Geografisch thema

Schoolstraat

ID
15071
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15071

Beschrijving

Lange straat die in oostelijke richting aanzet aan het Marktplein, dan splitst en naar het zuidoosten afbuigt, de Kortrijksesteenweg kruist en verder loopt tot aan de gemeentegrens met Egem (Pittem). Lange geasfalteerde weg met gebogen tracé die in de dorpskern stedelijke kenmerken vertoont en verderop meer zijn landelijke eigenschappen bewaart. Vroegere benamingen zijn "Egemstraat" en nog eerder "Coutterstraat". Huidige naamgeving verwijst naar de school die hier sinds 1903 is gehuisvest (nummer 10). De straat vormt van oudsher de rechtstreekse verbinding tussen hoeve "Blauwhuis" (nummer 44) en de Sint-Aldegondiskerk (Marktplein). Al in 1437 wordt op de hoek van de Koolskampstraat en de Schoolstraat een gevangenis vermeld: "in sijn huus daer men ghecostumeert was de vaanghenisse te houdene". In 1514 stond daar "een huus ghenaemt tMeulenkin ende es de Vanghenesse, metsgaders de camere daerneffen bewuent bydenmeulenaer vanden kerckemeulen". "t Meulekin" zou later herberg en wetshuis "De Croone" worden. De gronden tussen de Schoolstraat, de Zonnebekebeek en de Koolskampstraat zijn de oudst bewerkte en droogste gronden van de parochie Zwevezele. In het landboek van 1692 is de straat, op twee woningen op de hoek met Markplein na, nog onbebouwd en vertoont ze al haar huidige tracé. Eind 18de eeuw zijn op de kaart van Ferraris (1770-1778) een tweetal hoeves in het zuidelijke gedeelte opgetekend, loopt de straat doorheen bossen en akkers en is ze aan weerszijden afgezoomd met bomen. Ook in de Atlas der Buurtwegen (1843) is de straat nog schaars bebouwd met kleine vrijstaande hoevetjes langsheen de weg. In 1887 wordt ten zuiden van de straat een begraafplaats aangelegd met toegangsdreef die aanzet links van huidig nummer 29. Vanaf de eeuwwisseling (1900) wordt de straat druk verkaveld en bebouwd. Tijdens de aftocht van de Duitse bezetter werd de bebouwing op de hoek met het Marktplein gedynamiteerd.

Straat met woon- en onderwijsfunctie. Vandaag heeft de straat een tweeledig karakter. Het eerste gedeelte in de dorpskern wordt getypeerd door aaneengesloten bebouwing hoofdzakelijk bestaande uit éénlagige arbeiderswoningen daterend uit de eerste decennia van de 20ste eeuw. Nummers 9-11 is een lage tweewoonst, volgens kadastergegevens gebouwd in 1905 in opdracht van winkelier Victor Demarez-Martens uit Zwevezele. Verankerde wit geschilderde baksteenbouw van twee met drie traveeën onder doorlopend zadeldak (grijze, mechanische pannen). Oorspronkelijk getoogde muuropeningen onder strek, nu deels aangepast met betonnen lateien, vernieuwde houtwerk. Nummer 16 is een lage arbeiderswoning volgens het kadaster opgetrokken in 1907 voor werkman Victor Verhoestraete-Rynaert uit Zwevezele. Verankerde baksteenbouw van vijf traveeën in dubbelhuisopstand onder zadeldak (rode, mechanische pannen). Gecementeerd en wit geschilderd parement. Getoogde muuropeningen met vernieuwd houtwerk. Vanaf de bocht aan Schoolstraat nummer 32 meer vrijstaande woningen uit de jaren 1960-1970 tot nu en die aansluiten bij de verkavelingen in de Kastanjelaan. Verder geleidelijk overgaand in landelijk gebied met akkers (groenten- en maïsteelt) en weilanden en verspreide hoevebouw, meestal aangepast aan de noden van de hedendaagse landbouw. Nummer 77 is een hedendaagse villa maar een naambordje verwijst nog naar de voormalige hoeve "’T EILANDJE". Twee hoeves gaan terug op hoevesites die al in de 15de eeuw werden opgetekend. (nummers 44 en 46). Verder twee 19de-eeuwse hoeves (nummers 79 en 85 ) en twee kleinere hoeves uit begin 20ste eeuw (nummers 73, 83, 87). Tegen de Kortrijksesteenweg aan verschijnen opnieuw recentere vrijstaande woningen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, Primitief kadasterplan, 207: Mutatieschetsen, Zwevezele, 1906/21, 1908/6.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nr. 2571.
  • VANDEWIELE A., Zwevezele. Deel 1. De Parochie Zwevezele tot 1795, Zwevezele, 1981, p. 424.

Bron: GILTÉ S. & BAERT S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wingene, Deelgemeente Zwevezele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL43, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Gilté, Stefanie; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Bagynhof

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoningen

  • Omvat
    Gemeentelijke begraafplaats

  • Omvat
    Het Lindenhof

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve Blauwhuis

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Kapel van Altijddurende Bijstand

  • Omvat
    Lagere school De Regenboog

  • Omvat
    Villa Het Kasteeltje

  • Is deel van
    Zwevezele


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Schoolstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15071 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.