De Steenen Molen is een intact bewaarde stenen olie- en korenwindmolen van het type bovenkruier (stellingmolen) uit 1782, gelegen in landbouwgebied en in de as van de Konijnenbergstraat en het kasteel Hof van Boechout.

Historiek

De windmolen werd in 1782 gebouwd als graan- en oliemolen door Jan Frans Dielens, advocaat bij de Soevereine Raad van Brabant. Bij de verkoop in 1817 aan Jan Corluy werd de molen beschreven als graanwindmolen met twee graanmolens, smoutmolen, smoutkelders enzovoort. De kaart van Vandermaelen (1846-1854) stelt de “Steen Molen” ten noorden van het kasteel van Boechout voor, in het verlengde van de dreef die toegang geeft tot het kasteel. De oliemolen werd in 1896 of 1906 uitgebroken. Na de Eerste Wereldoorlog werd in 1915 een benzinemotor toegevoegd. Nog tot 1942 werd met de wind gemalen. De molen werd op 13 oktober 1943 beschermd als monument maar werd het daaropvolgende jaar toch zwaar beschadigd door een V1 (vliegende bom). Na de Tweede Wereldoorlog werd in de molen een mechanische maalderij geïnstalleerd, aangedreven door een dieselmotor die was aangekocht van het Engelse leger en die tot 1975 in werking bleef. In 1965 werd de Steenen Molen door de molenbouwers Caers uit Retie hersteld. Na jarenlang verval werd een grondige restauratie van de molen in 2004 afgerond. Bij die restauratie werd onder meer het parement vervangen met recuperatiesteen en werd de molen voorzien van een molentechnische uitrusting. Tegelijk werd de mechanische maalderij herbestemd tot eet- en drankgelegenheid.

Beschrijving

De windmolen, gelegen ten noorden van het kasteel Hof van Boechout, wordt omgeven door open grasland ten zuiden, tussen de Groene Stap en de Holle Weg. De Konijnenbergstraat wordt afgebakend door een bomenrij. In zuidelijke richting gaat deze weg over in de dreef die naar het poortgebouw van het kasteel leidt. De windmolen met omgeving vormt een nog relatief open gebied aan de sterk verkavelde, zuidelijke rand van Boechout.

De Steenen Molen is een 22 meter hoge, wit gekaleide baksteenbouw. Kenmerkend zijn de zeer typische conische vorm en de galerij aan de tweede bouwlaag van waarop de wieken kunnen bediend worden met de originele kruihaspel. De muuropeningen zijn korfboog- en rondboogvormig. De molen bewaart zijn beweegbare kap onder leien dak en zijn wieken (geklinknagelde roeden). Het gebouw omvat boven het gelijkvloers (waar vroeger de olieslagerij gevestigd was en met bewaarde dieselmotor), een graan- of stapelzolder, meelzolder, steenzolder, luizolder en kapzolder. Het sleepluiwerk met klauwwiel kon zowel door wind als door een motor aangedreven worden. Oorspronkelijk waren er drie steenkoppels aanwezig, nu nog twee. Het kroonwiel werd vervangen maar het oude bleef bewaard omwille van de waardevolle historische inscripties.