Geografisch thema

Hille

ID
15044
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15044

Beschrijving

Straat die de overgang vormt tussen de Bruggesteenweg (noorden) en de Kortrijksesteenweg (zuiden) ter hoogte van de gelijknamige wijk. Brede en drukke geasfalteerde weg met recht tracé. Heel oude naam afstammend van het Germaanse "Hulja" of heuvel. Op de Grote kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1561-1571), en gekopieerd door Claeissens (1603) aangeduid als "zweve zeele ten hille" met een grote concentratie van gebouwen waaronder hostellerie "de hert" met naam aangeduid. Ten noorden hiervan is ook een galg weergegeven. Deze galg dateert van 1555; de oude galg was op dat moment "bij lanckheijt van tijden gheruineert ende vergaen". Keizer Karel verordende dat de nieuwe "galghe op twee pilaeren" zich niet te dicht tegen de steenweg mocht bevinden. In het landboek van 1692 is de straat nog weergegeven met een kronkelig verloop, is ze aangeduid als "heerstraete van cortrycke naer brugghe" en met bebouwing bestaande uit vrijstaande panden parallel aan de weg, vooral geconcenteerd tussen de huidige Bruggestraat en Pastoor Goethalsstraat. Op de Ferrariskaart (1770-1778) opgetekend met huidig recht tracé aan weerszijden afgezoomd met bomen. De straat vormt de westelijke grens van het "luysenbergh bosch", aan de andere zijde bevinden zich hoofdzakelijk akkers en weilanden. Mogelijk gebeurde de rechttrekking bij het verstenen van de weg in 1751. De Hille was samen met de Kortrijksesteenweg de eerste verharde weg in de gemeente Zwevezele. Deze belangrijke verbindingsweg had rond 1400 een bedding in bundels hout of fagots. Op de kaart van 1788 verspreide gebouwen aan weerszijden van de straat. Langsheen deze weg en het verlengde genaamd Hille bevonden zich van oudsher herbergen en "hostelrien" voor man en paard zoals "den Hert", "’t Borgoensch Kruis" en "den Franschen Schilt" (nummer105). In de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) is de bebouwing sterk toegenomen en bestaat ze uit verspreide vrijstaande gebouwen meestal parallel aan de straat. Volgens A. Vandewiele bevond zich hier de "Hillemolen" gebouwd begin 17de eeuw en verdwenen eind 19de eeuw. In de Atlas der Buurtwegen (circa 1843) zijn twee molens opgetekend de ene ten zuiden van de kruising met de huidige Bruggestraat (toen nog een voetweg) en een tweede ten zuiden van de kruising met de oorspronkelijke Bruggestraat (nu Hille).

In 1890 wordt een tramlijn Hooglede-Tielt aangelegd. De tramsporen volgen de steenweg Koolskamp-Zwevezele tot op het Marktplein en via de Bruggestraat en de toen nog onbestaande Tramstraat naar de Hille. In de hoek gevormd door de noordzijde van Wingenesteenweg en de Hille is er later een stelplaats voor locomotieven en tramwagens gekomen. In 1896 wordt het net uitgebreid met een tramlijn Brugge–Hille (Zwevezele). Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt deze vernield en na de oorlog heropgebouwd samen met een tramstation.

Tot aan de Eerste Wereldoorlog werd op de Hille wekelijks een vlasmarkt gehouden op woensdag. De Zwevezeelse handelaars woonden aan de Hille vanwege de gunstige ligging aan de steenweg waardoor ze vlot de vlasmarkten van Brugge en Gent konden bereiken. Nummer 17 gebouwd als vlasmagazijn samen met de aanpalende woningen, nummers 42, 50, 82 en 84 die zijn gebouwd door vlaskooplieden. In 1934 wordt de straat als eerste in de gemeente geasfalteerd of voorzien van "macadam".

Het huidige straatbeeld wordt getypeerd door aaneengesloten bebouwing in het straatgedeelte aan het kruispunt met de Wingenesteenweg en verspreide bebouwing voorbij de kruising met de Bruggestraat. Boerenarbeiderswoningen, meestal met nieuw gevelparement, woningen soms met bijhorende bedrijfsgebouwen of industriegebouwen Op de hoek met de Bruggestraat vroegere cafés nu grondig verbouwd wel behouden afgeschuinde hoektravee.

  • Rijksarchief Brugge, Verzameling Kaarten Mestdagh, nr. 2157.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nr. 2571.
  • LAMS L. i.s.m. VANDEWIELE A., Zwevezele, in HOLLEVOET F., Als straten gaan... praten, Tielt, 2005, p. 306.
  • VANDEWIELE A., Zwevezele. Deel 1. De Parochie Zwevezele tot 1795, Zwevezele, 1981, p. 141.
  • VANDEWIELE A., Zwevezele. Deel II. De Gemeente Zwevezele tot 1940, Zwevezele, 1981, p. 90, 387.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Afspanning Den Grooten Hille Afspanning Cam. Verleye

  • Omvat
    Bedrijfsgebouwen Gevaert

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Brouwerswoning van 1833

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis met magazijn

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning met erker

  • Omvat
    Elektriciteitscabine

  • Omvat
    Fabriek La Couronne of De Kroon

  • Omvat
    Herenhuis

  • Omvat
    Magazijn bij brouwerswoning

  • Omvat
    Talonfabriek Muylaert

  • Omvat
    Tweewoonst

  • Is deel van
    Zwevezele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hille [online], https://id.erfgoed.net/themas/15044 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.