Geografisch thema

Nokerseweg

ID
15314
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15314

Beschrijving

Straat ten oosten van het centrum van Waregem die loopt van de Zuiderlaan in zuidoostelijke en oostelijke richting naar de grens met Kruishoutem (Oost-Vlaanderen). Op grondgebied van Kruishoutem loopt de straat verder onder de naam Waregemsestraat. De straatnaam, volgens De Flou voor het eerst vermeld in 1846, verklaart de functie van de weg als verbinding tussen Waregem en Nokere. Van oudsher vormt de straat samen met de in het verlengde lopende Churchillstraat de grens tussen de kasselrijen Kortrijk (noordelijke straathelft) en Oudenaarde (zuidelijke kant), duidelijk zichtbaar op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). In de tweede helft van de 18de eeuw bestaat de bebouwing uit verspreid gelegen volumes met lichte concentratie op de zuidelijke straathelft aan de kruising met de Bessemstraat. Op een kaart uit de Atlas der Buurtwegen (1844) weergegeven als "Chemin n° 3", zogenaamd "Chemin de Knocke à Nokere" zogenaamd de "Nokerestraet". In 1932 wordt het historische tracé van de weg rechtgetrokken en vermoedelijk ook dan pas verhard. Aansluitend in 1933 neemt de Waregemse bouwmaatschappij voor goedkope woningen Helpt Elkander het initiatief om zes sociale woningen te bouwen (nummers 42-52) aan de zuidzijde van de weg en enkele jaren later, in 1936, nog eens een groep van vier. In het begin van de jaren 1970 wordt de weg door de aanleg van de autostrade E17 net vóór de grens met Kruishoutem verlegd in zuidelijke richting; het voormalige deel van de steenweg blijft bestaan onder Oude Nokerseweg.

Heden weg met geasfalteerd wegdek, soms gecombineerd met kasseistroken aan de zijkanten. Quasi uitsluitend bewoning. Eertijds voornamelijk verspreid gelegen woningen met agrarische functie; thans quasi uitsluitend woonfunctie doch afgewisseld met uitgestrekte onbebouwde percelen. De oudst bebouwde sites klimmen zeker op tot de tweede helft van de 18de eeuw, zie weergave ervan in het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757; het betreffen hoeves met losse bestanddelen (zie nummer 13, nummer 107). De grootste bouwwoede vindt plaats in de jaren 1920-1930 wanneer op de vrijliggende percelen verschillende woningen worden opgetrokken. Nummers 160-162, voormalig samenstel van twee eenlaagshuizen, gebouwd in 1928 en waarvan nummer 160 recent voorzien van een voorgeplaatste gevel; nummer 162 met parement met imitatievoegen en licht getoogde openingen en imitatieplint. Nummer 170, schuin ten opzichte van de huidige rooilijn geplaatst woonhuis met kleine begroeid voorland, gebouwd in 1932 voor elektricien Maurice Degroote. Bruine baksteenbouw met licht getoogde openingen en gevarieerd baksteenmetselwerk; vernieuwd schrijnwerk. Nummers 42-52, samenstel van zes woningen ontworpen in 1933 door de Waregemse architect Maurice Bovyn (1889-1958) op vraag van bouwmaatschappij Helpt Elkander. Bruine baksteenbouw van twee bouwlagen onder één zadeldak met mechanische pannen; horizontale verdeling door een kordon van baksteenmetselwerk; voorts typerend afwisselende baksteenverbanden en wit beschilderde lateien. Nummer 44 met bewaarde voordeur waarvan het bovenlicht is verdeeld met verticale smalle roeden. Nummer 110-112, samenstel van twee woningen gebouwd in 1933 en getypeerd door baksteenfriezen, afgewisseld baksteenmetselwerk en een plint van imitatiesteen. Nummer 34-40, eenheidsbebouwing van vier woningen opgetrokken voor Helpt Elkander in 1936 naar een ontwerp van de Waregemse architect Maurice Bovyn (1889-1958). Nummer 95, vrijstaand woonhuis van 1939 eertijds getypeerd door het schrijnwerk met bovenlichten verdeeld door geometrische roeden en verfraaid met blauwe glaspanelen, thans nog enkel bewaard bij het venster op de begane grond. Nummers 111-113, waarvan nummer 113 samen met nummer 115 teruggaat op een zeker begin 19de-eeuwse woning; nummer 113 wordt in 1946 herbouwd (registratie pas in 1947) en uitgebreid met nummer 111; eenvoudige baksteenbouw gecombineerd met witte vlakken ter hoogte van de lateien.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1928/43, 1932/19, 1933/18, 1939/12, 1947/17.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Derthiensten Canton, (begint) d'hofstede Carel van den Bossche houdende de straete naer Nokere, eyndende by d'hofstede Joos van Wymelbeke op het landt Joannes Callens, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Veerthienden Canton... den bosch van Mynheer van Poteghem houdende de straete ende den cant naest Poteghem, lancxt den Looverschoot tot tegen Crux-autem houdende voorts de beke ende straete tot ende met d'hofstede Joannes Tack ende vandaer tot den Inschaerplas, synde de letste partie... boomforeest dheer vanden Berghe voor d'hofstede Philippe Coorevits, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Van tuinwijk tot hoogbouw. Woonwijken in Waregem, 1922-1977, 2007, p. 78.
  • MEURIS P., Straatnamen in Waregem, een bespreking van de Waregemse straatnamen anno 1992, Waregem, 1992, p. 9.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Hoevesite

  • Omvat
    Pachthoeve

  • Omvat
    Stadswoning uit het interbellum

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Nokerseweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/15314 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.