Geografisch thema

Processiestraat

ID
15370
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15370

Beschrijving

Straat in het centrum van Waregem, lopend van de Stationsstraat in zuidwestelijke richting tot aan de Westerlaan. De afkomst van de straatnaam, die al dateert uit de 19de eeuw, is niet helemaal duidelijk. Vermoedelijk verwijst die enkel naar de plaats waar eertijds de Sacramentsprocessie werd gevormd om vervolgens op te trekken naar de Sint-Amandus- en Sint-Blasiuskerk.

In het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757, wordt het tracé al weergegeven, met ter hoogte van de kruising met de huidige Molenstraat, de afbeelding van een molen; laatst genoemde wordt in de bijschriften vermeld als "den plaetse wind molen met het dryhoekenlant, daar het capelleken op staet", eigendom van ene Charles Morel. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), is de straat enkel echt weergegeven tussen de huidige Olmstraat en de Molenstraat. De bebouwing beperkt zich tot twee sites in de nabijheid van de molen. Op het primitief kadasterplan (circa 1835) is bovendien een tweede molen, de "Schendaleken Molen" afgebeeld, gelegen ten noorden van de vermelde windmolen die er de "Ter ben"-molen heet. Op een kaart uit de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt de straat, met de twee molens vermeld als "Chemin n° 58", met als beschrijving "Chemin du Cabaret Les Trois Clefs à la Route de Thielt à Kerckhove" of "Processie straet" en "Paeter straet". De bebouwing concentreert zich rond de twee molens en op de zuidoostelijke hoek met de Olmstraat. Zelfde weergave op het gereduceerd kadasterplan van 1853 (zie afbeelding). Volgens de kaart van de Dépôt de la Guerre van circa 1859-1861 verschijnt op de noordelijke hoek met de latere Molenstraat een kapel; de Schendalekenmolen wordt hier niet langer weergegeven. In 1901 vestigen de paters oblaten zich in Waregem, op de site op de hoek van de Olm- en de Processiestraat. Ze richten er een junioraat (school voor kandidaat-paters) op, zogenaamd "Le Petit Séminaire du Transvaal" (zie Olmstraat nummers 25-27). In 1905 of 1911 brandt de windmolen af en wordt vervangen door een stoommachine; de molen, thans zogenaamd de "Te By", wordt echter nog tot in het begin van de jaren 1930 vermeld op de historische kaarten. In de eerste jaren van de 20ste eeuw, bouw van verschillende kleinere huizen langs de straat. In 1981 laten de paters een gemeenschapshuis bouwen op een uithoek van hun voormalige domein, ontworpen door de Waregemse architect Lode Duthoy.

Thans vrij rechte straat met geasfalteerd wegdek en quasi uitsluitend bewoning. Bebouwing bestaat uit verschillende werkmanswoningen uit de eerste jaren van de 20ste eeuw: rijwoningen, al dan niet afgewerkt met gecementeerde of bepleisterde en beschilderde of van imiatievoegen voorziene voorgevels; thans voorzien van nieuw schrijnwerk. Nummer 35, gebouwd in 1908 voor metser Gustaaf Vandenbossche; nummers 43-45, soortgelijke woningen gebouwd door koperslager Camiel Desmet; nummer 69, oorspronkelijk gebouwd in 1908 als twee woningen voor handelaar Remi Desmet die later zijn samengevoegd en thans nog met bewaard venster op de begane grond voorzien van horizontale roedeverdelingen en gekleurd glas in het bovenlicht; nummers 65-67 van zelfde bouwheer; nummer 8, in het kadaster geregistreerd in 1909 met als bouwheer werkman Cyriel Bohez. Nummer 37, voormalig bedrijfsgebouw met grote poort, opschriftband en sierfries van witte baksteen, opgetrokken in 1912 in opdracht van suikerbakker Jules Desmet.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1908/19, 1912/61.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Sevensten Canton, Begint aen het lant ende bosch van Pieter en Joos Huys aende Vyfweegsche straete begrypende d'hofstede van den heer de Bisschop, de gronden voor d'hofstede Caerel Blaublomme, ende d'hofstede ende landen van den voornomden Huys, begrypende het gelent den roosman, den noordcant van den Plaetsemeulencoutter, ende soo voorts tot ende met n° 974 wesende den huyse ende erfve van Geeraert Van Drousbeke, hoedwasscher, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COOREVITS S., DE CLERCQ E., Vensters op het verleden. Erfgoedwandeling in Waregem, Waregem, 2006, p. 16-17.
  • MEURIS P., Straatnamen in Waregem, een bespreking van de Waregemse straatnamen anno 1992, Waregem, 1992, p. 22.
  • VANTHUYNE J., Waregem in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1972, nummer 22.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning uit het interbellum

  • Omvat
    Stedelijke begraafplaats Den Olm

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Processiestraat [online], https://id.erfgoed.net/themas/15370 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.