Geografisch thema

Zultseweg

ID
15403
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15403

Beschrijving

Straat in het noordoosten van het centrum van Waregem die loopt van aan de kruising met de Churchilllaan en de Jan Bouckaertstraat tot tegenaan de grens met Zulte (Oost-Vlaanderen). De straatnaam verwijst naar de functie als verbinding tussen Waregem en Zulte.

Oudste weergave van de straat op een kaart uit het landboek van Waregem, opgetekend door Anthone Van Outrive in 1753-1757: de straat met licht gebogen verloop is slechts bebouwd met enkele sites waarvan één omwalde hoeve. Quasi zelfde weergave op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778). Op de Atlas der Buurtwegen (1844) is de straat, samen met het in het verlengde tracé van de Keukeldam, gecatalogeerd als "Chemin n° 1" met als omschrijving "Chemin de Waereghem à Zulte" en benaming "Zultestraet". De bebouwing is in die periode nog zeer beperkt en verspreid gelegen.

Pas in 1907, mede door toedoen van de toenmalige burgemeester Jean Bouckaert die in de straat woont (zie nummer 19), wordt de procedure om de straat eindelijk te verharden ingezet; de werken zijn beëindigd in 1909. In 1956 wordt het straatdek vervangen door betonplaten. Vanaf de jaren 1960 verandert het straatbeeld in het huidige stadscentrum grondig door de aanleg van de woonwijk "Het Torenhof" (zie Torenhof) die quasi de volledige oostzijde van de straat inpalmt. Ook de overgebleven percelen in de stadskern met woonwijken worden bebouwd met wijken zoals verkaveling Dumobil ter hoogte van de Wollestraat, in de jaren 1990 nog uitgebreid met twee appartementsgebouwen. Als gevolg van de toegenomen bebouwing in dit stadsdeel wordt in 1974 ook een schooltje opgericht (Basisschool Dol-fijn). In de jaren 1987, aanleg van verkaveling "Karelmeers". Sinds 1992 is de Zultseweg via het oostelijke stuk van de Oosterlaan verbonden met bijvoorbeeld de Kruishoutemseweg; de noordelijke verbinding naar het station is er pas gekomen circa 2000.

Thans straat met binnen de ring een wegdek van betonplaten, buiten de ring geasfalteerd. De straat loopt over de ingekokerde Dompelbeek. Vanaf de kruising met de Drogenboomstraat behoort de noordoostelijke straatgrens tot het grondgebied van Zulte.

De oudste bebouwing klimt op tot het einde van de 19de eeuw-begin van de 20ste eeuw en betreft voornamelijk eenlaagshuizen, die vaak in de loop van de 20ste eeuw werden aangepast. Nummer 190, gebouwd in 1881 (registratie in 1882) door landbouwer Henri De timmerman, en later verruimd (zie bouwnaden in de zijgevel), bepleisterd en voorzien van rechthoekige openingen onder meer garagepoort. Nummer 144, daterend van 1901 wanneer een bestaande woning wordt herbouwd; vermoedelijk in de jaren 1930 voorzien van een bepleisterde en beschilderde gevelafwerking met licht getoogde openingen en schrijnwerk, typisch voor die periode (mogelijk nog volledig bewaard). Het geheel van eenlaagshuizen op de hoek met de Drogenboomstraat (nummers 206-212) wordt circa 1910-1913 gebouwd door nijveraar August Boulez. Oorspronkelijk verankerde baksteenbouw, later vaak ingrijpend gewijzigd voornamelijk wat de vensteropeningen betreffen. Nummer 125, voormalige herberg "Den Hert", sinds 2008 leegstaand; gebouwd in 1914 in opdracht van brouwer Hendrik Damman ter vervanging van een oudere herberg die een beetje meer achteruit was gelegen; de beschilderde baksteenconstructie onder zadeldak met Vlaamse pannen was van in het begin opgedeeld in twee wooneenheden. Nummer 6, oorspronkelijk een eenlaagshuis gebouwd in 1910 voor metser Felix Vanhulle maar in 1948 verhoogd (zie bouwnaad in de zijgevel) en voorzien van een betonnen balk boven de begane grond; poort en winkelpui met centrale ingang.

Vanaf de jaren 1920 worden enkele kleine arbeiderswoningen (nummer 131 en nummer 160 van 1928, nummer 218 van 1926, gebouwd, verspreid gelegen met telkens enkelhuizen van twee bouwlagen en verfraaid met oranje of witte bakstenen sierlijstjes op alternerend kleur in de strekken. Nummer 135, soortgelijke kleine woning, mogelijk van iets later, zie typisch parement van gele baksteen gemetseld in verschillende verbanden. Volgens de gegevens van het kadaster dateert de woning met thans handelspand (nummer 133) pas van 1948; begane grond jammerlijk doorbroken doch de verdieping bewaart centrale erker met voorkomen van sierbeton voor de tussenstijlen van de erker en een bekronend dakvenster; voorts typisch oranje baksteenparement voorzien van in- en uitspringende accenten, baksteenmotieven en -metselwerk.

Nummer 136, bruine bakstenen villa in een omliggende tuin, volgens Coorevits daterend van 1955; enkele opmerkelijke accenten, zie patrijspoortvenster, steile bedaking, smal zoldervenster en oorspronkelijk de combinatie met sierbeton voor de luifel met sierelement van het overdekte inkomportaaltje (tijdens de inventarisatieperiode in verbouwing, zie foto bij Coorevits). Nummer 9, schooltje "Dol-fijn" bestaande uit enkele vrijstaande klassenvleugels uit de jaren 1970 met ingesloten speelruimtes; het geheel met halfhoge bakstenen muren van de straat afgesloten.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Waregem, 1882/2, 1901/3, 1910/3, 1913/2, 1910/5, 1948/10.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: Twaelfsten Canton, Begint aen de bleeckerie van de weduwe Jan de Rycke op Ertbrugghe, begrypende de gronden van den oostcant van de straete langst Poteghem wind'meulen naer den Eynsschaert, d'hofstede gebruyckt by Joos Van Poucke daer inne begrepen, eynde nemende desen canton met den bosch van Marcus Putman by de heremitage, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • Rijksarchief Kortrijk, Aanwinsten VI, nummer 1938: 15en ende letsten Canton, Tusschen de straete voors. ende de gonne voor d'hofstede Joos Van Poucke ende van Beernaerts heet naer den Droogenboom... ende ten voorderen de gronden van dry Pachthoeven naer den Droogenboom tot de straete naer Saubeke ende soo tot tegen Zulte, in Landboeck der prochie van Waereghem, Anthone Van Outrive, 1753.
  • COOREVITS S., NOYEZ E., Bouwbeeld 30-50. Invloeden van Art Deco en Modernisme in Waregem, in De Gaverstreke, jg. 36, 2008, p. 458, 459.
  • DUCATTEEUW E., VANDERMAELEN L., WANTE L., Historische kaart Waregem, in De Gaverstreke, jg. 20, 1992, p.76-77.
  • VANDEWIELE A., Oud en nieuw in Waregem: de Zultseweg, in De Gaverstreke, jg. 21, 1993, p. 525-539.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Arbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Dierenkliniek Drogenboom

  • Omvat
    Dorpswoning met werkplaats

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Kilometerpaal

  • Omvat
    Sociale woonwijk Torenhof

  • Omvat
    Stadswoning

  • Is deel van
    Waregem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Zultseweg [online], https://id.erfgoed.net/themas/15403 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.