Geografisch thema

Tieltsestraat

ID
14911
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14911

Beschrijving

Straat in het centrum van Hulste. De straat loopt vanaf de dorpskern van Hulste in noordelijke richting; bij de school en het voetbalveld loopt de straat verder als een voetweg naar de Muizelstraat.

Van oudsher verbond de straat de dorpskern van Hulste via de in het verlengde lopende Muizelstraat met Tielt (zie straatnaam). Op de hoek van de Tieltsestraat en de Kasteelstraat, meer bepaald op het dorpsplein, wordt in 1628 herberg "Sint-Hubrecht" opgericht (ter hoogte van het huidige Hulstedorp nummer 19). Deze eerste herberg van Hulste zou in hetzelfde jaar belast zijn "met thinneprijsen aen de vrije gulde van de bosseniers", de toenmalige Koninklijke Sint-Pieters Bosseniersgilde, een karabijnschuttersgilde die gesticht is op 21 juli 1628 en verscheidene gronden bezat tussen de huidige Tieltsestraat en Kasteelstraat.

De gehele westzijde van de "Thieltschen voetwegh", vanaf Hulstedorp tot de Lampernissebeek, is in de eerste helft van de 18de eeuw eigendom van de erfgenamen van de greffier Adriaen Destoop († 1736) en zijn vrouw Maria Wolfcarius († 1752). Aan deze zijde van de straat zijn het "woonhuys met brouwerie" en het "woonhuys en herberghe De Sterre", die hier reeds vóór 1736 is ontstaan, gelegen. Bij het overlijden van de greffier in 1736 wordt in de staat van goed vermeld "een schoon huis en erfve ten voorhoofde de plaetse van Hulste daer den overledene gestorven is met brouwerie".

De kaart van 1750 met twee geplande (maar nooit uitgevoerde steenwegen) geeft de toenmalige Tieltsestraat weer met onder meer de hoger vermelde herberg "Sint-Hubrecht" op de hoek met de Kasteelstraat. In 1759 wordt herberg "De Sterre" (voormalige nrs. 7-9 van de Tieltsestraat), toen de derde herberg in het dorp, gesloopt. Op de Tiendekaart van Hulste (circa 1760-1765) wordt de straat aangeduid als "voetwegh loopend vande plaatse naer den herwegh". Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), loopt de weg van de dorpskern naar de Muizelstraat waar de weg eindigt aan het begin van de erfoprit van hoeve "Ter Elst" (Ter Elstweg nummer 25). De Ferrariskaart (1770-1778) toont enkel bebouwing ten zuiden van de knik in de weg ter hoogte van de Lampernissebeek.

In 1801 is brouwerij "De Sterre", op dat ogenblik uitgebaat door brouwer en herbergier Joseph Laga, de enige brouwerij van Hulste. De brouwerij zal echter stilvallen circa 1820 (tussen 1814 en 1826). Op de Atlas der Buurtwegen (1845) wordt de Tieltsestraat weergegeven als "Thieltschenvoetweg" met als aanduiding "Chemin n° 28" en omschrijving "Sentier de Harlebeke à la place et à Thielt". Deze "Thieltschenvoetweg" vertrekt op de Atlas al in het zuiden van de gemeente aan de huidige Kuurnsestraat, dwarst de dorpsplaats en loopt verder in noordelijke richting tot de Muizelstraat.

Op de kaarten van het Dépôt de la Guerre (circa 1860) en van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1885) wordt ter hoogte van de Tieltsestraat, op de gronden ten oosten van de hoeve "Ter Elst" (nummer 25), de slag van 1452 aangeduid. Deze refereert naar de Zoutoorlog (1447-1453) tussen de stad Gent en de Bourgondische hertog Filips de Goede aangaande een zouttaks die de stad Gent als onrechtvaardig beschouwt.

Vanaf 1890 tot na de Tweede Wereldoorlog wordt het gemeentehuis van Hulste ondergebracht in de herberg "Het Gemeentehuis" (Hulstedorp nummer 19) op de hoek met de Kasteelstraat. Op de kaart van het Militair Cartografisch Instituut (circa 1910) is de toenmalige Tieltsestraat nog grotendeels een landelijke aarden weg met enkel bebouwing ten zuiden van de Lampernissebeek. Een oude, ongedateerde prentkaart toont de "Thieltschevoetweglaan" ter hoogte van de dorpskern als een smalle gekasseide weg.

