerenoveerde, dieper gelegen woningen, die circa 1830 nog één huis zijn, eigendom van olieslager Coucke uit Kortrijk. In 1931 wordt het huis door werkman Camille Tanghe in twee gesplitst en in 1935 worden beide huizen uitgebreid.

Het straatbeeld wordt eveneens bepaald door het aardappelverwerkend bedrijf Agristo (nummer 40).

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1931/31, 1935/16.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds Plotho, nr. 403: Noch eene ander spliete vande zelve thiende, de westzijde vande prochie, In Lantbouck vanden lande ende baronnie van Ingelmunstre, Vijve Sint-Eloy appendentie ende dependentien..., Loys de Bersacque, 1639.
  • BOTTE K., GLORIEUX R., VANDEWALLE (red.), Het hoevenboek van Harelbeke, Deel 1: Bavikhove, Harelbeke, 1985, p. 83-84.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1930, Deel XI, kolom 1190.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1936, Deel XVII, kolom 121.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 71.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning met vlasschuur

  • Omvat
    Cichorei-ast

  • Is deel van
    Bavikhove


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Waterstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14880 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.