Geografisch thema

Fabriekstraat

ID
15345
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15345

Beschrijving

Zuidelijke zijstraat van de Stationsstraat die in S-vormig verloop eindigt op de spoorweg, langs de vroegere fabriekssite Baertsoen-Buysse, thans hoofdvestiging van Sioen. Aangelegd circa 1900 bij de oprichting van de Ardooise vestiging van de grote Gentse textielfabriek Baertsoen-Buysse. Door de inplanting van de fabriek wordt een stuk van het voormalige "Watervallestraetje", dat over de spoorweg heen verbinding gaf met de Knijffelingstraat, gesupprimeerd. Tot in circa 1964 was de straat privé-eigendom van het bedrijf. De straat wordt op een gemeentelijk kaartje in de publicatie "Dit is West-Vlaanderen" (1960) al aangeduid als grind- of tarmacweg.

Een postkaart uit het begin van de 20ste eeuw toont de "Tissage mécanique", met bakstenen bedrijfsgebouwen met sheddaken en aan de noordzijde een hoge machinekamer en fabrieksschouw. Het bedrijf vestigde zich circa 1900 aan de zuidzijde van de spoorweg. Ten noordwesten van het bedrijf lagen de meest statige gebouwen (nummers 25 en 27-29), die vermoedelijk dienst deden als woning voor de plaatselijke bedrijfsleider en conciërge. In 1960 wordt Ets. Baertsoen-Buysse nog vermeld als volledig geautomatiseerde weverij met een capaciteit van 500 getouwen, met productie die zich richt op velours, laken, zijdegoed, platwerk en voornamelijk gericht op export.

Woon- en industriefunctie. Arbeiderskwartier, gegroeid rond de fabriek Baertsoen-Buysse. Diverse types van eenheidsbebouwing, opgetrokken door de firma Baertsoen-Buysse in verschillende periodes. Nummers 11-19 en 12-30: rijen van respectievelijk vijf en tien woningen tegenover elkaar, gebouwd in 1901 ten zuidoosten van de nieuwe fabriek. In 1903 wordt nummer 19 vergroot in opdracht van brouwer Cyriel Vanden Bussche, die er vermoedelijk een café vestigt. Nummers 11-19: eenheidsbebouwing van middelgrote woningen in donkerrode baksteenbouw van twee bouwlagen en twee of drie traveeën, onder zadeldak in mechanische pannen, oorspronkelijk voorzien van getoogde muuropeningen maar bij de meesten reeds vergroot/vervangen of voorzien van nieuw schrijnwerk. Baksteenfries over de volledige gevelbreedte. Nummer 19 met hedendaagse aanbouw in bepleistering en houten bekleding. Bij nummers 12-30 is de uniformiteit van de oorspronkelijke eenheidsbebouwing thans volledig verdwenen door de verscheidenheid van nieuwe parementen, gewijzigde muuropeningen en dergelijke. Nummer 30 nog meest oorspronkelijk, met witgeschilderde straatgevel, plint in siercementering met breuksteenimitatie.

In 1914 wordt ten oosten van de fabriek een rij van vijf woningen gebouwd, nummers 44-52. Eenheidsbebouwing bestaande uit roodbakstenen enkelhuizen van twee bouwlagen en twee traveeën onder pannen zadeldaken, met voortuintjes. De woningen zijn uitgewerkt met een verscheidenheid in siermetselwerk met divers baksteengebruik. Getoogde muuropeningen voorzien van nieuw schrijnwerk. Nummers 50-52 thans gecementeerd. In 1928 wordt daarnaast een aansluitende rij van zes woningen gebouwd (nummers 32-42) in dezelfde opbouw en materialen, met iets hogere nok. Nummers 32-36 thans gecementeerd.

Straatdeel naar de Stationsstraat toe aangevuld met doorsnee 20ste-eeuwse bebouwing.

Aan de westzijde wordt de straat gedomineerd door de aanwezigheid van de hoofdvestiging van Sioen Industries (nummer 23), momenteel Europees marktleider technisch textiel, aldaar gevestigd sedert 1977 op de plaats van de voormalige textielfabriek Baertsoen-Buysse. De site herbergt ook de afdeling Research and Development en het overgenomen bedrijf Veranneman Technical Textiles (nummer 31), met daarbij het architectenbureau Verba bvba. Vernieuwde fabrieksgebouwen. Tegenover het bedrijf ligt een grasveld.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ardooie, 1902/9, 1903/7.
  • DENDOOVEN L., Dit is West-Vlaanderen. Steden, gemeenten, bevolking, 1960, p. 74-81.
  • VAN ACKER L., Oud Ardooie, Ardooie, 1977, p. 13.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Portierswoning

  • Omvat
    Samenstel van directeurswoningen

  • Is deel van
    Ardooie


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Fabriekstraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15345 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.