Doordat het klooster van de Heilige Familie in Kortrijk tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt vernield en de nodige fondsen ontbreken om de gebouwen in Hulste te vernieuwen, wordt het Oudemannenhuis aan de Kasteelstraat van de zusters van de Heilige Familie uit Kortrijk opgedoekt (Kasteelstraat nummers 23-27). De gronden van het klooster palend aan de Tieltsestraat worden in de jaren 1950 verkaveld als bouwgrond en voor de aanleg van de begraafplaats van Hulste. De straat is op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut van 1965 aangelegd tot aan de begraafplaats (tussen nrs. 38-40). In 1966-1968 wordt in het noorden van de straat een school, de huidige Stedelijke Basisschool Noord (nummer 31), gebouwd om het tekort aan klassen sinds de Tweede Wereldoorlog op te vangen. De plannen van architect Emiel Allewaert omvatten zeven klaslokalen, een turn- en feestzaal, een zaaltje voor de leerkrachten, refter, toiletten en stortbaden, een fietsenbergplaats en een ruime speelplaats. De werken worden op 10 april 1966 aangevat door aannemer C. Deblaere uit Wingene. In 1968 is de nieuwe gemeenteschool afgewerkt en worden de gebouwen ingezegend door pastoor Verhamme. Op 16 november 1968 wordt de school officieel geopend.

In de jaren 1970-1980 wordt het oude tracé van de Tieltsestraat na de overwelving van de Lampernissebeek doorgetrokken in noordelijke richting in functie van de uitbreiding van de nieuwe woonwijk Ter Elst. In diezelfde periode (de jaren 1980) wordt herberg "De Sterre" (voormalige nummers 7-9), die tot 1979 in werking blijft, gesloopt en circa 1999 ook de oude herberg "Het Gemeentehuis" (Hulstedorp nummer 19) op de hoek met de Kasteelstraat (afbraakwerken in 2000-2002). Beide gebouwen zijn ondertussen vervangen door nieuwbouw.

In 1992 wordt op het einde van de straat een omnisportveld aangelegd met voetbalveld met een nutsgebouw waarop bord met "DIT GEBOUW WERD OFFICIEEL GEOPEND OP ZONDAG 25 OKTOBER 1992 DOOR L. DEJONCKERE, SCHEPEN VAN SPORT BIJGESTAAN DOOR P. LANO, BURGEMEESTER, (...)". De school wordt vandaag nog uitgebreid cf. uitgeplakte bouwaanvraag voor het bouwen van een kleuterblok door architecten Geert Vanherweghe en Frieda Cleemput uit Harelbeke.

Recent heraangelegde straat met wegdek van klinkers; bebouwing in functie van wonen, school- en sportactiviteiten, en begraafplaats. Aan het begin van de straat, grotendeels aaneengesloten bebouwing aansluitend bij de dorpskern van Hulste en opklimmend tot de 19de eeuw (nummers 14-18). Ten noorden van het kruispunt met de Kerkhofstraat, bebouwing aan de oostzijde van de straat uit de tweede helft van de 20ste eeuw met daarachter de begraafplaats uit de jaren 1950. Ten westen van de Tieltsestraat ligt de wijk Ter Elst, een villaverkaveling uit de jaren 1970-1980 (Ter Elstweg).

School uit de jaren 1960 en sportcomplex uit de jaren 1990 gelegen op het einde van de straat.

  • Rijksarchief Kortrijk, Kaarten en plannen, nr. 495: Caerte figurative van twee geprojecteerde steenwegen leedende van de stadt Cortryck naer de gonne van Thielt, F. De Bal, 1750.
  • Rijksarchief Kortrijk, Kerkarchief Harelbeke, nr. 2887c: Plan van de tienden van Harelbeke gelegen in de zes wijken van Hulste, eind 18de eeuw (circa 1760-1765).
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 126.
  • DECROIX L., Enkele oude herbergen in Hulste, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 8, nr. 1, 2005.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Deel XV, Brugge, 1934, kolommen 833, 837.
  • Harelbeke grafelijke stad, Harelbeke, 2003, p. 216.
  • KERCKHOF P., Hulste en zijn wegen op kaart omstreeks 1850, Hulste, 1982, p. 8-9.
  • KERCKHOF P., DECROIX L., Het onderwijs te Hulste, Vroeger en nu!, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 17, Harelbeke, 1997, p. 65, 68, p. 87.
  • OPSOMER J., DECROIX L., Brouwerijen en herbergen Bavikhove-Hulste, in De Roede van Harelbeke (De Leiegouw), nr. 25, Harelbeke, 2006, p. 158-162.
  • Straatnamen Harelbeke van a tot z, Harelbeke, 2002, p. 63.
  • VUYLSTEKE G., 18de-eeuwse snelwegen, gepland (maar niet uitgevoerd) op Harelbeeks grondgebied, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jg. 1, nr. 1, 1998, p. 13-14.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Begraafplaats

  • Omvat
    Leerweefschool

  • Is deel van
    Hulste


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Tieltsestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/14911 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.